ವಿಯಾಕಾಂ 18
ವಿಯಾಕಾಂ 18 ಮೀಡಿಯಾ ಪ್ರೈವೇಟ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ಮುಂಬೈ ಮೂಲದ ಟಿವಿ18 ಮತ್ತು ಪ್ಯಾರಾಮೌಂಟ್ ಗ್ಲೋಬಲ್ ನಡುವಿನ ಭಾರತೀಯ ಮಾಧ್ಯಮ ಮತ್ತು ಮನರಂಜನಾ ಜಂಟಿ ಉದ್ಯಮವಾಗಿದೆ . [೧] ಇದನ್ನು 2007 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಚಾನೆಲ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಕಂಟೆಂಟ್ ಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ ಸ್ಟುಡಿಯೋಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
 | |
| ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ | ಜಂಟಿ ಉದ್ಯಮ |
|---|---|
| ಸ್ಥಾಪನೆ | 2007 ನವೆಂಬರ್ |
| ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯಾಲಯ | ವೈಲ್ ಪಾರ್ಲೆ, ಮುಂಬೈ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ, ಭಾರತ[೨] |
| ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಕ್ತಿ(ಗಳು) | ಜ್ಯೋತಿ ದೇಶಪಾಂಡೆ (ಸಿ ಈ ಓ) |
| ಉದ್ಯಮ | ದೂರದರ್ಶನ |
| ಜಾಲತಾಣ | ವಿಯಾಕಾಂ 18. ಕೋಂ |
ಇತಿಹಾಸ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಜನವರಿ 2010 ರಲ್ಲಿ, ವಿಯಾಕಾಂ 18 ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಲರ್ಸ್‌ನ ಪ್ರಾರಂಭದೊಂದಿಗೆ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಏರಿತು. ಚಾನಲ್ ಅನ್ನು ಆಪ್ಕಾ ಕಲರ್ಸ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಜುಲೈ 2010 ರಲ್ಲಿ, ಇದು ಸನ್ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ನೊಂದಿಗೆ 50/50 ವಿತರಣಾ ಜಂಟಿ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಸನ್ [೩] ಅನ್ನು ರಚಿಸಿತು.
ಡಿಸೆಂಬರ್ 2011 ರಲ್ಲಿ, ವಿಯಾಕಾಂ 18 ಯುವ ವಯಸ್ಕರನ್ನು ಗುರಿಯಾಗಿಸಿಕೊಂಡು Nickelodeon Sonic ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. [೪]
ಜನವರಿ 2014 ರಲ್ಲಿ, ಟಿವಿ 18, ಈ ಟಿವಿ ಬ್ರಾಂಡ್ ಹೆಸರನ್ನು ಬಳಸಲು ಅನುಮತಿಯೊಂದಿಗೆ, ₹2,053 ಕೋಟಿಗೆ ಈ ಟಿವಿ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ನ ತೆಲುಗು ಭಾಷೆಯೇತರ ಟಿವಿ ಸ್ವತ್ತುಗಳನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿತು. [೫]
ಮಾರ್ಚ್ 2015 ರಲ್ಲಿ, ವಿಯಾಕಾಂ 18 ಎಲ್ಲಾ ಐದು ತೆಲುಗು ಅಲ್ಲದ ಈಟಿವಿ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನರಂಜನಾ ಚಾನೆಲ್‌ಗಳನ್ನು ಮರುಬ್ರಾಂಡ್ ಮಾಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿತು. ಈಟಿವಿ ಮರಾಠಿ, ಈಟಿವಿ ಗುಜರಾತಿ, ETV ಕನ್ನಡ, ಈಟಿವಿ ಬಾಂಗ್ಲಾ ಮತ್ತು ಈಟಿವಿ ಒಡಿಯಾವನ್ನು ಕ್ರಮವಾಗಿ ಕಲರ್ಸ್ ಮರಾಠಿ, ಕಲರ್ಸ್ ಗುಜರಾತಿ, ಕಲರ್ಸ್ ಕನ್ನಡ, ಕಲರ್ಸ್ ಬಾಂಗ್ಲಾ ಮತ್ತು ಕಲರ್ಸ್ ಒಡಿಯಾ ಎಂದು ಮರುಬ್ರಾಂಡ್ ಮಾಡಲಾಯಿತು. [೬]
