ಸೆಂಬಿಯಾನ್ ಮಹಾದೇವಿ

ಸೆಂಬಿಯಾನ್ ಮಹಾದೇವಿ
ಕಿರೀಟವನ್ನು ತೊಟ್ಟ ರಾಣಿಯಾಗಿ ಸೆಂಬಿಯಾನ್ ಮಹಾದೇವಿ
ತಂಜಾವೂರಿನ ರಾಣಿ ಮತ್ತು ಚೋಳ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಞಿ
ಆಳ್ವಿಕೆ	೯೪೯ ಸಿ‌ಇ – ೯೫೭ ಸಿ‌ಇ
ಪೂರ್ವಾಧಿಕಾರಿ	ಕೊಯಿರವಿ ನೀಲಿ ಸೋಲಮದೇವಿಯರ್
ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ	ವೀರನಾರಾಯಣ ಐಯ್ಯರ್
ತಂಜಾವೂರಿನ ರಾಣಿ
ಆಳ್ವಿಕೆ	೯೫೭ ಸಿ‌ಇ – ಮರಣದವರೆಗೆ (ರಾಣಿಯ ಪತಿ ಸತ್ತ ನಂತರ, ಸಾಮ್ರಾಜ್ಞಿಯಾಗಿದ್ದ ಅವಳು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ವಿಧವೆಯಾಗುತ್ತಾಳೆ)
ಗಂಡ/ಹೆಂಡತಿ	ಗಂದರಾದಿತ್ಯ ಚೋಳ
ಸಂತಾನ
ಉತ್ತಮ ಚೋಳ
ಜನನ	ತಂಜಾವೂರು, ಚೋಳ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ (ಇಂದಿನ ತಮಿಳುನಾಡು, ಭಾರತ)
ಮರಣ	ತಂಜಾವೂರು, ಚೋಳ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ (ಇಂದಿನ ತಮಿಳುನಾಡು, ಭಾರತ)
ಧರ್ಮ	ಹಿಂದೂ

ಸೆಂಬಿಯಾನ್ ಮಹಾದೇವಿ ೯೪೯ ಸಿಇ ಯಿಂದ ೯೫೭ ಸಿ‌ಇ ವರೆಗೆ ಚೋಳ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ರಾಣಿ ಮತ್ತು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಞಿಯಾಗಿದ್ದಳು. ಇವಳು ಗಂದರಾದಿತ್ಯ ಚೋಳನ ಪತ್ನಿ ಮತ್ತು ಉತ್ತಮ ಚೋಳನ ತಾಯಿ. ಅವಳು ಚೋಳ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಅತ್ಯಂತ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಞಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬಳಾಗಿದ್ದಳು. ಅವಳ ಅರವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದಳು ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಅನೇಕ ದೇವಾಲಯಗಳಿಗೆ ಉದಾರ ಉಡುಗೊರೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿದಳು. ೯೪೧ ರ ಶಾಸನದ ಪ್ರಕಾರ, ಸೆಂಬಿಯಾನ್ ಮಹಾದೇವಿ ಶಿವ ದೇವರ ಮುಂದೆ ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ದೀಪ ಬೆಳಗಿಸುವ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಅನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಪಡೆದಿದ್ದಳು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಆಕೆಯ ಪತಿ ಗಂದರಾದಿತ್ಯ ಚೋಳನ ಮರಣದ ನಂತರ, ಅವಳು ರಾಣಿ ಮತ್ತು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಞಿ ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಳು. ಅವಳು ರಾಣಿ ಮತ್ತು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಞಿಯಾಗಿ ತನ್ನ ಎಲ್ಲಾ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಳು ಮತ್ತು ದುಃಖದ ಬಣ್ಣ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಬಿಳಿ ಬಣ್ಣದ ವಸ್ತ್ರವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಧರಿಸುತ್ತಿದ್ದಳು.

