ಥೇಲ್ಸ್ ಆಫ್ ಮಿಲೆಟಸ್
ಥೇಲ್ಸ್ ಆಫ್ ಮಿಲೆಟಸ್ ( / ˈ θ eɪl iːz / ಥಾಯ್-ಲೀಜ್; ಗ್ರೀಕ್ ; ಶ.ಕ್ರಿ.ಪೂ. ೬೨೪/೬೨೩ – ಶ.ಕ್ರಿ.ಪೂ. ೫೪೮/೫೪೫ ) ಒಬ್ಬ ಗ್ರೀಕ್ ಗಣಿತಜ್ಞ, ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ, ರಾಜನೀತಿಜ್ಞ, ಮತ್ತು ಏಷ್ಯಾ ಮೈನರ್ನ ಅಯೋನಿಯಾದಲ್ಲಿನ ಮಿಲೆಟಸ್ನಿಂದ ಸಾಕ್ರಟಿಕ್ ಪೂರ್ವ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ . ಅವರು ಗ್ರೀಸ್ನ ಏಳು ಋಷಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು. ಅನೇಕರು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ ಅವರನ್ನು ಗ್ರೀಕ್ ಸಂಪ್ರದಾಯದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದಾರೆ [೧] ಮತ್ತು ಅವರು ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಮನರಂಜನೆ ಮತ್ತು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಮೊದಲ ವ್ಯಕ್ತಿ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. [೨] ಅವರನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಿಜ್ಞಾನದ ಪಿತಾಮಹ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. [೩] [೪]
ಜಗತ್ತು ಮತ್ತು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡವನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಪುರಾಣಗಳ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಮುರಿದುಹಾಕುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಅದರ ಬದಲಿಗೆ ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ಯಮಾನಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಕಲ್ಪನೆಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಥೇಲ್ಸ್ ಅವರು ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಎಲ್ಲಾ ಇತರ ಸಾಕ್ರಟಿಕ್ ಪೂರ್ವದ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿಗಳು ಪೌರಾಣಿಕ ವಿವರಣೆಗಳನ್ನು ಬಳಸುವ ಬದಲು ಒಂದೇ ಅಂತಿಮ ವಸ್ತುವಿನ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲದರ ಏಕತೆಯಿಂದ ಪ್ರಕೃತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ವಿವರಿಸುವಲ್ಲಿ ಅವನನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿದರು. ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ ಅವನನ್ನು ಅಯೋನಿಯನ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಫಿಲಾಸಫಿಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿಯ ಮೂಲ ತತ್ವ ಮತ್ತು ವಸ್ತುವಿನ ಸ್ವಭಾವವು ಒಂದೇ ವಸ್ತುವಿನ ವಸ್ತು: ನೀರು ಎಂದು ಥೇಲ್ಸ್ನ ಊಹೆಯನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ. [೫]
ಗಣಿತಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಪಿರಮಿಡ್ಗಳ ಎತ್ತರ ಮತ್ತು ತೀರದಿಂದ ಹಡಗುಗಳ ಅಂತರವನ್ನು ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಮಾಡಲು ಥೇಲ್ಸ್ ಜ್ಯಾಮಿತಿಯನ್ನು ಬಳಸಿದರು. ಅವನು ಥೇಲ್ಸ್ ಪ್ರಮೇಯಕ್ಕೆ ನಾಲ್ಕು ಅನುಬಂಧಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಮೂಲಕ ಜ್ಯಾಮಿತಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸಲಾದ ಅನುಮಾನಾತ್ಮಕ ತಾರ್ಕಿಕತೆಯನ್ನು ಬಳಸಿದ ಮೊದಲ ವ್ಯಕ್ತಿ. ಅವನು ಗಣಿತದ ಆವಿಷ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾದ ಮೊದಲ ವ್ಯಕ್ತಿ ಆಗಿದ್ದಾನೆ.
ಜೀವನ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಥೇಲ್ಸ್ನ ಜೀವನದ ದಿನಾಂಕಗಳು ನಿಖರವಾಗಿ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಮೂಲಗಳಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾದ ಕೆಲವು ಡೇಟಾ ಘಟನೆಗಳಿಂದ ಸ್ಥೂಲವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಹೆರೊಡೋಟಸ್ ಪ್ರಕಾರ, ಥೇಲ್ಸ್ ಕ್ರಿ.ಪೂ ೨೮ ಮೇ ೫೮೫ ರ ಸೂರ್ಯಗ್ರಹಣವನ್ನು ಊಹಿಸಿದನು. [೬] ೫೮ನೇ ಒಲಿಂಪಿಯಾಡ್ (ಕ್ರಿ.ಪೂ.೫೪೮-೫೪೫) ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಥೇಲ್ಸ್ ೭೮ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು ಅವನು ಆಟಗಳನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಿರುವಾಗ ಹೀಟ್ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ನಿಂದ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದನು. [೭]ಎಂದು ಅಥೆನ್ಸ್ನ ಅಪೊಲೊಡೋರಸ್ನ ಕ್ರಾನಿಕಲ್ ಅನ್ನು ಡಯೋಜೆನೆಸ್ ಲಾರ್ಟಿಯಸ್ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಥೇಲ್ಸ್ ಬಹುಶಃ ಕ್ರಿಸ್ತಪೂರ್ವ ೬೨೦ ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮಿಲೆಟಸ್ ನಗರದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದನು. ಅಥೆನ್ಸ್ನ ಪುರಾತನ ಬರಹಗಾರ ಅಪೊಲೊಡೋರಸ್ [೮] ಥೇಲ್ಸ್ ಸುಮಾರು ಕ್ರಿ.ಪೂ.೬೨೫ ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು ಎಂದು ಕ್ರಿ.ಪೂ. ೨ ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ, . [೮] ಹೆರೊಡೋಟಸ್, ಕ್ರಿ.ಪೂ. ಐದನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬರೆಯುತ್ತಾ, ಥೇಲ್ಸ್ ಅನ್ನು "ದೂರಸ್ಥ ಮೂಲದ ಫೀನಿಷಿಯನ್ " ಎಂದು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾನೆ. [೯] ಆದಲ್ಲದೆ, ಅವನ ಪೂರ್ವಜರು ಬೊಯೊಟಿಯಾದಿಂದ ಕ್ಯಾಡ್ಮಿಯನ್ನರು ಮತ್ತು ಸೆಮಿಟ್ಗಳಲ್ಲದ ಕಾರಣ ಅವರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮೈಲೇಶಿಯನ್ನರಂತೆ ಗ್ರೀಕ್ ಆಗಿದ್ದರು ಎಂದು ತಿಳಿಸುತ್ತಾನೆ. [೧೦] ಥೇಲ್ಸ್ ನೀರನ್ನು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ವಸ್ತುವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಟಿಮ್ ವಿಟ್ಮಾರ್ಷ್ ಬರೆದರು ಮತ್ತು ಥಾಲ್ ತೇವಾಂಶದ ಫೀನಿಷಿಯನ್ ಪದವಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಅವನ ಹೆಸರು ಈ ಸನ್ನಿವೇಶದಿಂದ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿರಬಹುದು. [೧೧] ಆದಾಗ್ಯೂ, ಇದು ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವೆಂದು ತೋರುತ್ತದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ನಿಘಂಟುಗಳು ಅವನ ಹೆಸರು ಗ್ರೀಕ್ ಪದ "θᾰ́λλω" (thállō, "ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ") + -ης (-ēs) ನಿಂದ ಬಂದಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತವೆ, ಈ ಪದಕ್ಕೆ "ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುವವನು" ಎಂದರ್ಥ. [೧೨] [೧೩]
ನಂತರದ ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಡಯೋಜೆನೆಸ್ ಲಾರ್ಟಿಯಸ್ ತನ್ನ ಕ್ರಿ.ಶ. ಮೂರನೇ ಶತಮಾನದ ಲೈವ್ಸ್ ಆಫ್ ದಿ ಫಿಲಾಸಫರ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಹೆರೊಡೋಟಸ್, ಡ್ಯೂರಿಸ್ ಮತ್ತು ಡೆಮೊಕ್ರಿಟಸ್ ಅವರನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತಾನೆ. ಅವರು "ಥೇಲ್ಸ್ ಎಕ್ಸಾಮ್ಯಾಸ್ ಮತ್ತು ಕ್ಲಿಯೋಬುಲಿನಾ ಅವರ ಮಗ ಮತ್ತು ಫೀನಿಷಿಯನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಉದಾತ್ತರಲ್ಲಿ ಥೆಲಿಡೆಗೆ ಸೇರಿದವರು ಮತ್ತು ಕ್ಯಾಡ್ಮಸ್ ಮತ್ತು ಅಜೆನರ್ ವಂಶಸ್ಥರು ಎಂದು ಎಲ್ಲರೂ ಒಪ್ಪುತ್ತಾರೆ." [೧೪] [೧೫] ಅವರ ಹೆಸರುಗಳು ಕ್ರಮವಾಗಿ ಕ್ಯಾರಿಯನ್ ಮತ್ತು ಗ್ರೀಕ್ . [೯] ಫ್ರೆಡ್ರಿಕ್ ನೀತ್ಸೆ ತನ್ನ ಪೂರ್ವಜರು ಕೇವಲ "ಫೀನಿಷಿಯನ್" ಎಂಬ ಅಂಶವನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ತಮ್ಮ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಮೂಲವನ್ನು ಪೌರಾಣಿಕ ನಾಯಕ ಕ್ಯಾಡ್ಮಸ್ನ ಸಮುದ್ರಯಾನದ ಜನರಿಗೆ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. [೧೫] ಆದ್ದರಿಂದ, ಅವರ ಕುಟುಂಬವು ಮಧ್ಯ ಗ್ರೀಸ್ನ ಥೀಬ್ಸ್ನಿಂದ ಏಷ್ಯಾ ಮೈನರ್ನ ಅಯೋನಿಯಾಕ್ಕೆ ವಲಸೆ ಬಂದಿತು. [೧೫] ಡಯೋಜೆನೆಸ್ ನಂತರ "ಹೆಚ್ಚಿನ ಬರಹಗಾರರು, ಅವರನ್ನು ಮಿಲೆಟಸ್ನ ಸ್ಥಳೀಯರು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಕುಟುಂಬದವರು ಎಂದು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತಾರೆ." [೧೪] [೧೫] ಅವರ ಭಾವಿಸಲಾದ ತಾಯಿ, ಕ್ಲಿಯೋಬುಲಿನಾ, ಅವರ ತಾಯಿಯ ಬದಲಿಗೆ ಅವರ ಸಹವರ್ತಿ ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. [೧೬] ಅದೇನೇ ಇದ್ದರೂ, ವಿದ್ವಾಂಸರ ಒಮ್ಮತದ ಪ್ರಕಾರ, ಕೆಲವು ಪ್ರಾಚೀನ ಲೇಖಕರು ಅವರು ಫೀನಿಷಿಯನ್ ಹೊರತೆಗೆಯುವವರೆಂದು ಹೇಳಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಅವರು ಉದಾತ್ತ ಜನ್ಮದ ಸ್ಥಳೀಯ ಮೈಲೇಶಿಯನ್ ಆಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಅವರು ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ಗ್ರೀಕ್ ಆಗಿದ್ದರು. [೧೭] ಹೆಚ್ಚು ಸಂಘರ್ಷದ ವರದಿಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಡಯೋಜೆನೆಸ್ ಮುಂದುವರಿಸುತ್ತಾನೆ: ಥೇಲ್ಸ್ ವಿವಾಹವಾದರು ಮತ್ತು ಒಬ್ಬ ಮಗನನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿದರು ( ಸೈಬಿಸ್ತಸ್ ಅಥವಾ ಸೈಬಿಸ್ಥಾನ್ ) ಅಥವಾ ಅದೇ ಹೆಸರಿನ ತನ್ನ ಸೋದರಳಿಯನನ್ನು ದತ್ತು ಪಡೆದರು; ಎರಡನೆಯದು ಅವನು ಎಂದಿಗೂ ಮದುವೆಯಾಗಲಿಲ್ಲ, ಯುವಕನಾಗಿದ್ದಾಗ ತನ್ನ ತಾಯಿಗೆ ಮದುವೆಯಾಗಲು ತುಂಬಾ ಮುಂಚಿತವಾಯಿತು ಮತ್ತು ವಯಸ್ಸಾದ ನಂತರ ಇದು ತುಂಬಾ ತಡವಾಯಿತು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾನೆ. ಪ್ಲುಟಾರ್ಕ್ ಈ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಮೊದಲೇ ಹೇಳಿದ್ದರು: ಸೊಲೊನ್ ಥೇಲ್ಸ್ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಅವರು ಏಕೆ ಒಂಟಿಯಾಗಿದ್ದರು ಎಂದು ಕೇಳಿದರು; ಥೇಲ್ಸ್ ಅವರು ಮಕ್ಕಳ ಬಗ್ಗೆ ಚಿಂತಿಸಬೇಕಾದ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಇಷ್ಟಪಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಉತ್ತರಿಸಿದರು. ಅದೇನೇ ಇದ್ದರೂ, ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಕುಟುಂಬಕ್ಕಾಗಿ ಆತಂಕಗೊಂಡ ಅವರು ತಮ್ಮ ಸೋದರಳಿಯ ಸೈಬಿಸ್ತಸ್ ಅನ್ನು ದತ್ತು ಪಡೆದರು. [೧೮]
ಥೇಲ್ಸ್ ತನ್ನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಹಂತದಲ್ಲಿ ಈಜಿಪ್ಟ್ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಊಹಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಜ್ಯಾಮಿತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಕಲಿತರು. [೧೯] ಥೇಲ್ಸ್ ಈಜಿಪ್ಟ್ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿರುವುದು ಅಸಾಧ್ಯವೇನಲ್ಲ, ಏಕೆಂದರೆ ಅವರು ಮಿಲೆಟಸ್ ಅಲ್ಲಿ ಶಾಶ್ವತ ವಸಾಹತು ಹೊಂದಿದ್ದರು. (ಅವುಗಳೆಂದರೆ ನೌಕ್ರಾಟಿಸ್ ), ಆದಲ್ಲದೆ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಈ ಬರಹಗಾರರು ಗಣಿತದ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದಾಗ ಅವರು ಈಜಿಪ್ಟ್ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುವುದು ಬರಹಗಾರರಿಂದ ವಿವಿಧ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿಗಳಿಂದ ಬಂದ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಆರೋಪವಾಗಿತ್ತು. [೨೦] ಥೇಲ್ಸ್ ಈಜಿಪ್ಟ್ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡದೆ ಇತರರ ಖಾತೆಗಳಿಂದ ತಿಳಿದಿರಬಹುದು.ಥೇಲ್ಸ್ ಮಿಲೆಟಸ್ ಅನ್ನು ಅಥೆನಿಯನ್ ವಸಾಹತು ಎಂದು ಗುರುತಿಸುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ಡಯೋಜೆನೆಸ್ ಲಾರ್ಟಿಯಸ್ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. [೨೧]
ಥೇಲ್ಸ್ (೩೦ ರ ಸುಮಾರಿಗೆ ನಿಧನರಾದರು.ಪೈಥಾಗರಸ್ ಮತ್ತು ೩೦೦ ರ ಸಮಯಕ್ಕಿಂತ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಯೂಕ್ಲಿಡ್, ಯುಡೋಕ್ಸಸ್ ಆಫ್ ಸಿನಿಡಸ್ ಮತ್ತು ಯುಡೆಮಸ್ ಆಫ್ ರೋಡ್ಸ್ ) ಗಿಂತ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ "ಮೊದಲ ಗ್ರೀಕ್ ಗಣಿತಜ್ಞ" ಎಂದು ಪ್ರಶಂಸಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಾಲಿನ್ ಆರ್. ಫ್ಲೆಚರ್ನಂತಹ ಕೆಲವು ಇತಿಹಾಸಕಾರರು, ಯುಡೆಮಸ್ನ ಕಳೆದುಹೋದ ಪುಸ್ತಕ ಹಿಸ್ಟರಿ ಆಫ್ ಜ್ಯಾಮಿತಿಯಲ್ಲಿ ಥೇಲ್ಸ್ನ ಪೂರ್ವವರ್ತಿ ಇದ್ದಿರಬಹುದು ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿದರೆ, ಕೃತಿಯಿಲ್ಲದೆ "ಪ್ರಶ್ನೆಯು ಕೇವಲ ಊಹೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಫ್ಲೆಚರ್ ಅವರು ಮೊದಲ ಗ್ರೀಕ್ ಗಣಿತಜ್ಞನ ಶೀರ್ಷಿಕೆಗೆ ಯಾವುದೇ ಕಾರ್ಯಸಾಧ್ಯವಾದ ಪೂರ್ವವರ್ತಿ ಇಲ್ಲದಿರುವುದರಿಂದ, ಥೇಲ್ಸ್ ಆ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅಭ್ಯಾಸಕಾರರಾಗಿ ಅರ್ಹತೆ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆಯೇ ಎಂಬುದು ಒಂದೇ ಪ್ರಶ್ನೆಯಾಗಿದೆ; "ಥೇಲ್ಸ್ ಅವರ ಆಜ್ಞೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಅವಲೋಕನ, ಪ್ರಯೋಗ, ಸೂಪರ್ಪೋಸಿಷನ್ ಮತ್ತು ಡಿಡಕ್ಷನ್. ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು ಅವರು ಸ್ವತಃ ಗಣಿತಜ್ಞ ಎಂದು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ."
ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ ಮೆಟಾಫಿಸಿಕ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಬರೆದರು, "ಈ ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಶಾಲೆಯ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ಥೇಲ್ಸ್, ಶಾಶ್ವತ ಅಸ್ತಿತ್ವವು ನೀರು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ (ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ಭೂಮಿಯು ನೀರಿನ ಮೇಲೆ ತೇಲುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ) ಸಂಭಾವ್ಯವಾಗಿ ಅವರು ಈ ಊಹೆಯನ್ನು ಪಡೆದದ್ದು ಎಲ್ಲದರ ಪೋಷಕಾಂಶವಾಗಿದೆ. ತೇವ, ಮತ್ತು ಶಾಖವು ಸ್ವತಃ ತೇವಾಂಶದಿಂದ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕಾಗಿ ಅದರ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ (ಮತ್ತು ಒಂದು ವಸ್ತುವು ಯಾವಾಗಲೂ ಅದರ ಮೊದಲ ತತ್ವವಾಗಿದೆ) ಅವನು ತನ್ನ ಊಹೆಯನ್ನು ಇದರಿಂದ ಪಡೆದನು; ಮತ್ತು ಎಲ್ಲದರ ಬೀಜಗಳು ಎಂಬ ಅಂಶದಿಂದ ತೇವಾಂಶವುಳ್ಳ ಸ್ವಭಾವವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ನೀರು ತೇವಾಂಶವುಳ್ಳ ವಸ್ತುಗಳ ಸ್ವಭಾವದ ಮೊದಲ ತತ್ವವಾಗಿದೆ."[೨೨]
ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಥೇಲ್ಸ್ ತನ್ನನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ಅವರು ಯಾವುದೇ ಬರಹಗಳನ್ನು ಬಿಡಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಕೆಲವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಇತರರು ಅವರು ಅಯನ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಮತ್ತು ವಿಷುವತ್ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ನಾಟಿಕಲ್ ಸ್ಟಾರ್-ಗೈಡ್ ಅವರಿಗೆ ಕಾರಣವೆಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ಇದು ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ವಿವಾದಕ್ಕೊಳಗಾಯಿತು. [೨೩] ಅವನಿಗೆ ಹೇಳಲಾದ ಯಾವುದೇ ಬರಹ ಉಳಿದಿಲ್ಲ. ಡಯೋಜೆನೆಸ್ ಲಾರ್ಟಿಯಸ್ ಅವರು ಥೇಲ್ಸ್ನಿಂದ ಎರಡು ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ್ದಾರೆ: ಒಂದು ಫಿರೆಸಿಡೆಸ್ ಆಫ್ ಸೈರೋಸ್ಗೆ, ಧರ್ಮದ ಕುರಿತಾದ ಅವರ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲು ಮತ್ತು ಸೊಲೊನ್ಗೆ, ಅಥೆನ್ಸ್ನಿಂದ ತನ್ನ ವಾಸಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಒಡನಾಟವನ್ನು ಇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮುಂದಾಗಿದೆ.
ಆಯ್ಕೆಯ ಪ್ರಕಾರದ ವ್ಯಾಪಾರದ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿ ಆಲಿವ್ ಕಥೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಒಂದು ಕಥೆಯು, ವಿಭಿನ್ನ ಆವೃತ್ತಿಗಳೊಂದಿಗೆ, ಹವಾಮಾನದ ಮುನ್ಸೂಚನೆಯ ಮೂಲಕ ಆಲಿವ್ ಸುಗ್ಗಿಯಿಂದ ಥೇಲ್ಸ್ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಹೇಗೆ ಸಾಧಿಸಿದರು ಎಂಬುದನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಆವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ಹವಾಮಾನ ಮತ್ತು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಉತ್ತಮ ಸುಗ್ಗಿಯನ್ನು ಊಹಿಸಿದ ನಂತರ ಮಿಲೆಟಸ್ನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಆಲಿವ್ ಪ್ರೆಸ್ಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದರು. ಕಥೆಯ ಮತ್ತೊಂದು ಆವೃತ್ತಿಯು ಥೇಲ್ಸ್ ಪ್ರೆಸ್ಗಳನ್ನು ಮುಂಚಿತವಾಗಿ, ರಿಯಾಯಿತಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಯ್ದಿರಿಸಿದ್ದಾನೆ ಮತ್ತು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಉತ್ತಮ ಫಸಲಿನ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ಬೇಡಿಕೆ ಉತ್ತುಂಗದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೆಲೆಗೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಬಾಡಿಗೆಗೆ ನೀಡಬಹುದೆಂದು ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ ವಿವರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಕಥೆಯ ಈ ಮೊದಲ ಆವೃತ್ತಿಯು ಮೊದಲ ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ ತಿಳಿದಿರುವ ಸೃಷ್ಟಿ ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯದ ಬಳಕೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಎರಡನೆಯ ಆವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ ತಿಳಿದಿರುವ ಸೃಷ್ಟಿ ಮತ್ತು ಆಯ್ಕೆಗಳ ಬಳಕೆಯಾಗಿದೆ.
ಇದನ್ನು ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಥೇಲ್ಸ್ನ ಉದ್ದೇಶವು ತನ್ನನ್ನು ಶ್ರೀಮಂತಗೊಳಿಸುವುದು ಅಲ್ಲ. ಆದರೆ ತನ್ನ ಸಹವರ್ತಿ ಮೈಲೇಷಿಯನ್ನರಿಗೆ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರವು ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಬಹುದು ಎಂದು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸುವುದಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ ವಿವರಿಸುತ್ತಾನೆ. [೨೪] ಅಥವಾ ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ, ಥೇಲ್ಸ್ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಕಾರಣದಿಂದ ಉದ್ಯಮಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಮಾಡಿದನು. ಥೇಲ್ಸ್ ಒಬ್ಬ ಬುದ್ಧಿವಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ ಆಗಿದ್ದರೆ, ಅವನು ಇನ್ನೂ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಏಕೆ ಪಡೆಯಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಕೇಳಿ ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬರು ಅವನಿಗೆ ಸವಾಲು ಹಾಕಿದರು.
ಸಲಹೆಗಾರರ ಪಾತ್ರ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಲಿಡಿಯನ್ನರೊಂದಿಗೆ "ಒಟ್ಟಿಗೆ ಹೋರಾಡುವ" ಸಿಮ್ಮಾಚಿಯಾದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳದಂತೆ ಮೈಲೇಶಿಯನ್ನರಿಗೆ ಸಲಹೆ ನೀಡಿದಾಗ ಥೇಲ್ಸ್ ಸಲಹೆಗಾರರಾಗಿ ಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು ಎಂದು ಡಯೋಜೆನೆಸ್ ಲಾರ್ಟಿಯಸ್ ನಮಗೆ ತಿಳಿಸುತ್ತಾನೆ. ಇದನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಮೈತ್ರಿ ಎಂದು ಅರ್ಥೈಸಲಾಗುತ್ತದೆ. [೨೫] ಹೆರೊಡೋಟಸ್ನ ಮತ್ತೊಂದು ಕಥೆಯೆಂದರೆ ಕ್ರೋಸಸ್ ತನ್ನ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ಪರ್ಷಿಯನ್ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಕಳುಹಿಸಿದನು. ಅವನನ್ನು ಹ್ಯಾಲಿಸ್ ನದಿಯಿಂದ ನಿಲ್ಲಿಸಲಾಯಿತು. ನಂತರ ಸೇತುವೆಯಿಲ್ಲ. ಥೇಲ್ಸ್ ನಂತರ ನದಿಯನ್ನು ದಾಟಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವಂತೆ ಹರಿವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಒಂದು ತಿರುವು ಅಗೆಯುವ ಮೂಲಕ ನದಿಗೆ ಅಡ್ಡಲಾಗಿ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ಪಡೆದರು. [೨೬] ಕಿಂಗ್ ಕ್ರೊಯೆಸಸ್ನ ಮಿಲಿಟರಿ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಥೇಲ್ಸ್ ಹ್ಯಾಲಿಸ್ ನದಿಯನ್ನು ತಿರುಗಿಸಿದನೆಂದು ಅವನ ಸಹವರ್ತಿ ಗ್ರೀಕರು ನಂಬುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಹೆರೊಡೋಟಸ್ ವರದಿ ಮಾಡಿದರೂ, ಅವನು ಸ್ವತಃ ಅದನ್ನು ಅನುಮಾನಿಸುತ್ತಾನೆ. [೨೭]
ಕ್ರೊಯೆಸಸ್ ಅನ್ನು ಸಾರ್ಡಿಸ್ ನಗರದ ಮೊದಲು ಸೈರಸ್ ಸೋಲಿಸಿದನು, ತರುವಾಯ ಅದು ಯಾವುದೇ ಕ್ರಮವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳದ ಕಾರಣ ಮಿಲೆಟಸ್ ಅನ್ನು ಉಳಿಸಿದನು. ಕ್ರೋಸಸ್ನ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆ ಮತ್ತು ಋಷಿಗಳೊಂದಿಗಿನ ಅವನ ಸಂಪರ್ಕದಿಂದ ಸೈರಸ್ ತುಂಬಾ ಪ್ರಭಾವಿತನಾದನು. ಅವನು ಅವನನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿದನು ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಅವನ ಸಲಹೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡನು. ಅಯೋನಿಯನ್ ನಗರಗಳು ಡೆಮೊಯ್ ಅಥವಾ "ಜಿಲ್ಲೆಗಳು" ಆಗಿರಬೇಕು.
ಅವರು ಸರ್ಕಾರದ ಒಂದೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೆ ಸೂಕ್ತವಾದ ಸ್ಥಳವೆಂದು ಟಿಯೋಸ್ ಅನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದರು; "ಅದಕ್ಕಾಗಿ," ಅವರು ಹೇಳಿದರು, "ಅಯೋನಿಯಾದ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿತ್ತು. ಅವರ ಇತರ ನಗರಗಳು ಇನ್ನೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ರಾಜ್ಯಗಳಂತೆಯೇ ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ಆನಂದಿಸುವುದನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಬಹುದು." ಆದಲ್ಲದೆ, ಮಿಲೆಟಸ್ ಸೈರಸ್ನಿಂದ ಅನುಕೂಲಕರವಾದ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಪಡೆದರು. ಇತರರು ಹನ್ನೆರಡು ನಗರಗಳ (ಮಿಲೇಟಸ್ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ) ಅಯೋನಿಯನ್ ಲೀಗ್ನಲ್ಲಿ ಉಳಿದರು ಮತ್ತು ಪರ್ಷಿಯನ್ನರಿಂದ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು.
ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಹೆರೊಡೋಟಸ್ ಪ್ರಕಾರ, ಥೇಲ್ಸ್ ಕ್ರಿ.ಪೂ.೨೮ ಮೇ ೫೮೫ ರ ಸೂರ್ಯಗ್ರಹಣವನ್ನು ಊಹಿಸಿದನು . [೬] ಥೇಲ್ಸ್ ಉರ್ಸಾ ಮೈನರ್ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಸಹ ವಿವರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ನಕ್ಷತ್ರಪುಂಜವು ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ ಸಂಚರಣೆಗೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿಯಾಗಿ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಬಹುದು ಎಂದು ಅವರು ಭಾವಿಸಿದರು. ಅವರು ವರ್ಷದ ಅವಧಿಯನ್ನು ಮತ್ತು ವಿಷುವತ್ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಗಳು ಮತ್ತು ಅಯನ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಗಳ ಸಮಯವನ್ನು ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕಿದರು. ಹೈಡೆಸ್ನ ಮೊದಲ ಅವಲೋಕನ ಮತ್ತು ಪ್ಲೆಯೇಡ್ಸ್ನ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಲೆಕ್ಕಹಾಕುವುದರೊಂದಿಗೆ ಅವರು ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ ಆರೋಪಿಸಿದ್ದಾರೆ. [೨೮] ಪ್ಲುಟಾರ್ಕ್ ತನ್ನ ದಿನದಲ್ಲಿ (ಶ. ಕ್ರಿ.ಶ. ೧೦೦) ಪದ್ಯದಲ್ಲಿ ರಚಿಸಲಾದ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರದ ಒಂದು ಪ್ರಸ್ತುತ ಕೆಲಸವಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಥೇಲ್ಸ್ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. [೨೯]
ಯುದ್ಧದ ಆರನೇ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ, ಕಿಂಗ್ ಅಲಿಯಾಟ್ಸ್ನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಲಿಡಿಯನ್ನರು ಮತ್ತು ಸೈಕ್ಸರೆಸ್ನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮೆಡೀಯನ್ನರು ಅನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದ್ದರು ಎಂದು ಹೆರೊಡೋಟಸ್ ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಹಗಲು ರಾತ್ರಿಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿತು, ಇದು ಎರಡೂ ಪಕ್ಷಗಳು ಹೋರಾಟವನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಲು ಮತ್ತು ಶಾಂತಿ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಮಾತುಕತೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಹಗಲಿನ ನಷ್ಟವನ್ನು ಥೇಲ್ಸ್ ಊಹಿಸಿದ್ದಾಗಿ ಹೆರೊಡೋಟಸ್ ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತಾನೆ. ಆದಲ್ಲದೆ ಅವರು ಯುದ್ಧದ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುವುದಿಲ್ಲ. [೩೦]
ನಂತರ, ಅಲಿಯಾಟೆಸ್ ತನ್ನ ಪೂರೈಕೆದಾರರನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಕೊಡಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದ ನಂತರ, ಸೈಕ್ಸರೆಸ್ ಅವರನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸಲು ಕಳುಹಿಸಿದಾಗ, ಲಿಡಿಯನ್ನರು ಮತ್ತು ಮೇಡಿಸ್ ನಡುವೆ ಯುದ್ಧ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಐದು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ವಿವಿಧ ಯಶಸ್ಸಿನೊಂದಿಗೆ ಮುಂದುವರೆಯಿತು. ಅದರ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ಮೇದ್ಯರು ಲಿಡಿಯನ್ನರ ಮೇಲೆ ಅನೇಕ ವಿಜಯಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಲಿಡಿಯನ್ನರು ಮೇದ್ಯರ ಮೇಲೆ ಅನೇಕ ವಿಜಯಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಿದರು. ಅವರ ಇತರ ಯುದ್ಧಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ರಾತ್ರಿ ನಿಶ್ಚಿತವಾಗಿತ್ತು. ಆದಲ್ಲದೆ, ಸಮತೋಲನವು ಎರಡೂ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಪರವಾಗಿ ಒಲವು ತೋರದ ಕಾರಣ, ಆರನೇ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಮತ್ತೊಂದು ಯುದ್ಧವು ನಡೆಯಿತು. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಯುದ್ಧವು ಬೆಚ್ಚಗಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ, ಹಗಲು ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ರಾತ್ರಿಯಾಗಿ ಬದಲಾಯಿತು. ಈ ಘಟನೆಯನ್ನು ಥೇಲ್ಸ್, ಮೈಲೇಶಿಯನ್ ಮುನ್ಸೂಚಿಸಿದರು, ಅವರು ಅಯೋನಿಯನ್ನರಿಗೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡಿದರು. ಅದು ನಿಜವಾಗಿ ನಡೆದ ವರ್ಷವೇ ಅದನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದರು. ಮೇಡೀಸ್ ಮತ್ತು ಲಿಡಿಯನ್ನರು, ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಗಮನಿಸಿದಾಗ, ಹೋರಾಟವನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಾಂತಿಯ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಮಾನವಾಗಿ ಆಸಕ್ತಿ ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಅದಲ್ಲದೆ, ಮಧ್ಯದ ರಾಜರ ಪಟ್ಟಿ ಮತ್ತು ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಅವಧಿಯನ್ನು ಹೆರೊಡೋಟಸ್ ಬೇರೆಡೆ ವರದಿ ಮಾಡಿದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಸೈಕ್ಸರೆಸ್ ಗ್ರಹಣಕ್ಕೆ 10 ವರ್ಷಗಳ ಮೊದಲು ನಿಧನರಾದರು. [೩೧] [೩೨]
ಜಾಣತನ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸುಮಾರು ಕ್ರಿ.ಪೂ ೫೮೨ ರಲ್ಲಿ ಅಥೆನ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಡಮಾಸಿಯಸ್ನ ಆರ್ಕಾನ್ಶಿಪ್ನಲ್ಲಿ ಏಳು ಋಷಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಡಯೋಜೆನೆಸ್ ಲಾರ್ಟಿಯಸ್ [೩೩] ಹೇಳುತ್ತಾನೆ. ಥೇಲ್ಸ್ ಮೊದಲ ಋಷಿ ಮತ್ತು ಅದೇ ಕಥೆ ಆದಾಗಿಯೂ, ಥೇಲ್ಸ್ ಮಿಲೆಟಸ್ಗೆ ವಲಸೆ ಹೋದರು ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಅವರ ರಾಜಕೀಯ ಜೀವನ ಮುಗಿಯುವವರೆಗೆ ಅವರು ಪ್ರಕೃತಿಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಾಗಲಿಲ್ಲ ಎಂಬ ವರದಿಯೂ ಇದೆ. ನಾವು ಏಳು ಋಷಿಗಳ ದಿನಾಂಕವನ್ನು ಹೊಂದಲು ಬಯಸುತ್ತೇವೆ, ಥೇಲ್ಸ್ ಮಿಲೆಟಸ್ನ ಸ್ಥಳೀಯರು, ಗ್ರಹಣವನ್ನು ಮುನ್ಸೂಚಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಸೈರಸ್ ವಿರುದ್ಧದ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯಲ್ಲಿ ಕ್ರೋಸಸ್ನೊಂದಿಗೆ ಇದ್ದರು ಎಂದು ನಾವು ನಂಬಬೇಕಾದರೆ ನಾವು ಈ ಕಥೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಪ್ರಲೋಭನಗೊಳಿಸುವ ದಿನಾಂಕವನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಬೇಕು.
ಥೇಲ್ಸ್ ಈಜಿಪ್ಟಿನ ಪಾದ್ರಿಯಿಂದ ಸೂಚನೆಯನ್ನು ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ಥೀಬ್ಸ್ನ ಪುರೋಹಿತರು ಮತ್ತು ಅವರ ರೇಖೀಯ ರೇಖಾಗಣಿತದೊಂದಿಗೆ ನಿಕಟ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. [೩೪]
ಅವರು ಶ್ರೀಮಂತ, ಸ್ಥಾಪಿತ ಕುಟುಂಬದಿಂದ ಬಂದವರು. ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ವರ್ಗದಲ್ಲಿ ಬಂದವರು ಎಂಬುದು ಖಚಿತವಾಗಿತ್ತು. ಮೇಲಾಗಿ, ಸಾಮಾನ್ಯ ನಾಗರಿಕನು ಸಮುದ್ರಯಾನ ಮಾಡುವ ವ್ಯಕ್ತಿ ಅಥವಾ ವ್ಯಾಪಾರಿಯಾಗದ ಹೊರತು ಈಜಿಪ್ಟ್ನಲ್ಲಿ ಭವ್ಯವಾದ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಸೊಲೊನ್ನಂತಹ ಉದಾತ್ತ ಶಾಸಕರನ್ನು ಹೊಂದಿರಲಿಲ್ಲ.