ಕಂಪನಿಯು ವಯಾಕಾಮ್ 18 ಸ್ಟುಡಿಯೋಸ್ ಅನ್ನು ಸಹ ಹೊಂದಿದೆ. 31 ಜನವರಿ 2018 ರಂದು, ಟಿವಿ18 ಜಂಟಿ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ವಿಯಾಕಾಂ ನ ಬಹುಮತವನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿತು, ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವಿಯಾಕಾಂ ಅನ್ನು ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ಬಿಟ್ಟಿತು. [೭] 1 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2019 ರಂದು, ವಿಯಾಕಾಂ 18 ಆಸ್ಟ್ರೋ ಮಲೇಷಿಯಾದಲ್ಲಿ ಮಲೇಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಕಲರ್ಸ್ HD ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು; ಪ್ರತಿ ಧಾರಾವಾಹಿಯನ್ನು ಮಲಯ ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಉಪಶೀರ್ಷಿಕೆಗಳೊಂದಿಗೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.[ಸಾಕ್ಷ್ಯಾಧಾರ ಬೇಕಾಗಿದೆ]
ತೀರಾ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ಕಂಪನಿಯು ತಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಗಳಿಗೆ ಲೈವ್ NBA ಆಟಗಳನ್ನು ತಲುಪಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಸ್ಕೆಟ್‌ಬಾಲ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದೆ. [೮]
ವಿಲೀನ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸೋನಿ ಜೊತೆ ವಿಲೀನ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಜೂನ್ 2020 ರಲ್ಲಿ, Sony ನ ಭಾರತೀಯ ಘಟಕ Sony Pictures Networks India Viacom18 ನೊಂದಿಗೆ ವಿಲೀನದ ಕುರಿತು ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಸುತ್ತಿದೆ, ಮಾತುಕತೆಗಳು ಬಹಳ ನಂತರ ಮುಂದುವರೆದವು. ವಿಲೀನವು ಯಶಸ್ವಿಯಾದರೆ, ವಿಲೀನಗೊಂಡ ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿ ಸೋನಿ 74% ಷೇರುದಾರರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. [೯] ಆದಾಗ್ಯೂ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2020 ರಲ್ಲಿ, Viacom18 ನಲ್ಲಿ ಬಹುಪಾಲು ಷೇರು [೧೦] ರಿಲಯನ್ಸ್ ಇಂಡಸ್ಟ್ರೀಸ್ ವಿಲೀನವನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿತು. [೧೧] [೧೨]
Zee ಜೊತೆ ವಿಲೀನ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಜೂನ್ 2021 ರಲ್ಲಿ, [೧೩] ವರದಿಗಳು Viacom18 ಮತ್ತು Zee ಎಂಟರ್‌ಟೈನ್‌ಮೆಂಟ್ ಎಂಟರ್‌ಪ್ರೈಸಸ್ ವಿಲೀನದ ಕುರಿತು ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಸುತ್ತಿವೆ ಎಂದು ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ. [೧೪] ಆದಾಗ್ಯೂ, Viacom18 ನೊಂದಿಗೆ ಸಂಭಾವ್ಯ ವಿಲೀನದ ಕುರಿತು ಯಾವುದೇ ಮಾತುಕತೆಗಳನ್ನು Zee ನಿರಾಕರಿಸಿತು, [೧೫] ನಂತರ Sony Pictures Networks India ನೊಂದಿಗೆ ಮಾತುಕತೆಗಳನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿತು, ಇದು ಮೊದಲು Viacom18 ನೊಂದಿಗೆ ವಿಲೀನದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಸಿತು. [೧೬]