ಮಧುರಾಂತಕ ಉತ್ತಮ ಚೋಳನ ತಾಯಿ

ಅವಳು ಗಂದರಾದಿತ್ಯ ಚೋಳನ (ಶ್ರೀ-ಗಂದಾರಾದಿತ್ತ ದೇವತಾಂ ಪಿರಟ್ಟಿಯಾರ್) ರಾಣಿಯಾಗಿದ್ದಳು. ಅವಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಉತ್ತಮ ಚೋಳನ ತಾಯಿ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉತ್ತಮ ಚೋಳ ಸೇವೆ ಮಾಡುವ ಭಾಗ್ಯ ಹೊಂದಿದ್ದ (ದೇವರೈ ತಿರು-ವಾಯಿರು-ವೈಕ್ಕಾ-ಉದಯ್ಯಾ ಪಿರಟ್ಟಿಯಾರ್ ಶ್ರೀ ಸೆಂಬಿಯನ್ ಮಾದೆಯಾರ್) 'ಶ್ರೇಷ್ಠ ಸೆಂಬಿಯಾನ್ ರಾಣಿ' ಎಂದೂ ಇವಳನ್ನು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವಳ ಮೊದಲು ಮತ್ತು ನಂತರ ಬಿರುದನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಇತರ ರಾಣಿಯರಿಂದ ಅವಳನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಲು ಶಾಸನಗಳಲ್ಲಿ ಈ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ವಿವಿಧ ಶಾಸನಗಳು ಅವಳು ಮಳವರಾಯರ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥನ ಮಗಳು ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ಅವಳು ನಿರಂತರವಾಗಿ ತನ್ನನ್ನು ಶ್ರೀ ಸೆಂಬಿಯನ್ ಮಾಡೆಯರ್ ಅವರ ಮಗಳೆಂದು ಗುರುತಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾಳೆ.

ಕಲೆ ಮತ್ತು ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ಪೋಷಕಿ

ಸೆಂಬಿಯಾನ್ ಮಹಾದೇವಿ ತುಂಬಾ ಧರ್ಮನಿಷ್ಠಳಾಗಿದ್ದಳು ಮತ್ತು ದೇವಾಲಯ ನಿರ್ಮಾಣದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಾಸಕ್ತಿ ಹೊಂದಿದ್ದಳು. ಅವಳು ಕುಟ್ರಾಲಂ, ವಿರುಧಾಚಲಂ, ಅದುತುರೈ, ವಕ್ಕರೈ, ಅನಂಗೂರ್ ಮತ್ತು ಇನ್ನೂ ಹಲವು ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದ್ದಾಳೆ. ಅವಳು ಚೋಳ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಭವ್ಯವಾಗಿ ಆಳಿದವರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬಳೆಂದೆನಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾಳೆ. ತಿರು-ಅರ-ನೇರಿ-ಆಳ್ವಾರ್ ದೇವಾಲಯವು ಅವಳು ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಆರಂಭಿಕ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ೯೬೭- ೯೬೮ ಸಿ‌ಇ ಯಲ್ಲಿ ತಿರುನಲ್ಲೂರಿನ ಕಲ್ಯಾಣಸುಂದರಸರ್ ದೇವಸ್ಥಾನ ಅಥವಾ ನಲ್ಲೂರು ಅಗ್ರಹಾರಕ್ಕೆ ಅವಳು ಹಲವಾರು ಕಂಚು ಮತ್ತು ಆಭರಣಗಳನ್ನು ಉಡುಗೊರೆಯಾಗಿ ನೀಡಿದಳು. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಇಂದು ಪೂಜಿಸಲ್ಪಡುವ ನಲ್ಲೂರು ದೇವಸ್ಥಾನದ ದೇವತೆಯ ಕಂಚಿನ ವಿಗ್ರಹವೂ ಸೇರಿದೆ (ಇದನ್ನು ಉಮಾ ಪರಮೇಶ್ವರಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ). ಇದರ ಶೈಲಿಯು ಸೆಂಬಿಯಾನ್ ಕಂಚಿನ ಶಿಲ್ಪಗಳ ವಿಶಿಷ್ಟತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಗೌರವ

ಪರಕೇಸರಿವರ್ಮನ್ ಉತ್ತಮ ಚೋಳನ ಶಾಸನದ ಪ್ರಕಾರ, ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳು ರಾಣಿಯ ಜನ್ಮ ನಕ್ಷತ್ರವಾದ ಜ್ಯೇಷ್ಠ ದಿನದಂದು ಕೋನೇರಿರಾಜಪುರಂನಲ್ಲಿರುವ ಉಮಾಮಹೇಶ್ವರಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ನಿಯಮಿತ ಶ್ರೀಬಲಿ ಸಮಾರಂಭವನ್ನು ಏರ್ಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು.

“

ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ನಿಯಮಿತ ಸೇವೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ, ೪,೧೫೧ ಕಲಾಂ ಭತ್ತ ಮತ್ತು ಭೂಮಿಯನ್ನು ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ರಾಣಿ ಸೆಂಬಿಯನ್-ಮಾದೇವಿಯಾರ್ ಅವರ ಜನ್ಮ ನಕ್ಷತ್ರ ಜ್ಯೇಷ್ಠದಂದು ನಡೆಯುವ ಶ್ರೀಬಲಿ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರಿಗೆ ಅನ್ನದಾನ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ..

”

ಪವಿತ್ರತೆ

ಸೆಂಬಿಯಾನ್ ಮಹಾದೇವಿ ಒಬ್ಬ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ದೇವಾಲಯ ನಿರ್ಮಾಣಕಾರಳಾಗಿದ್ದಳು ಮತ್ತು ಅತ್ಯಂತ ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಕಲಾ ಪೋಷಕಳಾಗಿದ್ದಳು. ಅವಳ ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಪಟ್ಟಣದ ಶಿವ (ಶಿವ)ನ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಅವಳ ಜನ್ಮದಿನದಂದು ವಿಶೇಷ ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಈ ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಅವಳದೇ ಹೆಸರಿಡಲಾಗಿತ್ತು. ಮತ್ತು ಅವರ ಗೌರವಾರ್ಥವಾಗಿ ರಾಣಿಯ ಲೋಹದ ಭಾವಚಿತ್ರವನ್ನು ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಲಾಯಿತು. ಬಹುಶಃ ಇದನ್ನು ಅವಳ ಮಗನು ಆದೇಶಿಸಿರಬಹುದೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಾಗಾಗಿ, ಆಕೆಯ ಹುಟ್ಟುಹಬ್ಬವನ್ನು ಆಚರಿಸುವ ಮೆರವಣಿಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಬಳಸುವುದರಿಂದ ಇದನ್ನು ಸೆಂಬಿಯಾನ್ ಮಹಾದೇವಿ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಈ ಅತ್ಯಂತ ಶೈಲೀಕೃತ ಕಂಚಿನ ಪ್ರತಿಮೆಯು ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾರತೀಯ ಕಲೆಯಲ್ಲಿ ರಾಜಮನೆತನದ ಮತ್ತು ದೈವಿಕ ಭಾವಚಿತ್ರಗಳ ನಡುವಿನ ರೇಖೆಗಳ ಮಸುಕಿಗೆ ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಭಂಗಿಯು ಪಾರ್ವತಿ ದೇವಿಯನ್ನು ನೆನಪಿಸುತ್ತದೆ. ಭಾರತೀಯ ಕಲಾವಿದರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹಿಂದೂ ದೇವತೆಗಳನ್ನು ಅವರ ಸರ್ವವ್ಯಾಪಿತ್ವ ಮತ್ತು ಸರ್ವಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳಲು ತೋಳು/ಕೈ ವಿವರಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಗಮನ ನೀಡಿ ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತಾರೆ. ದೇವರುಗಳ ಚಿತ್ರಗಳ ಮನಸ್ಥಿತಿ ಮತ್ತು ಅರ್ಥವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲು ಮುದ್ರೆಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ವಿವಿಧ ಕೈ ಸನ್ನೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಭಕ್ತನ ಕಡೆಗೆ ಅಂಗೈಯನ್ನು ಎತ್ತಿದಾಗ, ಅದು ರಕ್ಷಣೆಯ ಸೂಚಕ (ಅಭಯ), ಆದರೆ ಬೆರಳುಗಳನ್ನು ಕೆಳಮುಖವಾಗಿ ತೋರಿಸುವ ಕೆಳಮುಖ ಕೈಯು ಭಕ್ತನ ಆಶಯಗಳನ್ನು ( ವರದ ) ಪೂರೈಸುವ ಭರವಸೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ತ್ರಿಭಂಗ ಅಥವಾ ತ್ರಿವಳಿ ಬಾಗುವಿಕೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಕಾಂಟ್ರಾಪೋಸ್ಟೊ ಭಂಗಿಯು ಜನಪ್ರಿಯ ಭಂಗಿಯಾಗಿತ್ತು.