ಡಯೋಜೆನೆಸ್ ಲಾರ್ಟಿಯಸ್ನ ಎಮಿನೆಂಟ್ ಫಿಲಾಸಫರ್ಸ್ನ ಲೈವ್ಸ್ ಅಧ್ಯಾಯ ೧.೩೯ ರಲ್ಲಿ, ಲಾರ್ಟಿಯಸ್ ಅತ್ಯಂತ ಬುದ್ಧಿವಂತರಿಗೆ ಹೋಗಬೇಕಾದ ದುಬಾರಿ ವಸ್ತುವಿನ ಹಲವಾರು ಕಥೆಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಒಂದು ಆವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ (ಲಾರ್ಟಿಯಸ್ ತನ್ನ ಇಯಾಂಬಿಕ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾಲಿಮಾಕಸ್ಗೆ ಮನ್ನಣೆ ನೀಡುತ್ತಾನೆ) ಆರ್ಕಾಡಿಯಾದ ಬ್ಯಾಥಿಕಲ್ಸ್ ತನ್ನ ಉಯಿಲಿನಲ್ಲಿ ದುಬಾರಿ ಬಟ್ಟಲನ್ನು "ತನ್ನ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ಒಳ್ಳೆಯದನ್ನು ಮಾಡಿದವನಿಗೆ ನೀಡಬೇಕೆಂದು ಹೇಳುತ್ತಾನೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಅದನ್ನು ಥೇಲ್ಸ್ಗೆ ನೀಡಲಾಯಿತು, ಎಲ್ಲಾ ಋಷಿಗಳನ್ನು ಸುತ್ತಿ, ಮತ್ತೆ ಥೇಲ್ಸ್ಗೆ ಮರಳಿದರು. ಮತ್ತು ಅವರು ಈ ಸಮರ್ಪಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಡಿಡಿಮಾದಲ್ಲಿ ಅಪೊಲೊಗೆ ಕಳುಹಿಸಿದರು. ಎಲ್ಲಾ ಗ್ರೀಕರಿಂದ ಎರಡು ಬಾರಿ ಬಹುಮಾನವನ್ನು ಗೆದ್ದ ನಂತರ ಎಕ್ಸಾಮ್ಯಾಸ್ನ ಮಗ ಥೇಲ್ಸ್ ದಿ ಮೈಲೇಶಿಯನ್ ಇದನ್ನು ಡೆಲ್ಫಿನಿಯನ್ ಅಪೊಲೊಗೆ ಅರ್ಪಿಸುತ್ತಾನೆ.
ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಆರಂಭಿಕ ಗ್ರೀಕರು ಮತ್ತು ಅವರ ಹಿಂದಿನ ಇತರ ನಾಗರಿಕತೆಗಳು, ಮಾನವರೂಪದ ದೇವರುಗಳು ಮತ್ತು ವೀರರ ಇಚ್ಛೆಯನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳ ವಿಲಕ್ಷಣ ವಿವರಣೆಗಳನ್ನು ಆಗಾಗ್ಗೆ ಆಹ್ವಾನಿಸಿದವು. ಬದಲಿಗೆ, ಥೇಲ್ಸ್ ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳನ್ನು ತಾರ್ಕಿಕ ಊಹೆಗಳ ಮೂಲಕ ವಿವರಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಅದು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಸ್ವತಃ ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಭೂಕಂಪಗಳು ಅಲೌಕಿಕ ಹುಚ್ಚಾಟಗಳ ಪರಿಣಾಮವೆಂದು ಭಾವಿಸುವುದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ, ಭೂಮಿಯು ನೀರಿನ ಮೇಲೆ ತೇಲುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಭೂಮಿಯು ಅಲೆಗಳಿಂದ ಅಲುಗಾಡಿದಾಗ ಭೂಕಂಪಗಳು ಸಂಭವಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ಊಹಿಸುವ ಮೂಲಕ ಥೇಲ್ಸ್ ವಿವರಿಸಿದರು. [೩೫] [೩೬]
ಥೇಲ್ಸ್ ಒಬ್ಬ ಹೈಲೋಜೋಯಿಸ್ಟ್ (ವಸ್ತುವು ಜೀವಂತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸುವವನು, [೩೭] ಅಂದರೆ ಆತ್ಮ(ಗಳನ್ನು) ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ ಬರೆದರು ( ಡಿ ಅನಿಮಾ ೪೧೧ ಎ೭-೮) ಥೇಲ್ಸ್: ಎಲ್ಲಾ ವಸ್ತುಗಳು ದೇವರುಗಳಿಂದ ತುಂಬಿವೆ ಎಂದು ಥೇಲ್ಸ್ ಭಾವಿಸಿದ್ದರು . ಆಯಸ್ಕಾಂತಗಳು ಕಬ್ಬಿಣವನ್ನು ಚಲಿಸುವ ಕಾರಣ, ವಸ್ತುವಿನ ಚಲನೆಯ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯು ಈ ವಸ್ತುವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಜೀವವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಅಂಶದ ಬಗ್ಗೆ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಥೇಲ್ಸ್ ಯೋಚಿಸಲು, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಆತ್ಮಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ವಸ್ತುವಿನ ಮೇಲೆ ಥೇಲ್ಸ್ ಚಿಂತನೆಯ ಮೂಲವನ್ನು ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತಾನೆ. [೩೮]
ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ ಪ್ರಕಾರ ಥೇಲ್ಸ್, ವಸ್ತುವಿನ ಸ್ವಭಾವ (ಗ್ರೀಕ್ ಕಮಾನು ) ಏನು ಎಂದು ಕೇಳಿದರು, ಇದರಿಂದ ಅದು ಅದರ ವಿಶಿಷ್ಟ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವರ್ತಿಸುತ್ತದೆ. ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ ( φύσις ಫೈಯಿನ್ ( φύειν ) ನಿಂದ ಬಂದಿದೆ ), "ಬೆಳೆಯಲು", ನಮ್ಮ "ಎಂದು" ಎಂಬ ಪದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. [೩೯] [೪೦] (ಜಿ) ಪ್ರಕೃತಿಯು ಒಂದು ವಸ್ತು "ಹುಟ್ಟುವ" ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ, [೪೧] ಮತ್ತೆ ತನ್ನಲ್ಲೇನಿದೆ ಎಂಬ ಮುದ್ರೆಯೊತ್ತಿದೆ.
ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ ಹೆಚ್ಚಿನ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿಗಳನ್ನು "ಮೊದಲಿಗೆ" ನಿರೂಪಿಸುತ್ತಾನೆ ( πρῶτον ) "ಪದಾರ್ಥದ ರೂಪದಲ್ಲಿರುವ ತತ್ವಗಳು ಎಲ್ಲಾ ವಸ್ತುಗಳ ಏಕೈಕ ತತ್ವಗಳಾಗಿವೆ" ಎಂದು ಯೋಚಿಸಿದಂತೆ, ಅಲ್ಲಿ "ತತ್ವ" ಕಮಾನು, "ದ್ರವ್ಯ" ಎಂಬುದು ಹೈಲ್ ("ಮರ" ಅಥವಾ "ದ್ರವ್ಯ", "ವಸ್ತು") ಮತ್ತು "ರೂಪ" ಈಡೋಸ್ ಆಗಿದೆ. [೪೨]
ಕಮಾನು ಅನ್ನು "ತತ್ವ" ಎಂದು ಅನುವಾದಿಸಲಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ಎರಡು ಪದಗಳು ಒಂದೇ ಅರ್ಥವನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ. ಯಾವುದೋ ಒಂದು ತತ್ವವು ಕಾಲಾನುಕ್ರಮವಾಗಿ ಅಥವಾ ತಾರ್ಕಿಕವಾಗಿ ಅದಕ್ಕೆ ಕೇವಲ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ (ಪರ-ಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ). ಒಂದು ಕಮಾನು ( ἄρχειν ನಿಂದ , "ಆಳಲು") ಕೆಲವು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವಸ್ತುವಿನ ಮೇಲೆ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಸಾಧಿಸುತ್ತದೆ. ಕಮಾನು ಮೂಲ ಎಂದು ತೆಗೆದುಕೊಂಡರೆ, ನಂತರ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕಾರಣವನ್ನು ಸೂಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ; ಅಂದರೆ,ಎ ಯಿಂದ ಬಂದಿರುವುದರಿಂದ ಬಿ ಅನ್ನು ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ ಬಿ ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿದೆ, ಅದು ಅದರ ಮೇಲೆ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಹೊಂದಿದೆ.
ಮೊದಲ ಗ್ರೀಕ್ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳ ಕುರಿತಾದ ತನ್ನ ಸುಪ್ರಸಿದ್ಧ ವಾಕ್ಯವೃಂದದಲ್ಲಿ ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡಿದ್ದ ಆರ್ಕೈಯು ಅವರ ವಸ್ತುಗಳಿಗೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಕಾಲಾನುಕ್ರಮವಾಗಿ ಅಗತ್ಯವಾಗಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಅದರ ಘಟಕಗಳಾಗಿವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಬಹುತ್ವದಲ್ಲಿ ವಸ್ತುಗಳು ಭೂಮಿ, ಗಾಳಿ, ಬೆಂಕಿ ಮತ್ತು ನೀರಿನಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಆ ಅಂಶಗಳು ವಸ್ತುವಿನ ಉತ್ಪಾದನೆಯೊಂದಿಗೆ ಕಣ್ಮರೆಯಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಪರಮಾಣು ತಜ್ಞರ ಪರಮಾಣುಗಳಂತೆ ಅವರು ಅದರೊಳಗೆ ಪುರಾತನವಾಗಿ ಉಳಿಯುತ್ತಾರೆ.
ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ ನಿಜವಾಗಿ ಹೇಳುವುದೇನೆಂದರೆ, ಮೊದಲ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿಗಳು ಎಲ್ಲಾ ಭೌತಿಕ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಿರುವ ವಸ್ತುವನ್ನು (ಗಳನ್ನು) ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ, ಆಧುನಿಕ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಪರಮಾಣು ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಸಾಧಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ನಿಖರವಾಗಿ ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಥೇಲ್ಸ್ ಅನ್ನು ಮೊದಲ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಎಂದು ವಿವರಿಸಲು ಎರಡನೇ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಕೆಲವು ಸಮಕಾಲೀನ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಈ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸುತ್ತಾರೆ. [೪೩]
ರೇಖಾಗಣಿತ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಥೇಲ್ಸ್ ಜ್ಯಾಮಿತಿಯ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಬಳಕೆಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾನೆ ಮತ್ತು ಜ್ಯಾಮಿತಿಗೆ ಅನುಮಾನಾತ್ಮಕ ತಾರ್ಕಿಕತೆಯನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸಿದ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ವ್ಯಕ್ತಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ (ಮತ್ತು ವಿಸ್ತರಣೆಯ ಮೂಲಕ ಇದನ್ನು ಮೊದಲ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಗಣಿತಜ್ಞ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ). ಅವರ ತಿಳುವಳಿಕೆ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕವಾಗಿತ್ತು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಅವರು ಹೇಳಿದರು:
ಮೆಗಿಸ್ಟನ್ ಟೋಪೋಸ್: ಅಪಂತಾ ಗಾರ್ ಚೋರೆ (Μέγιστον τόπος· ἄπαντα γὰρ χωρεῖ.) ಶ್ರೇಷ್ಠವಾದದ್ದು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ, ಏಕೆಂದರೆ ಅದು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಹೊಂದಿದೆ.
ಥೇಲ್ಸ್ ಒಂದೇ ರೀತಿಯ ತ್ರಿಕೋನಗಳು ಮತ್ತು ಬಲ ತ್ರಿಕೋನಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ, ಆ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಿದರು. ಡಿಯೋಜೆನೆಸ್ ಲಾರ್ಟಿಯಸ್ (ಲೋಕ. ಸಿಐಟಿ.) ನಲ್ಲಿ ಕಥೆಯನ್ನು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರು ಪಿರಮಿಡ್ಗಳ ಎತ್ತರವನ್ನು ತಮ್ಮ ನೆರಳುಗಳಿಂದ ಅಳೆಯುತ್ತಾರೆ. ಆ ಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಅವನ ನೆರಳು ಅವನ ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಸಮನಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಎರಡು ಸಮಾನ ಕಾಲುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಬಲ ತ್ರಿಕೋನವು ೪೫-ಡಿಗ್ರಿ ಬಲ ತ್ರಿಕೋನವಾಗಿದೆ, ಇವೆಲ್ಲವೂ ಒಂದೇ ಆಗಿರುತ್ತವೆ. ಆ ಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಪಿರಮಿಡ್ನ ಮಧ್ಯಭಾಗದಿಂದ ಅಳೆಯಲಾದ ಪಿರಮಿಡ್ನ ನೆರಳಿನ ಉದ್ದವು ಅದರ ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಸಮನಾಗಿರಬೇಕು.
ಈ ಕಥೆಯು ಅವರು ಈಜಿಪ್ಟಿನ ಸೆಕ್ಡ್ ಅಥವಾ ಸೀಕ್ಡ್, ಓಟದ ಇಳಿಜಾರಿನ ಏರಿಕೆಗೆ ( ಕೋಟಾಂಜೆಂಟ್ ) ಅನುಪಾತವನ್ನು ತಿಳಿದಿದ್ದರು ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.೫೬,೫೭,೫೮,೫೯ ಮತ್ತು ೬೦ ರ ರಿಂಡ್ ಪಪೈರಸ್ - ಪ್ರಾಚೀನ ಈಜಿಪ್ಟಿನ ಗಣಿತದ ದಸ್ತಾವೇಜುಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸೆಕೆಡ್ ಇದೆ.
ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕವಾಗಿ ಥೇಲ್ಸ್ ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ ಹಡಗುಗಳ ಅಂತರವನ್ನು ಅಳೆಯಲು ಅದೇ ವಿಧಾನವನ್ನು ಬಳಸಿದರು, ಪ್ರೊಕ್ಲಸ್ ("ಯೂಕ್ಲಿಡೆಮ್ನಲ್ಲಿ") ವರದಿ ಮಾಡಿದಂತೆ ಯುಡೆಮಸ್ ಹೇಳಿದರು. ಕಿರ್ಕ್ ಮತ್ತು ರಾವೆನ್ ಪ್ರಕಾರ, [೪೪] ಈ ಸಾಧನೆಗೆ ನಿಮಗೆ ಬೇಕಾಗಿರುವುದು ಒಂದೇ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಪಿನ್ ಮಾಡಿದ ಮೂರು ನೇರ ಕೋಲುಗಳು ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಎತ್ತರದ ಜ್ಞಾನ. ಒಂದು ಕೋಲು ಲಂಬವಾಗಿ ನೆಲಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಎರಡನೇ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಮೂರನೆಯದರೊಂದಿಗೆ ನೀವು ಹಡಗನ್ನು ನೋಡುತ್ತೀರಿ ಮತ್ತು ಕೋಲಿನ ಎತ್ತರದಿಂದ ಸೆಕೆಡ್ ಅನ್ನು ಲೆಕ್ಕಹಾಕಿ ಮತ್ತು ಒಳಸೇರಿಸುವ ಸ್ಥಳದಿಂದ ದೃಷ್ಟಿ ರೇಖೆಯವರೆಗೆ ಅದರ ಅಂತರವನ್ನು ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕಿ (ಪ್ರೊಕ್ಲಸ್, ಯೂಕ್ಲಿಡೆಮ್ನಲ್ಲಿ, ೩೫೨).
ಥೇಲ್ಸ್ ಪ್ರಮೇಯಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಜ್ಯಾಮಿತಿಯಲ್ಲಿ ಥೇಲ್ಸ್ನ ಎರಡು ಪ್ರಮೇಯಗಳಿವೆ. ಒಂದನ್ನು ಥೇಲ್ಸ್ ಪ್ರಮೇಯ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ವೃತ್ತದಲ್ಲಿ ಕೆತ್ತಲಾದ ತ್ರಿಕೋನದೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ವೃತ್ತದ ವ್ಯಾಸವನ್ನು ಒಂದು ಲೆಗ್ ಎಂದು ಹೊಂದಿದೆ, ಇನ್ನೊಂದು ಪ್ರಮೇಯವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಂಧ ಪ್ರಮೇಯ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇದರ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ, ವೃತ್ತವನ್ನು ಅದರ ವ್ಯಾಸದಿಂದ ವಿಭಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸಮದ್ವಿಬಾಹು ತ್ರಿಕೋನದ ಮೂಲ ಕೋನಗಳು ಸಮಾನವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಲಂಬ ಕೋನಗಳು ಸಮಾನವಾಗಿವೆ ಎಂಬ ಆವಿಷ್ಕಾರವನ್ನು ಯುಡೆಮಸ್ ಅವರಿಗೆ ಆರೋಪಿಸಿದರು. ಐತಿಹಾಸಿಕ ಟಿಪ್ಪಣಿಯ ಪ್ರಕಾರ, [೪೫] ಥೇಲ್ಸ್ ಈಜಿಪ್ಟ್ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದಾಗ, [೪೬] ಅವರು ಈಜಿಪ್ಟಿನವರು ಎರಡು ಛೇದಿಸುವ ರೇಖೆಗಳನ್ನು ಎಳೆದಾಗ, ಲಂಬ ಕೋನಗಳನ್ನು ಸಮಾನವೆಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವರು ಅಳೆಯುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಗಮನಿಸಿದರು. ಥೇಲ್ಸ್ ಅವರು ಕೆಲವು ಸಾಮಾನ್ಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರೆ ಎಲ್ಲಾ ಲಂಬ ಕೋನಗಳು ಸಮಾನವೆಂದು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಬಹುದು ಎಂದು ತೀರ್ಮಾನಿಸಿದರು: ಎಲ್ಲಾ ನೇರ ಕೋನಗಳು ಸಮಾನವಾಗಿವೆ, ಸಮಾನಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸಲಾದ ಸಮಾನಗಳು ಸಮಾನವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಸಮಾನದಿಂದ ಕಳೆಯುವ ಸಮಾನವು ಸಮಾನವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಥೇಲ್ಸ್ನ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯ ಪುರಾವೆಯು ಥೇಲ್ಸ್ನ ಒಂದು ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಬರೆದ ಪ್ರೊಕ್ಲಸ್ನ ಪುಸ್ತಕದಿಂದ ನಮಗೆ ಬರುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಯುಡೆಮಸ್ ಪುಸ್ತಕದ ಪ್ರತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರೊಕ್ಲಸ್ ಬರೆದರು "ಥೇಲ್ಸ್ ಈಜಿಪ್ಟ್ಗೆ ಹೋಗಿ ಈ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಗ್ರೀಸ್ಗೆ ಮರಳಿ ತಂದ ಮೊದಲ ವ್ಯಕ್ತಿ." [೪೭] ಅವರು ಈಜಿಪ್ಟ್ನಲ್ಲಿ ಪಡೆದ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ "ಅವರು ಸ್ವತಃ ಅನೇಕ ಪ್ರತಿಪಾದನೆಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಅನೇಕ ಇತರ ಮೂಲ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದರು, ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅವರ ವಿಧಾನವು ಹೆಚ್ಚು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದೆ, ಇತರರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕವಾಗಿದೆ."