ಲೂಪಾ ಇಂಡಿಯಾದೊಂದಿಗೆ ವಿಲೀನ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಜನವರಿ 2022 ರಲ್ಲಿ, ಉದಯ್ ಶಂಕರ್ ಮತ್ತು ಜೇಮ್ಸ್ ಮುರ್ಡೋಕ್ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ಹೂಡಿಕೆ ಕಂಪನಿಯಾದ ಲುಪಾ ಇಂಡಿಯಾ, Viacom18 ನಲ್ಲಿ 39% ಪಾಲನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಅಂತಿಮ ಹಂತದಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು ವರದಿಗಳು ಬಂದವು. [೧೭] ಆ ಮೂಲಕ ಪ್ಯಾರಾಮೌಂಟ್ ಗ್ಲೋಬಲ್ ಅನ್ನು ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿ 10% ಪಾಲನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ ಷೇರುದಾರರನ್ನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುತ್ತದೆ. [೧೮] ಬದಲಾಗಿ, Viacom18 ಮತ್ತು ರಿಲಯನ್ಸ್ ಇಂಡಸ್ಟ್ರೀಸ್ ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಲುಪಾ ಸಿಸ್ಟಮ್ಸ್ ಒಡೆತನದ ಕಂಪನಿಯಾದ ಬೋಧಿ ಟ್ರೀ ಸಿಸ್ಟಮ್ಸ್ ಜೊತೆಗೆ ದೈತ್ಯ ಸ್ಟ್ರೀಮಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಟಿವಿ ಕಂಪನಿಯನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡವು. ಬೋಧಿ ಟ್ರೀ ವಯಾಕಾಮ್ 18 ನಲ್ಲಿ USD$1.8 ಶತಕೋಟಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಲು ಯೋಜಿಸಿದೆ, ರಿಲಯನ್ಸ್ USD$216 ಮಿಲಿಯನ್ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಪ್ಯಾರಾಮೌಂಟ್ ಗ್ಲೋಬಲ್ Viacom18 ನಲ್ಲಿ ಷೇರುದಾರರಾಗಿ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತದೆ; JioCinema ಅನ್ನು Viacom18 ಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಒಪ್ಪಂದವು ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2022 ರೊಳಗೆ ಮುಕ್ತಾಯಗೊಳ್ಳುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ, ನಿಯಂತ್ರಕ ಅನುಮೋದನೆಗೆ ಬಾಕಿಯಿದೆ. [೧೯]
ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ (OTT)
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ವೋಟ್
- ಪ್ಯಾರಾಮೌಂಟ್+ (ಭಾರತದಲ್ಲಿ 2023 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಲಿದೆ) [೨೦]
ಚಾನಲ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ವೇದಿಕೆಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಪ್ರಸಾರ ವಾಹಿನಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಟಿವಿ 18 ನಿಂದ ಲಭ್ಯವಿರುವ ವಿತರಣಾ ಚಾನಲ್‌ಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿವೆ: [೨೧]
| ಚಾನಲ್ | ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಗಿದೆ | ಭಾಷೆ | ವರ್ಗ | SD/HD ಲಭ್ಯತೆ | ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು |
|---|---|---|---|---|---|
| ಕಲರ್ಸ್ ಟಿವಿ | 2008 | ಹಿಂದಿ | ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನರಂಜನೆ | SD+HD | |
| ಕಲರ್ಸ್ ರಿಷ್ಟೆ | 2014 | SD | |||