ದೃಶ್ಯ ರೂಪಕ

ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿನ ಒಂದು ರೂಪಕವು ಎರಡು ಸಂಬಂಧವಿಲ್ಲದ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಜೋಡಿಸಿ ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದರ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ದೃಶ್ಯ ಕಲೆಯಲ್ಲೂ ಅದು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಸೆಂಬಿಯಾನ್ ಮಹಾದೇವಿಯ ಪ್ರತಿಮೆ ಒಂದು ದೃಶ್ಯ ರೂಪಕ, ಸೌಂದರ್ಯದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಅದು ಇನ್ನೂ ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ . ರಾಮಚಂದ್ರನ್ ಅವರ ಪ್ರಕಾರ ಸೆಂಬಿಯಾನ್ ಮಹಾದೇವಿಯ ಪ್ರತಿಮೆಯಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಉತ್ಪ್ರೇಕ್ಷಿತ ಲಕ್ಷಣಗಳು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ದೈವಿಕ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು

• ಲಲಿತ ಕಲಾ, ಸಂಚಿಕೆಗಳು 3-4, ಲಲಿತ ಕಲಾ ಅಕಾಡೆಮಿ
• ಚೋಳ ಕಂಚಿನ ಕಲೆ ಮತ್ತು ವಿಜ್ಞಾನ, ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳು
• ತಮಿಳುನಾಡು ಮತ್ತು ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿನ ಶಾಸನಗಳ ಸ್ಥಳಾಕೃತಿಯ ಪಟ್ಟಿ: ತಂಜಾವೂರು ಜಿಲ್ಲೆ - ಟಿವಿ ಮಹಾಲಿಂಗಂ
• ಆರಂಭಿಕ ಚೋಳರು: ಗಣಿತಶಾಸ್ತ್ರವು ಕಾಲಗಣನೆಯನ್ನು ಪುನರ್ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತದೆ ಸೇತುರಾಮನ್ ಅವರಿಂದ
• ದಿ ಇಂಡಿಯನ್ ಆಂಟಿಕ್ವರಿ - ಎ ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ಓರಿಯೆಂಟಲ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಸಂಪುಟ IV - 1925 ಸಿಐಇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ಸ್ ಅವರಿಂದ
• ಗ್ರೇಟ್ ಬ್ರಿಟನ್ ಮತ್ತು ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನ ರಾಯಲ್ ಆಂಥ್ರೊಪೊಲಾಜಿಕಲ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್‌ರಿಂದ ಭಾರತೀಯ ಪ್ರಾಚೀನ ವಸ್ತು, ಸಂಪುಟ 54