ಪ್ರೊಕ್ಲಸ್ನ ಇತರ ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ಥೇಲ್ಸ್ನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಗಣಿತದ ಸಾಧನೆಗಳನ್ನು ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ:
ವೃತ್ತವು ವ್ಯಾಸದಿಂದ ವಿಭಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಎಂದು ಥೇಲ್ಸ್ ಮೊದಲು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದರು ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ಕೇಂದ್ರದ ಮೂಲಕ ಸರಳ ರೇಖೆಯ ಅಡೆತಡೆಯಿಲ್ಲದ ಹಾದಿಯೇ ವಿಭಜನೆಯ ಕಾರಣ.[ಥೇಲ್ಸ್] ಯಾವುದೇ ಸಮದ್ವಿಬಾಹು ತ್ರಿಕೋನದ ತಳದಲ್ಲಿರುವ ಕೋನಗಳು ಸಮಾನವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಎಂದು [ಪ್ರಮೇಯವನ್ನು] ತಿಳಿದಿರುವ ಮತ್ತು ವಿವರಿಸಿದವರಲ್ಲಿ ಮೊದಲಿಗನೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆದರೂ ಹೆಚ್ಚು ಪುರಾತನ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅವನು ಸಮಾನ ಕೋನಗಳನ್ನು ಒಂದೇ ರೀತಿ ವಿವರಿಸಿದ್ದಾನೆ.ಎರಡು ಸರಳ ರೇಖೆಗಳು ಒಂದಕ್ಕೊಂದು ಕತ್ತರಿಸಿದಾಗ, ಲಂಬ ಮತ್ತು ವಿರುದ್ಧ ಕೋನಗಳು ಸಮಾನವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಈ ಪ್ರಮೇಯವನ್ನು ಮೊದಲು ಕಂಡುಹಿಡಿದರು, ಯುಡೆಮಸ್ ಹೇಳುವಂತೆ, ಥೇಲ್ಸ್ ಅವರು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ಎಲಿಮೆಂಟ್ಸ್ ಬರಹಗಾರರಿಂದ ಸುಧಾರಿಸಿದರು.ಯುಡೆಮಸ್ ತನ್ನ ಜ್ಯಾಮಿತಿ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರಮೇಯವನ್ನು [ಎರಡು ಕೋನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ತ್ರಿಕೋನಗಳ ಸಮಾನತೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ಬದಿಯನ್ನು ಸಮಾನವಾಗಿ] ಥೇಲ್ಸ್ಗೆ ಆರೋಪಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ ಹಡಗುಗಳ ಅಂತರವನ್ನು ಹೇಗೆ ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವುದು ಎಂದು ಥೇಲ್ಸ್ ತೋರಿಸಿದ ವಿಧಾನವು ಈ ವಿಧಾನವನ್ನು ಅಗತ್ಯವಾಗಿ ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.ಈಜಿಪ್ಟಿನವರಿಂದ ಜ್ಯಾಮಿತಿಯನ್ನು ಕಲಿತ ನಂತರ, ಅವನು [ಥೇಲ್ಸ್] ವೃತ್ತದಲ್ಲಿ ಲಂಬಕೋನದ ತ್ರಿಕೋನವನ್ನು ಕೆತ್ತಲು ಮೊದಲಿಗನಾಗಿದ್ದನು, ಅದರ ಮೇಲೆ ಅವನು ಎತ್ತು ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದನು ಎಂದು ಪಂಫಿಲಾ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರೋಕ್ಲಸ್ ಜೊತೆಗೆ , ರೋಡ್ಸ್ನ ಹೈರೋನಿಮಸ್ ಕೂಡ ಥೇಲ್ಸ್ನನ್ನು ಮೊದಲ ಗ್ರೀಕ್ ಗಣಿತಜ್ಞ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತಾನೆ. ಈಗ ಇಂಟರ್ಸೆಪ್ಟ್ ಥಿಯರಮ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಜ್ಯಾಮಿತಿಯ ಪ್ರಮೇಯವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಥೇಲ್ಸ್ ಪಿರಮಿಡ್ಗಳ ಎತ್ತರವನ್ನು ಅಳೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು ಎಂದು ಹೈರೋನಿಮಸ್ ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟರು. (ತನ್ನ ವಾಕಿಂಗ್-ಸ್ಟಿಕ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಡೇಟಾವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ನಂತರ ಮತ್ತು ಅದರ ನೆರಳನ್ನು ಪಿರಮಿಡ್ಗಳಿಂದ ಎರಕಹೊಯ್ದವರಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದ ನಂತರ). ಡಯೋಜೆನೆಸ್ ಲಾರ್ಟಿಯಸ್, ಪ್ಲಿನಿ ದಿ ಎಲ್ಡರ್ ಮತ್ತು ಪ್ಲುಟಾರ್ಕ್ ಮೂಲಕ ಹೈರೋನಿಮಸ್ ಕಥೆಯ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ನಾವು ಸ್ವೀಕರಿಸುತ್ತೇವೆ. [೪೮] [೪೯] ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ ಡಯೋಜೆನೆಸ್ ಲಾರ್ಟಿಯಸ್ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ ಹೈರೋನಿಮಸ್ ಪ್ರಕಾರ, ಥೇಲ್ಸ್ ಪಿರಮಿಡ್ಗಳ ಎತ್ತರವನ್ನು ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಪಿರಮಿಡ್ಗಳು ಎರಕಹೊಯ್ದ ನೆರಳುಗಳ ಉದ್ದಗಳ ನಡುವಿನ ಹೋಲಿಕೆಯಿಂದ ಕಂಡುಕೊಂಡರು. [೫೦]
"ವೃತ್ತದ ವ್ಯಾಸದ ಮೇಲಿನ ಕೋನವು ಲಂಬ ಕೋನವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಎತ್ತು ಬಲಿದಾನದ ಕಥೆ" ನಂತಹ ಸಾಕ್ಷ್ಯಗಳ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳಿಂದಾಗಿ, ಡಯೋಜೆನೆಸ್ ಲಾರ್ಟಿಯಸ್ ಹೇಳಿದ ಆವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಪೈಥಾಗರಸ್ಗೆ ಮಾನ್ಯತೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಥೇಲ್ಸ್ಗಿಂತ, ಕೆಲವು ಇತಿಹಾಸಕಾರರು (ಡಿಆರ್ ಡಿಕ್ಸ್ನಂತಹ) ಅಂತಹ ಉಪಾಖ್ಯಾನಗಳು ಯಾವುದೇ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆಯೇ ಎಂದು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ. [೫೧]
ಮೊದಲ ತತ್ವವಾಗಿ ನೀರು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಥೇಲ್ಸ್ನ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ತಾತ್ವಿಕ ಸ್ಥಾನವು ಅವನ ವಿಶ್ವವಿಜ್ಞಾನದ ಪ್ರಬಂಧವಾಗಿದೆ, ಇದು ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ನ ಮೀಮಾಂಸೆಯಿಂದ ಒಂದು ಭಾಗದ ಮೂಲಕ ನಮಗೆ ಬರುತ್ತದೆ. [೫೨] ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ ನಿಸ್ಸಂದಿಗ್ಧವಾಗಿ ಎಲ್ಲಾ ವಸ್ತುಗಳ ಸ್ವರೂಪದ ಬಗ್ಗೆ ಥೇಲ್ಸ್ನ ಊಹೆಯನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡಿದ್ದಾನೆ - ಪ್ರಕೃತಿಯ ಮೂಲ ತತ್ವವು ಒಂದೇ ವಸ್ತು ವಸ್ತುವಾಗಿದೆ : ನೀರು. ನಂತರ ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ಅವಲೋಕನಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಹಲವಾರು ಊಹೆಗಳನ್ನು ನೀಡಲು ಮುಂದಾದನು, ಥೇಲ್ಸ್ ಈ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಏಕೆ ಮುಂದಿಟ್ಟಿರಬಹುದು (ಆದರೂ ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ ಅದನ್ನು ಸ್ವತಃ ಹೊಂದಿರಲಿಲ್ಲ).
ಮೆಟಾಫಿಸಿಕ್ಸ್ ೯೮೩ ಬಿ೬ ೮-೧೧, ೧೭-೨೧ ರಲ್ಲಿ ಥೇಲ್ಸ್ನ ವಿಚಾರಗಳ ಮೇಲೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲಬಹುದಾದ ವಸ್ತು ಮತ್ತು ರೂಪದ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ ತನ್ನದೇ ಆದ ಆಲೋಚನೆಯನ್ನು ಹಾಕಿದನು. (ಅಂಗೀಕಾರವು ನಂತರ ವಿಜ್ಞಾನವು ವಿಭಿನ್ನ ಅರ್ಥಗಳೊಂದಿಗೆ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡ ಪದಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ) ಯಾವುದರಿಂದ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಯಾವುದರಿಂದ ಅದು ಮೊದಲು ಆಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಅದನ್ನು ನಿರೂಪಿಸುತ್ತದೆ, ಅದರ ವಸ್ತುವು ಅದರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಉಳಿದಿದೆ, ಆದರೆ ಗುಣಗಳಲ್ಲಿ ರೂಪಾಂತರಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ, ಅವರು ಹೇಳುವ ವಸ್ತುಗಳ ಅಂಶ ಮತ್ತು ತತ್ವ. …ಯಾಕೆಂದರೆ ಕೆಲವು ಪ್ರಕೃತಿ (φύσις) ಇರಬೇಕಾದುದು ಅವಶ್ಯಕ, ಒಂದೋ ಅಥವಾ ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು, ಅದರಿಂದ ಉಳಿಸಲ್ಪಡುವ ವಸ್ತುವಿನ ಇತರ ವಸ್ತುಗಳು ಆಗುತ್ತವೆ. ಈ ರೀತಿಯ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ಥೇಲ್ಸ್ ಇದು ನೀರು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಈ ಉಲ್ಲೇಖದಲ್ಲಿ ನಾವು ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ನ ಬದಲಾವಣೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಯ ಚಿತ್ರಣ ಮತ್ತು ವಸ್ತುವಿನ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವನ್ನು ನೋಡುತ್ತೇವೆ. ಒಂದು ವಸ್ತು ಬದಲಾದರೆ, ಅದು ಒಂದೇ ಅಥವಾ ಬೇರೆಯೇ? ಎರಡೂ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದರಿಂದ ಇನ್ನೊಂದಕ್ಕೆ ಹೇಗೆ ಬದಲಾವಣೆಯಾಗಬಹುದು? ಉತ್ತರವೆಂದರೆ ವಸ್ತುವು "ಉಳಿಸಲಾಗಿದೆ", ಆದರೆ ವಿಭಿನ್ನ ಗುಣಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ( πάθη , ನೀವು "ಅನುಭವಿಸುವ" ವಿಷಯಗಳು).
"ಎಲ್ಲ ವಸ್ತುಗಳ ಪೋಷಣೆಯು ಆರ್ದ್ರವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಬಿಸಿಯೂ ಸಹ ತೇವದಿಂದ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಮೂಲಕ ಬದುಕುತ್ತದೆ" ಎಂದು ಯೋಚಿಸುವ ಮೂಲಕ ಥೇಲ್ಸ್ ತನ್ನ ತೀರ್ಮಾನಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ ಊಹಿಸಿದನು. ಥೇಲ್ಸ್ ನೀರನ್ನು ವಸ್ತುವಿನ ಮೂಲ ತತ್ವವಾಗಿ ಏಕೆ ಹಿಡಿದಿದ್ದಾನೆ ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ನ ಊಹೆಯು ಅವನ ಸ್ವಂತ ಚಿಂತನೆಯಾಗಿದೆ. ಥೇಲ್ಸ್ ಅದನ್ನು ನೀರು ಎಂದು ಹಿಡಿದಿದ್ದಾನೆ ಎಂಬ ಅವನ ಹೇಳಿಕೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಥೇಲ್ಸ್ನಿಂದ ನಿಜವಾದ ಮೂಲವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅವನು ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ವಸ್ತು-ಮತ್ತು-ರೂಪವಾದಿಯಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತಾನೆ.
ಭೂಮಿಯು ನೀರಿನ ವಿಸ್ತಾರದಲ್ಲಿ ತೇಲುತ್ತಿರುವ ಫ್ಲಾಟ್ ಡಿಸ್ಕ್ ಆಗಿರಬೇಕು ಎಂದು ಥೇಲ್ಸ್ ಭಾವಿಸಿದ್ದರು.
ಹೆರಾಕ್ಲಿಟಸ್ ಹೋಮೆರಿಕಸ್ ಹೇಳುವಂತೆ ಥೇಲ್ಸ್ ತೇವಾಂಶವುಳ್ಳ ವಸ್ತುವು ಗಾಳಿ, ಲೋಳೆ ಮತ್ತು ಭೂಮಿಯಾಗಿ ಬದಲಾಗುವುದನ್ನು ನೋಡಿದ ತನ್ನ ತೀರ್ಮಾನಕ್ಕೆ ಬಂದಿತು. ಥೇಲ್ಸ್ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಅದು ತೇಲುತ್ತಿರುವ ನೀರಿನಿಂದ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಸುತ್ತುವರೆದಿರುವ ಸಾಗರಗಳಿಂದ ಘನೀಕರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ತೋರುತ್ತದೆ.
ಶತಮಾನಗಳ ನಂತರ ಬರೆಯುತ್ತಾ, ಡಯೋಜೆನೆಸ್ ಲಾರ್ಟಿಯಸ್ ಅವರು ಥೇಲ್ಸ್ ಕಲಿಸಿದರು "ನೀರು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ ( ὑπεστήσατο , 'ಕೆಳಗೆ ನಿಂತಿದೆ') ಎಲ್ಲಾ ವಸ್ತುಗಳ ತತ್ವ." [೫೩]
ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ ಥೇಲ್ಸ್ನ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಅನಾಕ್ಸಿಮಿನೆಸ್ನ ನಂತರದ ಕಲ್ಪನೆಗಳಿಗೆ ಸರಿಸುಮಾರು ಸಮಾನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದನು, ಅವನು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಗಾಳಿಯಿಂದ ಕೂಡಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಿದನು. ೧೮೭೦ ರ ಪುಸ್ತಕ ಡಿಕ್ಷನರಿ ಆಫ್ ಗ್ರೀಕ್ ಮತ್ತು ರೋಮನ್ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ ಮತ್ತು ಪುರಾಣವು ಗಮನಿಸಿದೆ: ಅವನ ಸಿದ್ಧಾಂತದಲ್ಲಿ, ನೀರು ವಸ್ತುಗಳ ಮೂಲವಾಗಿದೆ, ಅಂದರೆ, ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ಉದ್ಭವಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ಸ್ವತಃ ಪರಿಹರಿಸುತ್ತದೆ, ಥೇಲ್ಸ್ ಆರ್ಫಿಕ್ ಕಾಸ್ಮೊಗೋನಿಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಬಹುದು, ಆದರೆ, ಅವುಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ, ಅವರು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು. ಸಮರ್ಥನೆಯ ಸತ್ಯ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್, ಅವನನ್ನು ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಮೂಲ ಎಂದು ಕರೆದ ತಕ್ಷಣ, ಆ ಸಮರ್ಥನೆಯನ್ನು ದೃಢೀಕರಿಸಲು ಥೇಲ್ಸ್ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ಮುಂದಿಡುತ್ತಾನೆ; ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅದರ ಯಾವುದೇ ಲಿಖಿತ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಅಥವಾ ಥೇಲ್ಸ್ನ ಯಾವುದೇ ಪುಸ್ತಕವು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿಲ್ಲ, ಮೈಲೇಶಿಯನ್ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳು ಮತ್ತು ಪುರಾವೆಗಳನ್ನು ಮುಂದಕ್ಕೆ ತರುವಾಗ ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ ಬಳಸುವ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಂದ ಸಾಬೀತಾಗಿದೆ. (ಪುಟ ೧೦೧೬)
ದೈವತ್ವದಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ನ ಪ್ರಕಾರ, ಲೋಡೆಸ್ಟೋನ್ಗಳಿಗೆ ಆತ್ಮಗಳಿವೆ ಎಂದು ಥೇಲ್ಸ್ ಭಾವಿಸಿದ್ದರು, ಏಕೆಂದರೆ ಕಬ್ಬಿಣವು ಅವುಗಳಿಗೆ ಆಕರ್ಷಿತವಾಗುತ್ತದೆ ( ಕಾಂತೀಯತೆಯ ಬಲದಿಂದ).
ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ ಆತ್ಮವನ್ನು ಜೀವನದ ತತ್ವ ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅದು ವಸ್ತುವನ್ನು ತುಂಬುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಜೀವಂತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ, ಅದಕ್ಕೆ ಅನಿಮೇಷನ್ ಅಥವಾ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಈ ಕಲ್ಪನೆಯು ಅವನೊಂದಿಗೆ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿಲ್ಲ, ಏಕೆಂದರೆ ಗ್ರೀಕರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮನಸ್ಸು ಮತ್ತು ವಸ್ತುವಿನ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ನಂಬಿದ್ದರು. ಇದು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ದೇಹ ಮತ್ತು ಆತ್ಮದ ನಡುವೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ವಸ್ತು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯ ನಡುವೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. ವಸ್ತುಗಳು ಜೀವಂತವಾಗಿದ್ದರೆ, ಅವುಗಳು ಆತ್ಮಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು. ಈ ನಂಬಿಕೆಯು ಯಾವುದೇ ಹೊಸತನವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ, ಏಕೆಂದರೆ ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ನ ಸಾಮಾನ್ಯ ಪ್ರಾಚೀನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕ್ರಿಯೆಗಳು ದೈವಿಕತೆಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುತ್ತವೆ ಎಂದು ನಂಬಿದ್ದರು. ಅಂತೆಯೇ, ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಪ್ರಾಚೀನ ಬರಹಗಾರರು ಥೇಲ್ಸ್ "ಎಲ್ಲವೂ ದೇವರುಗಳಿಂದ ತುಂಬಿದ್ದಾರೆ" ಎಂದು ನಂಬಿದ್ದರು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. [೫೪] [೫೫] ಎಲ್ಲದರಲ್ಲೂ ಅವನನ್ನು ಮೊದಲಿಗನನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವ ಉತ್ಸಾಹದಲ್ಲಿ ಕೆಲವರು ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಲು ಮೊದಲಿಗರು ಎಂದು ಹೇಳಿದರು, ಅದು ಸುಳ್ಳು ಎಂದು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ತಿಳಿದಿರಬೇಕು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಥೇಲ್ಸ್ ಹೆಚ್ಚು ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ, ಮನಸ್ಸಿನ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ವಸ್ತುವನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತಿದ್ದನು. ಅದು ಆ ಕಾಲದ ಬಹುದೇವತಾವಾದದಲ್ಲಿಯೂ ಇತ್ತು. ಜೀಯಸ್ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ಮನಸ್ಸಿನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವಾಗಿದ್ದು, ಎಲ್ಲಾ ಅಧೀನ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಹೊಂದಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಥೇಲ್ಸ್ನಿಂದ, ತತ್ವಜ್ಞಾನಿಗಳು ಮನಸ್ಸನ್ನು ವಿರೂಪಗೊಳಿಸುವ ಅಥವಾ ವಸ್ತುನಿಷ್ಠಗೊಳಿಸುವ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು, ಅದು ಅನಿಮೇಷನ್ನ ವಸ್ತುವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇತರ ದೇವರುಗಳಂತೆ ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ದೇವರಲ್ಲ. ಫಲಿತಾಂಶವು ವಸ್ತುವಿನಿಂದ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತೆಗೆದುಹಾಕುವುದು, ದೈವಿಕವಲ್ಲದ ಕ್ರಿಯೆಯ ತತ್ವಕ್ಕೆ ಬಾಗಿಲು ತೆರೆಯುತ್ತದೆ.
ಆದಾಗ್ಯೂ, ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಚಿಂತನೆಯು ಆ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪಮಟ್ಟಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಮುಂದುವರೆಯಿತು. ಜೀಯಸ್ ಎಂಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುವ ಬದಲು, ಅವರು ಮಹಾನ್ ಮನಸ್ಸಿನ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಿದರು: "ಥೇಲ್ಸ್", ಸಿಸೆರೊ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, "ನೀರು ಎಲ್ಲಾ ವಸ್ತುಗಳ ತತ್ವವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಭರವಸೆ ನೀಡುತ್ತಾನೆ; ಮತ್ತು ದೇವರು ನೀರಿನಿಂದ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ರೂಪಿಸಿದ ಮತ್ತು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ ಮನಸ್ಸು." ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಮನಸ್ಸು ವರ್ಜಿಲ್ನಲ್ಲಿ ರೋಮನ್ ನಂಬಿಕೆಯಂತೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ: ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ಸ್ಪಿರಿಟ್ ಒಳಗೆ (ಸ್ಪಿರಿಟಸ್ ಇಂಟಸ್) ಸ್ವರ್ಗ ಮತ್ತು ಭೂಮಿಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುತ್ತದೆ, ನೀರಿರುವ ಜಾಗ, ಮತ್ತು ಲೂನಾದ ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ಗ್ಲೋಬ್, ಮತ್ತು ನಂತರ -
ಟೈಟಾನ್ ನಕ್ಷತ್ರಗಳು; ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸು (ಪುರುಷರು) ಅಂಗಗಳ ಮೂಲಕ ತುಂಬಿರುತ್ತದೆ
ಇಡೀ ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ತನ್ನನ್ನು ತಾನೇ ಮಹಾನ್ ಮ್ಯಾಟರ್ (ಮ್ಯಾಗ್ನೋ ಕಾರ್ಪೋರ್) ನೊಂದಿಗೆ ಬೆರೆಸುತ್ತದೆ
ಹೆನ್ರಿ ಫೀಲ್ಡಿಂಗ್ (೧೭೭೫) ರ ಪ್ರಕಾರ, ಡಯೋಜೆನೆಸ್ ಲಾರ್ಟಿಯಸ್ (೧.೩೫) ಥೇಲ್ಸ್ "ಎಲ್ಲಾ ಶಾಶ್ವತತೆಯಿಂದಲೂ ದೇವರ ಸ್ವತಂತ್ರ ಪೂರ್ವ-ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು, "ದೇವರು ಎಲ್ಲಾ ಜೀವಿಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯವನು, ಏಕೆಂದರೆ ಅವನು ಹಿಂದಿನ ಕಾರಣವಿಲ್ಲದೆ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದನು. ಪೀಳಿಗೆಯ ಮಾರ್ಗ; ಜಗತ್ತು ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಸುಂದರವಾಗಿತ್ತು; ಯಾಕಂದರೆ ಅದು ದೇವರಿಂದ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ."
ಪ್ರಭಾವಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಥೇಲ್ಸ್ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮೂಲಗಳ ಕೊರತೆ ಮತ್ತು ಉಳಿದಿರುವ ಮೂಲಗಳಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾದ ಖಾತೆಗಳ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳಿಂದಾಗಿ, ಥೇಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ಅವನ ನಂತರ ಬಂದ ಗ್ರೀಕ್ ಗಣಿತಜ್ಞರ ಮೇಲೆ ಸಂಭವನೀಯ ಪ್ರಭಾವಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಪಾಂಡಿತ್ಯಪೂರ್ಣ ಚರ್ಚೆಯಿದೆ. ಥೇಲ್ಸ್ ಅಥವಾ ಗ್ರೀಕ್ ರೇಖಾಗಣಿತದ ಮೇಲೆ ಮೆಸೊಪಟ್ಯಾಮಿಯಾದ ಪ್ರಭಾವದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರೊಕ್ಲಸ್ ಯಾವುದೇ ಉಲ್ಲೇಖವನ್ನು ಮಾಡಿಲ್ಲ ಎಂದು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ರೋಜರ್ ಎಲ್. ಕುಕ್ ಗಮನಸೆಳೆದಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ "ಗ್ರೀಕ್ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ, ಕೋನಗಳನ್ನು ಅಳೆಯುವ ಲಿಂಗ ಪದ್ಧತಿಯ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಟಾಲೆಮಿ ಮೆಸೊಪಟ್ಯಾಮಿಯಾದ ಸ್ಪಷ್ಟ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ಖಗೋಳ ವೀಕ್ಷಣೆಗಳು." [೫೬] ಕುಕ್ ಇದು ಪ್ರಾಯಶಃ ಯೂಕ್ಲಿಡ್ನ ಎಲಿಮೆಂಟ್ಸ್ನ ಎರಡನೇ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಎಂದು ಗಮನಿಸುತ್ತಾನೆ, "ಇದು ಕ್ಯೂನಿಫಾರ್ಮ್ ಮಾತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಎದುರಾಗುವ ಕೆಲವು ಬೀಜಗಣಿತ ಸಂಬಂಧಗಳಿಗೆ ಸಮನಾದ ಜ್ಯಾಮಿತೀಯ ನಿರ್ಮಾಣಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ." ಕುಕ್ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು "ಈ ಸಂಬಂಧವು ವಿವಾದಾಸ್ಪದವಾಗಿದೆ." [೫೬]
ಮೆಸೊಪಟ್ಯಾಮಿಯನ್ ಪ್ರಭಾವದ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುವವರಲ್ಲಿ ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಬಿಎಲ್ ವ್ಯಾನ್ ಡೆರ್ ವಾರ್ಡೆನ್ ಕೂಡ ಸೇರಿದ್ದಾರೆ, "ಹಳೆಯ ಗ್ರೀಕ್ ಗಣಿತಜ್ಞರು ಜ್ಯಾಮಿತಿಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸ್ವತಃ ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ನಾವು ತ್ಯಜಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ. ಇದು ಯಾವುದೂ ಇಲ್ಲದಿರುವವರೆಗೆ ಮಾತ್ರ ಸಮರ್ಥನೀಯವಾಗಿತ್ತು. ಬ್ಯಾಬಿಲೋನಿಯನ್ ಗಣಿತದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದಿತ್ತು. ಇದು ಥೇಲ್ಸ್ನ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಕುಗ್ಗಿಸುವುದಿಲ್ಲ; ಇದಕ್ಕೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ, ಅವನ ಪ್ರತಿಭೆಯು ಜ್ಯಾಮಿತಿಗೆ ತಾರ್ಕಿಕ ರಚನೆಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ, ಜ್ಯಾಮಿತಿಯಲ್ಲಿ ಪುರಾವೆಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದ ಗೌರವವನ್ನು ಈಗ ಮಾತ್ರ ಪಡೆಯುತ್ತದೆ." [೪೭]
ಡಿಆರ್ ಡಿಕ್ಸ್ನಂತಹ ಕೆಲವು ಇತಿಹಾಸಕಾರರು, ಬ್ಯಾಬಿಲೋನಿಯನ್ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಥೇಲ್ಸ್ ಎಷ್ಟು ಪ್ರಭಾವಿತರಾಗಿದ್ದರು ಎಂಬುದನ್ನು ನಾವು ಹೊಂದಿರುವ ಪ್ರಶ್ನಾರ್ಹ ಮೂಲಗಳಿಂದ ನಿರ್ಧರಿಸಬಹುದು ಎಂಬ ಕಲ್ಪನೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. "ಬ್ಯಾಬಿಲೋನಿಯನ್ನರಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆದ" "ಸಾರೋಸ್" ಎಂಬ ಚಕ್ರವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಥೇಲ್ಸ್ ಗ್ರಹಣವನ್ನು ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಮಾಡಲು ಸಮರ್ಥನಾಗಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಅವರು ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ, "ಬ್ಯಾಬಿಲೋನಿಯನ್ನರು ಸೌರ ಗ್ರಹಣಗಳನ್ನು ಊಹಿಸಲು ಚಕ್ರಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಯುಗ್ಮಗಳಿಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಮೊದಲು ಮಾಡಿದ ಚಂದ್ರನ ಅಕ್ಷಾಂಶದ ಅವಲೋಕನಗಳಿಂದ ಅವುಗಳನ್ನು ಲೆಕ್ಕಹಾಕಲಾಗಿದೆ." [೫೭] "೬೦೦ರಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯಗ್ರಹಣವನ್ನು ಊಹಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಬ್ಯಾಬಿಲೋನಿಯನ್ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿಲ್ಲ ಕ್ರಿ.ಪೂ. ಅತ್ಯಂತ ಅತೃಪ್ತಿಕರ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ೪೦೦ ರಿಂದ ನೋಡಬಹುದು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ; ಅಥವಾ ಬ್ಯಾಬಿಲೋನಿಯನ್ನರು ಭೌಗೋಳಿಕ ಅಕ್ಷಾಂಶದ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಯಾವುದೇ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಿಲ್ಲ." ಎಂದು ಡಿಕ್ಸ್ ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಒ. ನ್ಯೂಗೆಬೌರ್ ಅನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತಾನೆ.ಡಿಕ್ಸ್ 'ಸಾರೋಸ್' ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾದ ಚಕ್ರವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುತ್ತಾನೆ - ಥೇಲ್ಸ್ ಇದನ್ನು ಬಳಸಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಬ್ಯಾಬಿಲೋನಿಯನ್ನರಿಂದ ಬಂದಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಟಾಲೆಮಿ ತನ್ನ ಪುಸ್ತಕ ಮ್ಯಾಥಮೆಟಿಕಲ್ ಸಿಂಟ್ಯಾಕ್ಸಿಸ್ನಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ಚಕ್ರವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ ಆದರೆ ಹಿಪ್ಪಾರ್ಕಸ್ಗಿಂತ ಹಿಂದಿನ ಗ್ರೀಕ್ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಿಗೆ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಬಿಲೋನಿಯನ್ನರಿಗೆ ಅಲ್ಲ ಎಂದು ಅವರು ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ. ಗ್ರಹಣವನ್ನು ಊಹಿಸಲು ಥೇಲ್ಸ್ ಚಕ್ರವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಹೆರೊಡೋಟಸ್ ಹೇಳುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ಡಿಕ್ಸ್ ಹೇಳುತ್ತಾನೆ, ಆದರೆ "ಹಾಗಿದ್ದರೆ, 'ಮುನ್ಸೂಚನೆ'ಯ ನೆರವೇರಿಕೆಯು ವಿಜ್ಞಾನದ ಶುದ್ಧ ಅದೃಷ್ಟದ ಹೊಡೆತವಾಗಿದೆ" ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾನೆ. ಗ್ರಹಣ ಕಥೆಯ ಐತಿಹಾಸಿಕತೆಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತಿರಸ್ಕರಿಸುವಲ್ಲಿ ಅವರು ಇತರ ಇತಿಹಾಸಕಾರರೊಂದಿಗೆ (ಎಫ್. ಮಾರ್ಟಿನಿ, ಜೆಎಲ್ಇ ಡ್ರೇಯರ್, ಒ. ನ್ಯೂಗೆಬೌರ್) ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಸೂರ್ಯಗ್ರಹಣಕ್ಕೆ ಕಾರಣವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದ ಥೇಲ್ಸ್ ಕಥೆಯನ್ನು ಹೆರೊಡೋಟಸ್ನ ಹೇಳಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಡಿಕ್ಸ್ ಲಿಂಕ್ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ, ಮತ್ತು ಥೇಲ್ಸ್ ಅಯನ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಸೂರ್ಯನ ಚಕ್ರವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದನು ಮತ್ತು "ಈಜಿಪ್ಟಿನವರು ಅಥವಾ ಬ್ಯಾಬಿಲೋನಿಯನ್ನರು ಅಥವಾ ಬ್ಯಾಬಿಲೋನಿಯನ್ನರು ಹೊಂದಿರದ ಈ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅವನು ಹೊಂದಿರಲಿಲ್ಲ" ಎಂದು ತೀರ್ಮಾನಿಸುತ್ತಾನೆ. ಅವನ ತಕ್ಷಣದ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಗಳು ಹೊಂದಿದ್ದರು." ಥೇಲ್ಸ್ ಬ್ಯಾಬಿಲೋನಿಯಾಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದನೆಂದು ಹೇಳುವ ಏಕೈಕ ಪ್ರಾಚೀನ ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಜೋಸೆಫಸ್.
ಗ್ರೀಕರು ದಿನವನ್ನು ೧೨ ಭಾಗಗಳಾಗಿ ವಿಭಜಿಸುವ ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಪೊಲೊಸ್ ಮತ್ತು ಗ್ನೋಮನ್ ಬಗ್ಗೆ ಬ್ಯಾಬಿಲೋನಿಯನ್ನರಿಂದ ಕಲಿತರು ಎಂದು ಹೆರೊಡೋಟಸ್ ಬರೆದರು. ( ಪೊಲೊಸ್ ಪದದ ಅವನ ಬಳಕೆಯ ನಿಖರವಾದ ಅರ್ಥವು ತಿಳಿದಿಲ್ಲ, ಪ್ರಸ್ತುತ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳು ಸೇರಿವೆ: "ಸ್ವರ್ಗದ ಗುಮ್ಮಟ", "ಆಕಾಶ ಗೋಳದ ಅಕ್ಷದ ತುದಿ", ಅಥವಾ ಗೋಳಾಕಾರದ ಕಾನ್ಕೇವ್ ಸನ್ಡಿಯಲ್. ) ಆದರೂ ಸಹ ಬ್ಯಾಬಿಲೋನಿಯನ್ ಪ್ರಭಾವದ ಮೇಲೆ ಹೆರೊಡೋಟಸ್ನ ಹಕ್ಕುಗಳು ಕೆಲವು ಆಧುನಿಕ ಇತಿಹಾಸಕಾರರಿಂದ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಅವರು ದಿನದ ವಿಭಜನೆಯು ಹನ್ನೆರಡು ಭಾಗಗಳಾಗಿ (ಮತ್ತು ವರ್ಷವನ್ನು ಸಾದೃಶ್ಯದ ಮೂಲಕ) ಈಜಿಪ್ಟಿನವರಿಗೆ ತಿಳಿದಿತ್ತು ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ. ಸಹಸ್ರಮಾನದಲ್ಲಿ, ಗ್ನೋಮನ್ ಈಜಿಪ್ಟಿನವರು ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಬಿಲೋನಿಯನ್ನರಿಗೆ ತಿಳಿದಿತ್ತು, ಮತ್ತು "ಸ್ವರ್ಗದ ಗೋಳ" ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಗ್ರೀಸ್ನ ಹೊರಗೆ ಬಳಸಲಾಗಲಿಲ್ಲ. [೫೮]
ಥೇಲ್ಸ್ ಬ್ಯಾಬಿಲೋನಿಯನ್ ಗಣಿತವನ್ನು ಕಲಿತರು ಎಂಬ ನಿಲುವಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ವಿವಾದಾತ್ಮಕವಾದದ್ದು ಅವರು ಈಜಿಪ್ಟಿನವರಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತರಾಗಿದ್ದರು. ಸಮದ್ವಿಬಾಹು ತ್ರಿಕೋನದ ಮೂಲ ಕೋನಗಳು ಸಮಾನವಾಗಿರಬಹುದು ಎಂಬ ಕಲ್ಪನೆಯು ಈಜಿಪ್ಟ್ನಿಂದ ಬಂದಿದೆ ಎಂದು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಎಸ್ಎನ್ ಬೈಚ್ಕೊವ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಏಕೆಂದರೆ, ಮನೆಗಾಗಿ ಮೇಲ್ಛಾವಣಿಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವಾಗ - ಒಂದು ಸಮದ್ವಿಬಾಹು ತ್ರಿಕೋನದ ಅಡ್ಡ ವಿಭಾಗವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದು ನಿರ್ಣಾಯಕವಲ್ಲ (ಇದು ಛಾವಣಿಯ ರೇಖೆಯು ನಿಖರವಾಗಿ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗಬೇಕು), ಇದಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಸಮ್ಮಿತೀಯ ಚದರ ಪಿರಮಿಡ್ ದೋಷಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಮುಖಗಳ ಮೂಲ ಕೋನಗಳು ಅಥವಾ ಅವು ಬಿಗಿಯಾಗಿ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. [೫೬] ಥೇಲ್ಸ್ ಯುಗದ ಗ್ರೀಕರಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ಬ್ಯಾಬಿಲೋನಿಯನ್ನರು ಮತ್ತು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಈಜಿಪ್ಟಿನವರಲ್ಲಿ ಗಣಿತಶಾಸ್ತ್ರದ ಹೆಚ್ಚು ಮುಂದುವರಿದ ಸ್ಥಿತಿ ಇತ್ತು ಎಂದು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಡಿಆರ್ ಡಿಕ್ಸ್ ಒಪ್ಪುತ್ತಾರೆ - "ಎರಡೂ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳು ಸರಳ ಜ್ಯಾಮಿತೀಯ ಅಂಕಿಗಳ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಪರಿಮಾಣಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಸರಿಯಾದ ಸೂತ್ರಗಳನ್ನು ತಿಳಿದಿದ್ದವು. ತ್ರಿಕೋನಗಳು, ಆಯತಗಳು, ಟ್ರೆಪೆಜಾಯಿಡ್ಗಳು, ಇತ್ಯಾದಿ; ಈಜಿಪ್ಟಿನವರು ಚದರ ತಳವಿರುವ ಪಿರಮಿಡ್ನ ಹತಾಶೆಯ ಪರಿಮಾಣವನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕಬಹುದು (ಬ್ಯಾಬಿಲೋನಿಯನ್ನರು ಇದಕ್ಕೆ ತಪ್ಪಾದ ಸೂತ್ರವನ್ನು ಬಳಸಿದರು), ಮತ್ತು ವೃತ್ತದ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಸೂತ್ರವನ್ನು ಬಳಸಿದರು. .ಇದು ೩.೧೬೦೫ ರ π ಗೆ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ-ಒಳ್ಳೆಯ ಅಂದಾಜು." [೫೯] ಇದು ಥೇಲ್ಸ್ನ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದೆಂದು ಡಿಕ್ಸ್ ಒಪ್ಪುತ್ತಾರೆ (ಇವರಿಗೆ ಗಣಿತ ಮತ್ತು ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿ ಇದೆ ಎಂದು ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಾಚೀನ ಮೂಲಗಳು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ) ಆದರೆ ಈ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಥೇಲ್ಸ್ನ ಪ್ರಯಾಣದ ಕಥೆಗಳು ಶುದ್ಧ ಪುರಾಣ ಎಂದು ಅವರು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ.
ಪ್ರಾಚೀನ ನಾಗರಿಕತೆ ಮತ್ತು ಈಜಿಪ್ಟ್ನ ಬೃಹತ್ ಸ್ಮಾರಕಗಳು "ಗ್ರೀಕರ ಮೇಲೆ ಆಳವಾದ ಮತ್ತು ಅಳಿಸಲಾಗದ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು" ಹೊಂದಿದ್ದವು. ಅವರು ಈಜಿಪ್ಟಿನವರಿಗೆ "ಕೆಲವು ವಿಷಯಗಳ ಅನಾದಿ ಜ್ಞಾನ" (ಜ್ಯಾಮಿತಿ ಸೇರಿದಂತೆ) ಮತ್ತು "ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಪ್ರಾಚೀನತೆ" (ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯನ್ ಅವಧಿಯ "ಹರ್ಮೆಟಿಕ್" ಸಾಹಿತ್ಯದಂತಹ ) ಪ್ರಯತ್ನಿಸಲು ಮತ್ತು ಸಾಲ ನೀಡಲು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಕೆಲವು ಆಲೋಚನೆಗಳಿಗಾಗಿ ಈಜಿಪ್ಟಿನ ಮೂಲವನ್ನು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. . [೬೦]
ಯುಡೆಮಸ್ನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಥೇಲ್ಸ್ ಗ್ರೀಕ್ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಆದರೆ "ಅವನು ಮಿಲೇಟಸ್ನಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದನೆಂಬುದನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಏನೂ ಖಚಿತವಾಗಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಡಿಕ್ಸ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. [೬೧] "ಮಿಲೇಶಿಯನ್ನರು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದರು" ಥೇಲ್ಸ್ ಈಜಿಪ್ಟ್ಗೆ ಹೋಗಿರಬೇಕು ಎಂಬ ಸಂಪ್ರದಾಯವು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಂಡಿತು. ಹೆರೊಡೋಟಸ್ ಹೇಳುವಂತೆ ಈಜಿಪ್ಟ್ ಜ್ಯಾಮಿತಿಯ ಜನ್ಮಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಅಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಕಲಿತಿರಬೇಕು. ಅವನು ಅಲ್ಲಿಯೇ ಇರಬೇಕಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಹೆರೊಡೋಟಸ್ನಿಂದ ನೈಲ್ ಪ್ರವಾಹದ ಕುರಿತಾದ ಒಂದು ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಥೇಲ್ಸ್ನಿಂದ ಬಂದಿರಬೇಕು. ಅಂತೆಯೇ ಅವರು ಈಜಿಪ್ಟ್ನಲ್ಲಿರಬೇಕು, ಅವರು ಪಿರಮಿಡ್ಗಳೊಂದಿಗೆ ಏನಾದರೂ ಮಾಡಬೇಕಾಗಿತ್ತು - ಹೀಗೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಅಳೆಯುವ ಕಥೆ. ಪೈಥಾಗರಸ್ ಮತ್ತು ಪ್ಲೇಟೋ ಈಜಿಪ್ಟ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ದೃಢೀಕರಿಸುವ ಪುರಾವೆಗಳಿಲ್ಲದೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದ ಬಗ್ಗೆ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಅಪೋಕ್ರಿಫಲ್ ಕಥೆಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ.
ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಈಜಿಪ್ಟಿನ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಬಿಲೋನಿಯನ್ ರೇಖಾಗಣಿತವು "ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಅಂಕಗಣಿತ " ಆಗಿರುವುದರಿಂದ, ಅವರು ನಿಜವಾದ ಸಂಖ್ಯೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದರು ಮತ್ತು "ಈ ಸಂಖ್ಯೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಏನು ಮಾಡಬೇಕೆಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ಸೂಚನೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವನ್ನು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ" ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ಯಾವುದೇ ಉಲ್ಲೇಖವಿಲ್ಲ., ಮತ್ತು ಯೂಕ್ಲಿಡ್, ಆರ್ಕಿಮಿಡಿಸ್ ಮತ್ತು ಅಪೊಲೊನಿಯಸ್ ಅವರ ಪದಗಳಲ್ಲಿ ನಾವು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವಂತಹ ವಿಶ್ಲೇಷಣಾತ್ಮಕ 'ಪುರಾವೆಗಳ' ಸಾಮಾನ್ಯೀಕೃತ ಜ್ಯಾಮಿತೀಯ ಜ್ಞಾನದ ತಾರ್ಕಿಕವಾಗಿ ಜೋಡಿಸಲಾದ ಕಾರ್ಪಸ್ ಕಡೆಗೆ ಏನೂ ಇಲ್ಲ." [೬೨] ಆದ್ದರಿಂದ ಥೇಲ್ಸ್ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಅವರು ಅಲ್ಲಿ ಎತ್ತಿಕೊಂಡ ಪ್ರಮೇಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಏನನ್ನೂ ಕಲಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ (ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಈ ವಯಸ್ಸಿನ ಯಾವುದೇ ಗ್ರೀಕರು ಈಜಿಪ್ಟಿನ ಚಿತ್ರಲಿಪಿಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದೆಂಬುದಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳಿಲ್ಲ).
ಅಂತೆಯೇ ಕ್ರಿ.ಶ.ಎರಡನೇ ಶತಮಾನದ ವರೆಗೆ ಮತ್ತು ಹಿಪ್ಪಾರ್ಕಸ್ನ ಸಮಯದವರೆಗೆ (ಶ. ಕ್ರಿ.ಶ.೧೯೦-೧೨೦) ವೃತ್ತದ ಬ್ಯಾಬಿಲೋನಿಯನ್ ಸಾಮಾನ್ಯ ವಿಭಾಗ ೩೬೦ಪದವಿಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಲಿಂಗ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ತಿಳಿದಿಲ್ಲ. [೬೩] ಹೆರೊಡೋಟಸ್ ಬ್ಯಾಬಿಲೋನಿಯನ್ ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ತು ವಿಜ್ಞಾನದ ಬಗ್ಗೆ ಏನನ್ನೂ ಹೇಳುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅವರ ಇತಿಹಾಸದ ಬಗ್ಗೆ ಬಹಳ ಕಡಿಮೆ. ಕೆಲವು ಇತಿಹಾಸಕಾರರು, ಪಿ. ಷ್ನಾಬೆಲ್ ನಂತಹ, ಗ್ರೀಕರು ಬ್ಯಾಬಿಲೋನಿಯನ್ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಕಲಿತದ್ದು ೨೭೦ ರ ಸುಮಾರಿಗೆ ಕಾಸ್ನಲ್ಲಿ ಶಾಲೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ಬ್ಯಾಬಿಲೋನಿಯನ್ ಪಾದ್ರಿಯಾದ ಬೆರೋಸಸ್ನಿಂದ ಮಾತ್ರ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.ಕ್ರಿ.ಪೂ. (ಆದರೆ ರೇಖಾಗಣಿತದ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಇದು ಎಷ್ಟರಮಟ್ಟಿಗೆ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಿದೆ).
ಥೇಲ್ಸ್ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಗಳ ( ಅನಾಕ್ಸಿಮಾಂಡರ್, ಅನಾಕ್ಸಿಮಿನೆಸ್, ಕ್ಸೆನೋಫೇನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಹೆರಾಕ್ಲಿಟಸ್ ನಂತಹ) ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಕಲ್ಪನೆಗಳಿಂದ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಗ್ರೀಕ್ ಗಣಿತಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರದ ಕಲ್ಪನೆಗಳ ಪ್ರಾಚೀನ ಸ್ಥಿತಿಯು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಜೆಎಲ್ ಹೈಬರ್ಗ್ "ಅದ್ಭುತ ಸಾದೃಶ್ಯಗಳ ಮಿಶ್ರಣ" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ಡಿಕ್ಸ್ ಗಮನಸೆಳೆದಿದ್ದಾರೆ., [೬೪] ಥೇಲ್ಸ್ ಈ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಿತ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದ ಮತ್ತು ಕಲಿಸಿದ ಪ್ರಾಚೀನತೆಯ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಬರಹಗಾರರಿಂದ ಪ್ರತಿಪಾದನೆಗಳ ವಿರುದ್ಧ ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಜಾನ್ ಬರ್ನೆಟ್ (೧೮೯೨) ಗಮನಿಸಿದರು [೬೫] ಕೊನೆಯದಾಗಿ, ಪೈಥಾಗೋರಿಯನ್ನರ ಒಂದು ತಾತ್ವಿಕ ಸಂಘವನ್ನು ನಾವು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ. ಮತ್ತು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಯ ನಿಯಮಿತ ಸಂಘಟನೆಯ ಊಹೆಯನ್ನು ಆ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಕರೆಯಬೇಕಾದರೆ ಎಲ್ಲಾ ಸತ್ಯಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಥೇಲ್ಸ್, ಅನಾಕ್ಸಿಮಾಂಡರ್ ಮತ್ತು ಅನಾಕ್ಸಿಮಿನೆಸ್ ಅವರ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯು ನಿರಂತರ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ಕಲ್ಪನೆಯ ವಿಸ್ತರಣೆಯಾಗಿ ಮಾತ್ರ ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ೧೦ ನೇ ಶತಮಾನದ ಬೈಜಾಂಟೈನ್ ಎನ್ಸೈಕ್ಲೋಪ್ಡಿಯಾ ಸುಡಾ ಪ್ರಕಾರ, ಥೇಲ್ಸ್ ಅನಾಕ್ಸಿಮಾಂಡರ್ನ "ಶಿಕ್ಷಕ ಮತ್ತು ಕೈನ್ಮ್ಯಾನ್" ಆಗಿದ್ದರು. [೬೬]
ನಿಕೋಲಸ್ ಮೊಲಿನಾರಿ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಥೇಲ್ಸ್ನ ಆರ್ಕೈಯ ಕಲ್ಪನೆಯ ಮೇಲೆ ಪ್ರಮುಖ ಗ್ರೀಕ್ ಪ್ರಭಾವಕ್ಕಾಗಿ ವಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅಂದರೆ, ಥೇಲ್ಸ್ನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಮಿಲೆಟೋಸ್ನಲ್ಲಿ ನೀರಿನಿಂದ ಸಮೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮತ್ತು ಪೂಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಪುರಾತನ ನೀರಿನ ದೇವತೆ ಅಚೆಲೋಯೊಸ್. ಒಬ್ಬ ಋಷಿ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವ ಯಾತ್ರಿಕನಾಗಿ ಥೇಲ್ಸ್ ಅನೇಕ ಪುರಾಣಗಳು ಮತ್ತು ಧರ್ಮಗಳಿಗೆ ತೆರೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಅವರು ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ, ಮತ್ತು ಅವರೆಲ್ಲರೂ ಸ್ವಲ್ಪ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೂ, ಅವರ ತವರು ಅಚೆಲೋಯೊಸ್ ಅತ್ಯಂತ ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿದೆ. ಪುರಾವೆಗಾಗಿ, ಹೈಡೋರ್ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ "ತಾಜಾ ನೀರು" ಎಂದರ್ಥ, ಮತ್ತು ಅಚೆಲೋಯಸ್ ಅನ್ನು ಪುರಾಣ ಮತ್ತು ಕಲೆಯಲ್ಲಿ ಆಕಾರ-ಪರಿವರ್ತಕನಂತೆ ನೋಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ಅವರು ಏನನ್ನಾದರೂ ಆಗಲು ಸಮರ್ಥರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಪ್ರಪಂಚದ ನದಿಗಳನ್ನು "ಅಚೆಲೋಯಸ್ನ ಸಿನ್ಯೂಸ್" ಎಂದು ನೋಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಮತ್ತು ಈ ಬಹುಸಂಖ್ಯೆಯ ದೇವತೆಗಳು ಥೇಲ್ಸ್ನ ಕಲ್ಪನೆಯಲ್ಲಿ "ಎಲ್ಲವೂ ದೇವರುಗಳಿಂದ ತುಂಬಿವೆ" ಎಂದು ಅವರು ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ. [೬೭]
ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಸುದೀರ್ಘ ಪ್ರವಾಸದಲ್ಲಿ, ಥೇಲ್ಸ್ ಅನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸದ ಮತ್ತು ಅವನನ್ನು ಕೆಲವು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸದ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ ಅಥವಾ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿಲ್ಲ. ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಾನವ ಚಿಂತನೆಗೆ ಹೊಸದನ್ನು ತಂದರು ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗಣಿತ, ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ವೈದ್ಯಕೀಯವು ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿತ್ತು. ಥೇಲ್ಸ್ ಈ ವಿಭಿನ್ನ ಜ್ಞಾನ ಸಂಗ್ರಹಗಳಿಗೆ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕತೆಯನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಲು ಏನನ್ನಾದರೂ ಸೇರಿಸಿದರು, ಇದು ಬರವಣಿಗೆ ನಮಗೆ ಹೇಳುವಂತೆ, ಮೊದಲು ಸಂಪ್ರದಾಯದಲ್ಲಿ ಇರಲಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಹೊಸ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು.
ಅಂದಿನಿಂದ, ಆಸಕ್ತರು ಆ ಹೊಸ ವಿಷಯ ಯಾವುದು ಎಂದು ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಉತ್ತರಗಳು (ಕನಿಷ್ಠ) ಎರಡು ವರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತವೆ.ಅವುಗಳೆಂದರೆ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಮತ್ತು ವಿಧಾನ. ಉತ್ತರವನ್ನು ತಲುಪಿದ ನಂತರ, ಮುಂದಿನ ತಾರ್ಕಿಕ ಹಂತವೆಂದರೆ ಥೇಲ್ಸ್ ಇತರ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿಗಳಿಗೆ ಹೇಗೆ ಹೋಲಿಸುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ಕೇಳುವುದು, ಅದು ಅವನ ವರ್ಗೀಕರಣಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ (ಸರಿಯಾಗಿ ಅಥವಾ ತಪ್ಪಾಗಿ).
ಸಿದ್ಧಾಂತ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಥೇಲ್ಸ್ನ ಅತ್ಯಂತ ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಶೇಷಣಗಳೆಂದರೆ " ಭೌತಿಕವಾದಿ " ಮತ್ತು " ನೈಸರ್ಗಿಕವಾದಿ ", ಇವು ಓಸಿಯಾ ಮತ್ತು ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಆಧರಿಸಿವೆ. ಕ್ಯಾಥೋಲಿಕ್ ಎನ್ಸೈಕ್ಲೋಪೀಡಿಯಾದ ಪ್ರಕಾರ ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ ಅವರನ್ನು "ಪ್ರಕೃತಿಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ" ಎಂಬ ಅರ್ಥದೊಂದಿಗೆ ಶರೀರಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಎಂದು ಕರೆದರು. [೬೮] ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ, ಅವರು ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ನಂತೆ ಆರಂಭಿಕ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಾಗಿ ಅರ್ಹತೆ ಪಡೆದಿದ್ದರು. ಅವರು ಕಾರ್ಪೋರಾ, "ದೇಹಗಳು", ವಸ್ತುಗಳ ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ವಂಶಸ್ಥರನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು.