| ಕಲರ್ಸ್ ಸಿನೆಪ್ಲೆಕ್ಸ್ | 2016 | ಚಲನಚಿತ್ರಗಳು | SD+HD | ||
| ಕಲರ್ಸ್ ಸಿನೆಪ್ಲೆಕ್ಸ್ ಬಾಲಿವುಡ್ | 2021 | SD | |||
| ಕಲರ್ಸ್ ಸಿನೆಪ್ಲೆಕ್ಸ್ ಸೂಪರ್‌ಹಿಟ್ಸ್ | 2022 | ||||
| ಎಂಟಿವಿ | 1996 | ಯುವ ಜನ | SD+HD | ||
| ಎಂಟಿವಿ ಬೀಟ್ಸ್ | 2014 | ಸಂಗೀತ | |||
| ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್ 18 ಖೇಲ್ | 2022 | ಕ್ರೀಡೆ | SD | ||
| ಕಲರ್ಸ್ ಇನ್ಫಿನಿಟಿ | 2015 | ಆಂಗ್ಲ | ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನರಂಜನೆ | SD+HD | |
| ಕಾಮಿಡಿ ಸೆಂಟ್ರಲ್ | 2012 | ||||
| ವಿ ಯೆಚ್ 1 | 2005 | ಸಂಗೀತ | |||
| ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್ 18 1 | 2022 | ಕ್ರೀಡೆ | |||
| ನಿಕೆಲೋಡಿಯನ್ | 1999 | ಹಿಂದಿ ತಮಿಳು ತೆಲುಗು ಮಲಯಾಳಂ ಬೆಂಗಾಲಿ |
ಮಕ್ಕಳು | SD | |
| ನಿಕೆಲೋಡಿಯನ್ ಸೋನಿಕ್ | 2011 | ||||
| ನಿಕ್ ಜೂನಿಯರ್ | 2012 | ಹಿಂದಿ ಆಂಗ್ಲ |
|||
| ನಿಕ್ HD+ | 2015 | ಎಚ್.ಡಿ | |||
| ಕಲರ್ಸ್ ಬಾಂಗ್ಲಾ | 2000 | ಬೆಂಗಾಲಿ | ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನರಂಜನೆ | SD+HD | ಹಿಂದೆ ಈಟಿವಿ ಬಾಂಗ್ಲಾ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು |
| ಕಲರ್ಸ್ ಬಾಂಗ್ಲಾ ಸಿನಿಮಾ | 2019 | ಚಲನಚಿತ್ರಗಳು | SD | ||
| ಕಲರ್ಸ್ ಗುಜರಾತಿ | 2002 | ಗುಜರಾತಿ | ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನರಂಜನೆ | ಹಿಂದೆ ETV ಗುಜರಾತಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು | |
| ಕಲರ್ಸ್ ಗುಜರಾತಿ ಸಿನಿಮಾ | 2019 | ಚಲನಚಿತ್ರಗಳು | |||
| ಕಲರ್ಸ್ ಮರಾಠಿ | 2000 | ಮರಾಠಿ | ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನರಂಜನೆ | SD+HD | ಹಿಂದೆ ಈಟಿವಿ ಮರಾಠಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು |
| ಕಲರ್ಸ್ ಒಡಿಯಾ | 2002 | ಒಡಿಯಾ | SD | ಹಿಂದೆ ETV ಒಡಿಯಾ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು | |
| ಕಲರ್ಸ್ ಕನ್ನಡ | 2000 | ಕನ್ನಡ | SD+HD | ಹಿಂದೆ ಈಟಿವಿ ಕನ್ನಡ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು | |
| ಕಲರ್ಸ್ ಸೂಪರ್ | 2016 | SD | |||
| ಕಲರ್ಸ್ ಕನ್ನಡ ಸಿನಿಮಾ | 2018 | ಚಲನಚಿತ್ರಗಳು | |||
| ಕಲರ್ಸ್ ತಮಿಳು | 2018 | ತಮಿಳು | ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನರಂಜನೆ | SD+HD |
ಸಹ ನೋಡಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ಪ್ಯಾರಾಮೌಂಟ್ ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ನೆಟ್ವರ್ಕ್ಸ್
- ಪ್ಯಾರಾಮೌಂಟ್ ನೆಟ್ವರ್ಕ್ಸ್ EMEAA
- Network18 ಗುಂಪು
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ↑ "Corporate restructure complete for India's Network18". rapidtvnews.com. Archived from the original on 21 ಮಾರ್ಚ್ 2023. Retrieved 10 August 2017.
- ↑ "Viacom18 Media Pvt. Ltd". Viacom18.com. Archived from the original on 23 October 2018. Retrieved 27 July 2018.
{{cite web}}:|archive-date=/|archive-url=timestamp mismatch; 23 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2011 suggested (help) - ↑ "Beefing Up The Bouquet". business.outlookindia.com. Archived from the original on 5 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2011. Retrieved 10 August 2018.
- ↑ "Viacom18 launches its new channel 'Sonic Nickelodeon' in India". India Infoline. 5 December 2018. Retrieved 26 December 2018.
- ↑ Network18 finishes Rs 2,053-cr deal to acquire ETV stakes
- ↑ "ETV re-branding to Colors". Retrieved 4 March 2015.
- ↑ "TV18 to increase stake to 51% in Viacom18, the JV with Viacom Inc". Viacom18. 31 January 2018. Archived from the original on 13 ಜುಲೈ 2019. Retrieved 31 January 2018.
- ↑ "Viacom18 inks three-year media rights deal with NBA - Exchange4media". Indian Advertising Media & Marketing News – exchange4media (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2021-12-04.
- ↑ IANS (2020-07-21). "Sony to own 74% after merger with Viacom 18, to battle Disney Star". National Herald (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2022-01-27.
- ↑ "Reliance Industries calls off merger of Viacom18 with Sony - Times of India". The Times of India (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Oct 5, 2020. Retrieved 2022-01-27.
- ↑ Jha, Lata (2020-10-05). "Sony's slated merger with Viacom18 now called off". mint (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2022-01-27.
- ↑ "Jio | Mukesh Ambani: With Jio in mind, Mukesh Ambani's RIL calls off merger of Viacom18, Sony". The Economic Times. Retrieved 2022-01-27.
- ↑ Laskar, Anirudh (2021-06-20). "Viacom18 and Zee Entertainment in early merger talks". mint (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2022-01-27.
- ↑ "Viacom18 and Zeel eyeing a merger?". Indian Television Dot Com (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). 2021-06-21. Retrieved 2022-01-27.
- ↑ "ZEEL denies any potential merger deal with Viacom18 - Exchange4media". Indian Advertising Media & Marketing News – exchange4media (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2022-01-27.
- ↑ "ZEEL starts due diligence process for merger with Sony Pictures Networks". The Financial Express (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2022-01-27.
- ↑ Gupta, Surajeet Das (2022-01-27). "Uday Shankar, James Murdoch firm to pick up 39% stake in Viacom 18". Business Standard India. Retrieved 2022-01-27.
- ↑ Laghate, Gaurav. "Uday Shankar, James Murdoch plan to pick up nearly 40% in Viacom18, Reliance to retain majority stake". The Economic Times. Retrieved 2022-01-27.
- ↑ Ramachandran, Naman (27 April 2022). "James Murdoch's Bodhi Tree, Reliance, Viacom18 Strike $2 Billion Deal to Create Giant Indian TV and Streaming Company". Variety. Retrieved 20 May 2022.
- ↑ "Paramount+ announces 2023 India launch in partnership with Viacom18". The Hindu (in Indian English). PTI. 2022-05-05. ISSN 0971-751X. Retrieved 2022-06-14.
{{cite news}}: CS1 maint: others (link) - ↑ "Our Channels - On Air". viacom18.com. Archived from the original on 2022-07-13. Retrieved 2022-08-23.
ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ಅಧಿಕೃತ ಸೈಟ್ Archived 2016-05-12 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.