ರಸೆಲ್
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಚಿಂತನೆಯ ಮೇಲೆ ಥೇಲ್ಸ್ನ ಮುದ್ರೆಯು ವಸ್ತುವಿನ ಏಕತೆ ಎಂದು ಹೆಚ್ಚಿನವರು ಒಪ್ಪುತ್ತಾರೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಬರ್ಟ್ರಾಂಡ್ ರಸ್ಸೆಲ್ : [೬೯] ಎಲ್ಲಾ ವಸ್ತುವು ಒಂದೇ ಎಂಬ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಸಾಕಷ್ಟು ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಊಹೆಯಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸುವಿಕೆಯ ವಿವಿಧ ಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ವಸ್ತುವು ಒಂದೇ ಆಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿರುವುದು ಇನ್ನೂ ಒಂದು ಸುಂದರ ಸಾಧನೆಯಾಗಿದೆ. ರಸ್ಸೆಲ್ ಸ್ಥಾಪಿತ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತಿದ್ದರು; ಉದಾಹರಣೆಗೆ: ನೀತ್ಸೆ, ತನ್ನ ಫಿಲಾಸಫಿ ಇನ್ ದಿ ಟ್ರಾಜಿಕ್ ಏಜ್ ಆಫ್ ದಿ ಗ್ರೀಕ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಬರೆದರು: [೭೦] ಗ್ರೀಕ್ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರವು ಅಸಂಬದ್ಧ ಕಲ್ಪನೆಯೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವಂತೆ ತೋರುತ್ತದೆ. ನೀರು ಎಲ್ಲಾ ವಸ್ತುಗಳ ಮೂಲ ಮತ್ತು ಗರ್ಭವಾಗಿದೆ ಎಂಬ ಪ್ರತಿಪಾದನೆಯಿದೆ. ಈ ಪ್ರತಿಪಾದನೆಯನ್ನು ನಾವು ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಗಮನಿಸುವುದು ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಅಗತ್ಯವಿದೆಯೇ? ಇದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಮೂರು ಕಾರಣಗಳಿಗಾಗಿ. ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿ, ಇದು ಎಲ್ಲ ವಸ್ತುಗಳ ಮೂಲ ಮೂಲದ ಬಗ್ಗೆ ನಮಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ; ಎರಡನೆಯದಾಗಿ, ಅದು ಚಿತ್ರ ಅಥವಾ ನೀತಿಕಥೆಗಳಿಲ್ಲದ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಹಾಗೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಅದರಲ್ಲಿ ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಕಾರಣ, ಭ್ರೂಣೀಯವಾಗಿ ಮಾತ್ರ, "ಎಲ್ಲವೂ ಒಂದೇ" ಎಂಬ ಚಿಂತನೆಯಾಗಿದೆ. ಆದಾಗಿಯೂ, ಈ ರೀತಿಯ ಭೌತವಾದವನ್ನು ನಿರ್ಣಾಯಕ ಭೌತವಾದದೊಂದಿಗೆ ಗೊಂದಲಗೊಳಿಸಬಾರದು. ಗುಣಗಳ ಮುಕ್ತ ಆಟದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಏಕತೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಥೇಲ್ಸ್ ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದನು. ಆಧುನಿಕ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಅನಿಶ್ಚಿತತೆಯ ಆಗಮನವು ಥೇಲ್ಸ್ಗೆ ಮರಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು; ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಜಾನ್ ಎಲೋಫ್ ಬೂಡಿನ್ ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ ("ದೇವರು ಮತ್ತು ಸೃಷ್ಟಿ"): ನಾವು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡವನ್ನು ಹಿಂದಿನಿಂದ ಓದಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ..
ಬೂಡಿನ್
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಬೂಡಿನ್ "ಹೊರಹೊಮ್ಮುವ" ಭೌತವಾದವನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುತ್ತಾನೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಇಂದ್ರಿಯ ವಸ್ತುಗಳು ತಲಾಧಾರದಿಂದ ಅನಿಶ್ಚಿತವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮುತ್ತವೆ. ಥೇಲ್ಸ್ ಈ ರೀತಿಯ ಭೌತವಾದದ ಆವಿಷ್ಕಾರಕ.
ಫೆಲ್ಡ್ಮನ್
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ನಂತರದ ಪಾಂಡಿತ್ಯಪೂರ್ಣ ಚಿಂತಕರು ತಮ್ಮ ನೀರಿನ ಆಯ್ಕೆಯಲ್ಲಿ ಥೇಲ್ಸ್ ಬ್ಯಾಬಿಲೋನಿಯನ್ ಅಥವಾ ಚಾಲ್ಡಿಯನ್ ಧರ್ಮದಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತರಾಗಿದ್ದರು ಎಂದು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡರು. ಅದು ಮೊದಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ನೀರಿನ ಮೇಲೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಮೂಲಕ ದೇವರು ಸೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ನಂಬಿದ್ದರು. ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಅಬ್ರಹಾಂ ಫೆಲ್ಡ್ಮನ್ ಇದು ನಿಕಟ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಬ್ಯಾಬಿಲೋನಿಯನ್ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ದೇವರು ಅದರ ಮೇಲೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವವರೆಗೆ ನೀರು ನಿರ್ಜೀವ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಮಿನಾಶಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಥೇಲ್ಸ್ಗೆ ನೀರು ಸ್ವತಃ ದೈವಿಕ ಮತ್ತು ಸೃಜನಶೀಲವಾಗಿದೆ. "ಎಲ್ಲವೂ ದೇವರುಗಳಿಂದ ತುಂಬಿವೆ" ಎಂದು ಅವರು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ವಸ್ತುಗಳ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ದೇವತೆಗಳ ರಹಸ್ಯಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವುದು. ಈ ಜ್ಞಾನದ ಮೂಲಕ ಒಬ್ಬ ಮಹಾನ್ ಒಲಿಂಪಿಯನ್ಗಿಂತ ಶ್ರೇಷ್ಠನಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ತೆರೆಯುತ್ತದೆ. [೭೧]
ಇತರ ಚಿಂತಕರು ಪ್ರಪಂಚದ ಆರ್ದ್ರತೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದಾಗ "ಅವರಲ್ಲಿ ಯಾರೊಬ್ಬರೂ ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಎಲ್ಲವೂ ಜಲವಾಸಿಗಳು ಎಂದು ತೀರ್ಮಾನಿಸಲು ಪ್ರೇರೇಪಿಸಲಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಫೆಲ್ಡ್ಮನ್ ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ. [೭೨] ಥೇಲ್ಸ್ "ಅಸಾಧಾರಣ ಶ್ರೀಮಂತ ಓರಿಯೆಂಟಲ್ ಬಂದರಿನ ಮಿಲೆಟಸ್ನ ಶ್ರೀಮಂತ ಪ್ರಜೆ ಪ್ರಾಚೀನತೆ, ವೈನ್ ಮತ್ತು ತೈಲದ ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳ ವ್ಯಾಪಾರಿ. ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಶಾಹಿ ನೇರಳೆ ಬಣ್ಣವನ್ನು ಸ್ರವಿಸುವ ಫೀನಿಷಿಯನ್ನರ ಚಿಪ್ಪು-ಮೀನುಗಳನ್ನು ಅವನು ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ನಿರ್ವಹಿಸಿದನು. ಬಂದರಿನಲ್ಲಿರುವ ದೋಣಿಗಳ ದೂರವನ್ನು ಅಳೆಯುವ ಥೇಲ್ಸ್ನ ಕಥೆಗಳನ್ನು ಫೆಲ್ಡ್ಮನ್ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ, ಹಡಗು ಸಂಚರಣೆಗಾಗಿ ಯಾಂತ್ರಿಕ ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದರು. ನೈಲ್ ನದಿಯ ಪ್ರವಾಹಕ್ಕೆ ವಿವರಣೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾರೆ (ಈಜಿಪ್ಟ್ ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಗ್ರೀಕ್ ವ್ಯಾಪಾರಕ್ಕೆ ಪ್ರಮುಖ), ಮತ್ತು ಹ್ಯಾಲಿಸ್ ನದಿಯ ಹಾದಿಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿದರು. ಸೈನ್ಯವು ಅದನ್ನು ಮುನ್ನುಗ್ಗಬಲ್ಲದು. ನೀರನ್ನು ತಡೆಗೋಡೆಯಾಗಿ ನೋಡುವ ಬದಲು ಥೇಲ್ಸ್ ಅಯೋನಿಯನ್ ವಾರ್ಷಿಕ ಧಾರ್ಮಿಕ ಕೂಟವನ್ನು ಅಥ್ಲೆಟಿಕ್ ಆಚರಣೆಗಾಗಿ ಆಲೋಚಿಸಿದನು (ಮೈಕೇಲ್ನ ಮುಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಸಮುದ್ರದ ದೇವರಾದ ಪೋಸಿಡಾನ್ನ ಪೂರ್ವಜರಿಂದ ದೀಕ್ಷೆ ಪಡೆದಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ). ಈ ಆಚರಣೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವ ಅಯೋನಿಯನ್ ಮರ್ಕೆಂಟೈಲ್ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಪೋಸಿಡಾನ್ ರಕ್ಷಣೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ಒಕ್ಕೂಟವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಲು ಅವರು ಕರೆ ನೀಡಿದರು, ಇದು ಗ್ರಾಮೀಣ ಪರ್ಷಿಯಾದ ಪಡೆಗಳನ್ನು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಥೇಲ್ಸ್ "ನೀರು ಒಂದು ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಲೆವೆಲರ್ ಮತ್ತು ಪ್ರಪಂಚದ ಜೀವನಾಧಾರ ಮತ್ತು ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವ ಧಾತುರೂಪದ ಅಂಶವಾಗಿದೆ" ಮತ್ತು "ರಾಜ್ಯಗಳ ಸಾಮಾನ್ಯ ಚಾನಲ್" ಎಂದು ಥೇಲ್ಸ್ ನೋಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಫೆಲ್ಡ್ಮನ್ ತೀರ್ಮಾನಿಸಿದರು.
ಫೆಲ್ಡ್ಮನ್ ಥೇಲ್ಸ್ನ ಪರಿಸರವನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಥೇಲ್ಸ್ ಕಣ್ಣೀರು, ಬೆವರು ಮತ್ತು ರಕ್ತವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಜೀವನ ನೀಡುವ ಸರಕುಗಳು ಹೇಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದವು (ನೀರಿನ ದೇಹಗಳ ಮೇಲೆ ಅಥವಾ ಗುಲಾಮರು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಬೆವರಿನ ಮೂಲಕ) . ನದಿಗಳಿಂದ ತೆಗೆದ ಜೀವರಕ್ಷಕ ಉಪ್ಪು ಮತ್ತು ಚಿನ್ನದಂತಹ ಖನಿಜಗಳನ್ನು ನೀರಿನಿಂದ ಸಂಸ್ಕರಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಅವರು ನೋಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಅದರಲ್ಲಿ ಮೀನು ಮತ್ತು ಇತರ ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವುದನ್ನು ಅವನು ನೋಡಿದ್ದನು. ಲೋಡೆಸ್ಟೋನ್ ತನ್ನೊಳಗೆ ಲೋಹಗಳನ್ನು ಎಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರಿಂದ ಅದು ಜೀವಂತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಥೇಲ್ಸ್ ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಫೆಲ್ಡ್ಮನ್ ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ. ಥೇಲ್ಸ್ "ತನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ಸಮುದ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಎಂದೆಂದಿಗೂ ವಾಸಿಸುತ್ತಾನೆ" ಎಂದು ಅವರು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ನೀರು "ವೈನ್ ಮತ್ತು ಎಣ್ಣೆ, ಹಾಲು ಮತ್ತು ಜೇನುತುಪ್ಪ, ಜ್ಯೂಸ್ ಮತ್ತು ಡೈಗಳಲ್ಲಿನ ಟ್ರಾಫಿಕ್" ಗಳನ್ನು ತನ್ನೆಡೆಗೆ ಸೆಳೆಯುವಂತೆ ತೋರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು "ವಿಶ್ವದ ಒಂದು ದೃಷ್ಟಿಗೆ ಕರಗುತ್ತದೆ. ಒಂದೇ ವಸ್ತುವು ಮೌಲ್ಯರಹಿತವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಇನ್ನೂ ಸಂಪತ್ತಿನ ಮೂಲವಾಗಿದೆ." [೭೩] ಫೆಲ್ಡ್ಮನ್ ಥೇಲ್ಸ್ಗೆ "ನೀರು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಒಂದುಗೂಡಿಸಿತು. ಥೇಲ್ಸ್ನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಸಾಮಾಜಿಕ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯು ಹಾರ್ಡ್ವೇರ್ ಮತ್ತು ಒಣ-ಸರಕುಗಳ ಮೂಲಕ, ಮಣ್ಣು ಮತ್ತು ವೀರ್ಯ, ರಕ್ತ, ಬೆವರು ಮತ್ತು ಕಣ್ಣೀರು, ಒಂದು ಮೂಲಭೂತ ದ್ರವ ಪದಾರ್ಥ ನೀರು, ಅವನಿಗೆ ತಿಳಿದಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯುತ ವಸ್ತುವಿನ ಮೂಲಕ ಗ್ರಹಿಸಲು ಪ್ರೇರೇಪಿಸಿತು." ಇದು ಅವನ ಸಮಕಾಲೀನರ " ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಪೀಳಿಗೆಯ " ಕಲ್ಪನೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ನೀರು ದೈವಿಕ ಮತ್ತು ಸೃಜನಶೀಲವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಥೇಲ್ಸ್ ಹೇಗೆ ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ನೋಡಲು ನಮಗೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಫೆಲ್ಡ್ಮನ್ ಥೇಲ್ಸ್ನೊಂದಿಗೆ "ಎಲ್ಲವೂ ಆರ್ದ್ರತೆ" ಎಂಬ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಶಾಶ್ವತ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತಾನೆ. ಡಯೋಜೆನೆಸ್ ಲಾರ್ಟಿಯಸ್ ಒಂದು ಕವಿತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾನೆ, ಬಹುಶಃ ವಿಡಂಬನೆ, ಥೇಲ್ಸ್ ಅನ್ನು ಸೂರ್ಯನಿಂದ ಸ್ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಕಿತ್ತುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. [೭೪]
ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ವಿಚಾರಣೆಯ ಏರಿಕೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ, ಥೇಲ್ಸ್ ಹೊಸ ರೀತಿಯ ವಿಚಾರಿಸುವ ಸಮುದಾಯವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತಾನೆ. ಎಡ್ಮಂಡ್ ಹಸ್ಸರ್ಲ್ [೭೫] ಹೊಸ ಚಳುವಳಿಯನ್ನು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತೆ ಹಿಡಿಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾನೆ. ತಾತ್ವಿಕ ಮನುಷ್ಯನು "ಹೊಸ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಂರಚನೆ"ಯಾಗಿದ್ದು, "ಪ್ರೀಗಿವ್ಡ್ ಸಂಪ್ರದಾಯ" ದಿಂದ ಹಿಂದೆ ಸರಿಯುವುದರ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಮತ್ತು ತರ್ಕಬದ್ಧವಾದ "ತಂತಾನೆ ಸತ್ಯ ಏನು ಎಂಬುದರ ವಿಚಾರಣೆ"; ಅಂದರೆ ಸತ್ಯದ ಆದರ್ಶ. ಇದು ಥೇಲ್ಸ್ನಂತಹ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಸಮಯ ಕಳೆದಂತೆ ಅವರನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಹಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಆದರ್ಶವು ಸಮಾಜದ ರೂಢಿಗಳನ್ನು ಪರಿವರ್ತಿಸುತ್ತದೆ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗಡಿಗಳನ್ನು ದಾಟುತ್ತದೆ.
ವರ್ಗೀಕರಣ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]" ಪೂರ್ವ-ಸಾಕ್ರಟಿಕ್ " ಎಂಬ ಪದವು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ನಿಂದ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದೆ. ಅವರು ಆರಂಭಿಕ ದಾರ್ಶನಿಕರನ್ನು ವಸ್ತುವಿನ ಬಗ್ಗೆ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡರು.
ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ ಡಯೋಜೆನೆಸ್ ಲಾರ್ಟಿಯಸ್ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಭೌಗೋಳಿಕ ಮತ್ತು ಜನಾಂಗೀಯ ವಿಧಾನವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡರು. ತತ್ವಜ್ಞಾನಿಗಳು ಅಯೋನಿಯನ್ ಅಥವಾ ಇಟಾಲಿಯನ್ ಆಗಿದ್ದರು. ಪೂರ್ವ-ಸಾಕ್ರಟಿಕ್ಸ್ ಅಲ್ಲದ ಅಥೆನಿಯನ್ ಶಿಕ್ಷಣತಜ್ಞರು ಜೊತೆ ಅವರು "ಅಯೋನಿಯನ್" ಅನ್ನು ವಿಶಾಲ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಬಳಸಿದರು. ತಾತ್ವಿಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಯಾವುದೇ ಗುಂಪುಗಾರಿಕೆಯು ಅಷ್ಟೇ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಅಯೋನಿಯನ್ ಅಥವಾ ಇಟಾಲಿಯನ್ ಏಕತೆಗೆ ಯಾವುದೇ ಆಧಾರವಿಲ್ಲ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು "ಅಯೋನಿಯನ್" ಶಾಲೆಯನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುವವರೆಗೆ ಡಯೋಜೆನೆಸ್ ಯೋಜನೆಗೆ ಒಪ್ಪುತ್ತಾರೆ. ಯಾವುದೇ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಅಂತಹ ಶಾಲೆ ಇರಲಿಲ್ಲ.
ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ವಿಧಾನವು ಮೈಲೇಶಿಯನ್ ಶಾಲೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ತಾತ್ವಿಕವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಮರ್ಥನೀಯವಾಗಿದೆ. ಅವರು ವಿದ್ಯಮಾನಗಳ ವಸ್ತುವನ್ನು ಹುಡುಕಿದರು ಮತ್ತು ಪರಸ್ಪರ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿರಬಹುದು. ಕೆಲವು ಪುರಾತನ ಬರಹಗಾರರು ಅವರನ್ನು "ಮಿಲೇಟಸ್ನ" ಮೈಲಿಸಿಯೊಯಿ ಎಂದು ಅರ್ಹತೆ ನೀಡುತ್ತಾರೆ.
ಇತರರ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಥೇಲ್ಸ್ ಇತರ ಗ್ರೀಕ್ ಚಿಂತಕರ ಮೇಲೆ ಆಳವಾದ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಇತಿಹಾಸದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ್ದರು. ಕೆಲವರುಅನಾಕ್ಸಿಮಾಂಡರ್ ಥೇಲ್ಸ್ನ ಶಿಷ್ಯ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಆರಂಭಿಕ ಮೂಲಗಳು ಅನಾಕ್ಸಿಮಾಂಡರ್ನ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನಾದ ಪೈಥಾಗರಸ್, ಯುವಕನಾಗಿದ್ದಾಗ ಥೇಲ್ಸ್ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದಾನೆ ಮತ್ತು ಅವನ ತಾತ್ವಿಕ ಮತ್ತು ಗಣಿತಶಾಸ್ತ್ರದ ಅಧ್ಯಯನಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು ಈಜಿಪ್ಟ್ಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸಲು ಥೇಲ್ಸ್ ಸಲಹೆ ನೀಡಿದನೆಂದು ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ.
ಅನೇಕ ದಾರ್ಶನಿಕರು ಅಲೌಕಿಕಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ನಿಸರ್ಗದಲ್ಲಿ ವಿವರಣೆಗಳನ್ನು ಹುಡುಕುವಲ್ಲಿ ಥೇಲ್ಸ್ ನ ದಾರಿಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿದರು; ಇತರರು ಅಲೌಕಿಕ ವಿವರಣೆಗಳಿಗೆ ಮರಳಿದರು. ಆದರೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಪುರಾಣ ಅಥವಾ ಧರ್ಮದ ಬದಲಿಗೆ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಿದ್ದರು.
ಸಾಕ್ರಟಿಕ್ ಪೂರ್ವದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಥೇಲ್ಸ್ನ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ನೋಡಿದಾಗ, ಪುರಾಣಗಳಿಗಿಂತ ಲೋಗೋಗಳ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಯೋಚಿಸಿದ ಮೊದಲ ಚಿಂತಕರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನಾಗಿ ಅವನು ಎದ್ದು ಕಾಣುತ್ತಾನೆ. ಜಗತ್ತನ್ನು ನೋಡುವ ಈ ಎರಡು ಆಳವಾದ ಮಾರ್ಗಗಳ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವೆಂದರೆ ಪುರಾಣಗಳು ಪವಿತ್ರ ಮೂಲದ ಕಥೆಗಳ ಸುತ್ತಲೂ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿವೆ, ಆದರೆ ಲೋಗೊಗಳು ವಾದದ ಸುತ್ತಲೂ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿವೆ. ಪೌರಾಣಿಕ ಮನುಷ್ಯನು ಜಗತ್ತನ್ನು ತಾನು ನೋಡುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲು ಬಯಸಿದಾಗ, ಅವನು ಅದನ್ನು ದೇವರುಗಳು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ವಿವರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಪೌರಾಣಿಕ ಚಿಂತನೆಯು ವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ನಡುವೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇದಲ್ಲದೆ ಇದು ಪ್ರಕೃತಿ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ನಡುವೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ. ಲೋಗೋ ಚಿಂತಕನು ವಿಶ್ವ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುವ ವಿಧಾನವು ಪೌರಾಣಿಕ ಚಿಂತಕನ ಮಾರ್ಗಕ್ಕಿಂತ ಆಮೂಲಾಗ್ರವಾಗಿ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. ಅದರ ಕಾಂಕ್ರೀಟ್ ರೂಪದಲ್ಲಿ, ಲೋಗೋಗಳು ವೈಯಕ್ತಿಕತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಯೋಚಿಸುವ ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ ಆದರೆ ಅಮೂರ್ತವಾಗಿದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಇದು ಸಂವೇದನಾಶೀಲ ಮತ್ತು ನಿರಂತರ ವಾದದ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಅಡಿಪಾಯವನ್ನು ಹಾಕುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅಮೂರ್ತ ವಾದದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಜಗತ್ತನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ದೇವರುಗಳು ಮತ್ತು ಪೌರಾಣಿಕ ಕಥೆಗಳ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲ .
ಮೂಲಗಳ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಗ್ರೀಕ್ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಥೇಲ್ಸ್ನ ಉನ್ನತ ಸ್ಥಾನಮಾನದ ಕಾರಣ, ತೀವ್ರ ಆಸಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಮೆಚ್ಚುಗೆಯು ಅವನ ಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿತು. ಈ ಕೆಳಗಿನ ಕಾರಣದಿಂದ, ಅವರ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಮೌಖಿಕ ಕಥೆಗಳು ವರ್ಧನೆ ಮತ್ತು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಫ್ಯಾಬ್ರಿಕೇಶನ್ಗೆ ತೆರೆದುಕೊಂಡಿವೆ. ಅವುಗಳು ತಲೆಮಾರುಗಳ ನಂತರ ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಧುನಿಕ ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯವು ನಮಗೆ ತಿಳಿದಿರುವುದನ್ನು ಅರ್ಥೈಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುವುದರಿಂದ ಬರುತ್ತದೆ. ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ, ದಂತಕಥೆಯನ್ನು ಸತ್ಯದಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುತ್ತದೆ.
ಕಾಲಾನುಕ್ರಮದ ವರ್ಗೀಕರಣ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಡಿಆರ್ ಡಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಥೇಲ್ಸ್ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಾಚೀನ ಮೂಲಗಳನ್ನು ಕ್ರಿ.ಪೂ. ೩೨೦ ರ ಹಿಂದಿನವುಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಆ ವರ್ಷದ ನಂತರದ (ಕೆಲವು ಕ್ರಿ.ಶ. ೫ ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಪ್ರೊಕ್ಲಸ್ ಮತ್ತು ಕ್ರಿ.ಶ.೬ ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಸಿಲಿಸಿಯಾದ ಸಿಂಪ್ಲಿಸಿಯಸ್ ಅವರ ಯುಗದ ನಂತರ ಸುಮಾರು ಒಂದು ಸಹಸ್ರಮಾನದ ನಂತರ ಬರೆಯುವುದು). [೭೬] ಮೊದಲ ವರ್ಗದಲ್ಲಿ ಹೆರೊಡೋಟಸ್, ಪ್ಲೇಟೋ, ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್, ಅರಿಸ್ಟೋಫೇನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಥಿಯೋಫ್ರಾಸ್ಟಸ್ ಸೇರಿವೆ. ಎರಡನೇ ವರ್ಗದಲ್ಲಿ ಪ್ಲೌಟಸ್, ಏಟಿಯಸ್, ಯುಸೆಬಿಯಸ್, ಪ್ಲುಟಾರ್ಚ್, ಜೋಸೆಫಸ್, ಇಯಾಂಬ್ಲಿಕಸ್, ಡಯೋಜೆನೆಸ್ ಲಾರ್ಟಿಯಸ್, ಥಿಯೋನ್ ಆಫ್ ಸ್ಮಿರ್ನಾ, ಅಪುಲಿಯಸ್, ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್, ಪ್ಲಿನಿ ದಿ ಎಲ್ಡರ್ ಮತ್ತು ಜಾನ್ ಟ್ಜೆಟ್ಜೆಸ್ ಇತರರು ಸೇರಿದ್ದಾರೆ.
ಆರಂಭಿಕ ಮೂಲಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಥೇಲ್ಸ್ನ ಆರಂಭಿಕ ಮೂಲಗಳು (ಕ್ರಿ.ಪೂ.೩೨೦ ಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲು ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದವು) ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇತರ ಮಿಲೇಶಿಯನ್ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿಗಳಿಗೆ ( ಅನಾಕ್ಸಿಮಾಂಡರ್ ಮತ್ತು ಅನಾಕ್ಸಿಮಿನೆಸ್ ) ಒಂದೇ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಮೂಲಗಳು ಸರಿಸುಮಾರು ಸಮಕಾಲೀನವಾಗಿದ್ದವು (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಹೆರೊಡೋಟಸ್ ) ಅಥವಾ ಅವನ ಮರಣದ ಕೆಲವು ನೂರು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದವು. ಇದಲ್ಲದೆ, ಅವರು ತಮ್ಮ ದಿನದ ಗ್ರೀಸ್ನಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ ಮೌಖಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯದಿಂದ ಬರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು.
ನಂತರದ ಮೂಲಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಥೇಲ್ಸ್ನ ನಂತರದ ಮೂಲಗಳು ೭೦೦ ರಿಂದ ೧,೦೦೦ ದವರೆಗೆ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಹಲವಾರು "ಅವರ ಮರಣದ ನಂತರದ ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕಾರರು ಮತ್ತು ಸಂಕಲನಕಾರರ ಶಾಸನಗಳಾಗಿವೆ." ಇದರಲ್ಲಿ "ವಿವಿಧ ಮಟ್ಟದ ಸಮರ್ಥನೀಯತೆಯ ಉಪಾಖ್ಯಾನಗಳು" ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಇತಿಹಾಸಕಾರರ ಅಭಿಪ್ರಾಯದಲ್ಲಿ (ಡಿಆರ್ ಡಿಕ್ಸ್ ನಂತಹ) "ಯಾವುದೇ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮೌಲ್ಯವಿಲ್ಲ" ಡಿಕ್ಸ್ ತನ್ನ ಜೀವನದ ಅತ್ಯಂತ ಮೂಲಭೂತ ಸಂಗತಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ "ಅಧಿಕಾರಿಗಳ" ನಡುವೆ ಯಾವುದೇ ಒಪ್ಪಂದವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತಾನೆ-ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಅವನು ಮೈಲೇಶಿಯನ್ ಅಥವಾ ಫೀನಿಷಿಯನ್, ಅವನು ಯಾವುದೇ ಬರಹಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟಿದ್ದಾನೋ ಅಥವಾ ಇಲ್ಲವೋ, ಅವನು ಮದುವೆಯಾಗಿದ್ದರೂ ಅಥವಾ ಒಂಟಿಯಾಗಿದ್ದರೂ-ಹೆಚ್ಚು ಅವನಿಗೆ ಸಲ್ಲುವ ನಿಜವಾದ ವಿಚಾರಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಧನೆಗಳ ಮೇಲೆ ಕಡಿಮೆ."
ಎರಡು ಮೂಲ ಗುಂಪುಗಳ ಹೋಲಿಕೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಾಚೀನ ಬರಹಗಾರರ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ನಂತರದ ಲೇಖಕರ ಕೃತಿಗಳೊಂದಿಗೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ, ಡಿಕ್ಸ್ ಅವರು ಆರಂಭಿಕ ಬರಹಗಾರರಾದ ಥೇಲ್ಸ್ ಮತ್ತು "ಗ್ರೀಸ್ನ ಏಳು ಋಷಿಗಳು" ಎಂದು ಪ್ರಶಂಸಿಸಲ್ಪಡುವ ಇತರ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ವಿಭಿನ್ನವಾದ ಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ನಂತರದ ಲೇಖಕರಿಂದ ಅವರಿಗೆ ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗುವುದು. ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಯುಗಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿ, ಥೇಲ್ಸ್, ಸೊಲೊನ್, ಪ್ರಿಯೆನ್ ಬಯಾಸ್, ಪಿಟ್ಟಾಸ್ ಆಫ್ ಮೈಟಿಲೀನ್ ಮತ್ತು ಇತರರು "ತಮ್ಮ ರಾಜ್ಯಗಳ ವ್ಯವಹಾರಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ವಹಿಸಿದ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಹಿಂದಿನ ಗ್ರೀಕರು ಕಾನೂನು ನೀಡುವವರು ಎಂದು ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಚಿತರಾಗಿದ್ದರು. ಗಹನವಾದ ಚಿಂತಕರು ಮತ್ತು ತತ್ವಜ್ಞಾನಿಗಳಿಗಿಂತ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು." [೭೭] ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಕುಂಬಾರರ ಚಕ್ರ ಮತ್ತು ಆಂಕರ್ನ ಮೂಲ ಎಂದು ಪ್ಲೇಟೋ ಅವನನ್ನು ( ಅನಾಚಾರ್ಸಿಸ್ ಜೊತೆಗೂಡಿ) ಹೊಗಳುತ್ತಾನೆ.
ಎರಡನೇ ಗುಂಪಿನ ಬರಹಗಾರರ ಬರಹಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ (ಕ್ರಿ.ಪೂ.೩೨೦ ರ ನಂತರ ಕೆಲಸ) "ನಾವು ಥೇಲ್ಸ್ನ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಗ್ರೀಕ್ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಚಿಂತನೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರವರ್ತಕ ಎಂದು ಪಡೆಯುತ್ತೇವೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಗಣಿತ ಮತ್ತು ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಅವರು ಬ್ಯಾಬಿಲೋನಿಯಾ ಮತ್ತು ಈಜಿಪ್ಟ್ನಲ್ಲಿ ಕಲಿತಿದ್ದಾರೆಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿದೆ." [೭೮] "ಹಿಂದಿನ ಸಂಪ್ರದಾಯಕ್ಕಿಂತ [ಅಲ್ಲಿ] ಅವರು ಕೆಲವು ತಾಂತ್ರಿಕತೆಯನ್ನು ತಿಳಿದಿರುವ ಮತ್ತು ಹೊಂದಿರುವ ಬುದ್ಧಿವಂತ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ನೆಚ್ಚಿನ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ ನಂತರದ ಡಾಕ್ಸೋಗ್ರಾಫರ್ಗಳು [ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಕ್ರಿ.ಪೂ. ನಾಲ್ಕನೇ ಶತಮಾನದ ಉತ್ತರಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಡಿಕಾರ್ಕಸ್ ] ಅವನ ಮೇಲೆ ಮುಗಿಬಿದ್ದರು. ಅವನನ್ನು ಅತಿಮಾನುಷ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಧನೆಗಳು."
ಡಿಕ್ಸ್ ಸೂಚಿಸಿದ ಸಮಸ್ಯೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಥೇಲ್ಸ್ನ ಯುಗಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರವಿರುವ ಪ್ರಾಚೀನ ಮೂಲಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ, ನಂತರದ ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದ ಲೇಖಕರು ("ಎಪಿಟೋಮೇಟರ್ಗಳು, ಎಕ್ಸ್ಸೆರ್ಪ್ಟರ್ಗಳು ಮತ್ತು ಕಂಪೈಲರ್ಗಳು" [೭೯] ) ವಾಸ್ತವವಾಗಿ "ಬಳಸಲು ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಿದರು" ಎಂದು ಡಿಕ್ಸ್ ಥೇಲ್ಸ್ನ ಉಳಿದಿರುವ ಮಾಹಿತಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳಿಂದ ಮತ್ತಷ್ಟು ಸಮಸ್ಯೆ ಉದ್ಭವಿಸುತ್ತದೆ ಆದ್ದರಿಂದ ನಾವು ನಿಜವಾಗಿ ಅವರಲ್ಲಿ ಓದುವುದು ನಮಗೆ ಎರಡನೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲ. ಆದರೆ ಮೂರನೇ ಅಥವಾ ನಾಲ್ಕನೇ ಅಥವಾ ಐದನೇ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತದೆ. ನಿಸ್ಸಂಶಯವಾಗಿ, ಮಧ್ಯಂತರ ಮೂಲಗಳ ಈ ಬಳಕೆಯು, ಶತಮಾನದಿಂದ ಶತಮಾನದವರೆಗೆ ನಕಲು ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ನಕಲು ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಪ್ರತಿ ಬರಹಗಾರನು ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ಜ್ಞಾನದಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಥವಾ ಕಡಿಮೆ ಸಂಭಾವ್ಯತೆಯ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಸೇರಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ, ಪ್ರಸರಣದಲ್ಲಿನ ದೋಷಗಳು, ತಪ್ಪಾದ ವಿವರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳಿಗೆ ಫಲವತ್ತಾದ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಒದಗಿಸಿದೆ. "ಥೇಲ್ಸ್ಗಾಗಿ ನಂತರದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕಾರರು ಕಂಡುಹಿಡಿದ ಕೆಲವು ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳು ನಂತರ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆಯ ಸಂಪ್ರದಾಯಕ್ಕೆ ಅಂಗೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು" ಎಂದು ಡಿಕ್ಸ್ ಗಮನಸೆಳೆದಿದ್ದಾರೆ. ನಂತರದ ಬರಹಗಾರರು ನಂತರದ ಲೇಖಕರಿಂದ ನಕಲು ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವುಗಳನ್ನು ನಂತರ ಬಂದವರು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ್ದಾರೆ "ಹೀಗೆ, ಅವರು ವಿಭಿನ್ನ ಲೇಖಕರು ಪುನರಾವರ್ತಿಸಬಹುದು. ವಿಭಿನ್ನ ಮೂಲಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿ, ನೈಜತೆಯ ಭ್ರಮೆಯ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು."
ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಥೇಲ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡ ತಾತ್ವಿಕ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸುವಾಗ ಸಂದೇಹಗಳು ಸಹ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ "ವಾಸ್ತವದಲ್ಲಿ ಇವುಗಳು ನೇರವಾಗಿ ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ನ ಸ್ವಂತ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತ್ತು. ನಂತರ ಇದನ್ನು ಡಾಕ್ಸೊಗ್ರಾಫಿಕಲ್ ಸಂಪ್ರದಾಯದಲ್ಲಿ ಥೇಲ್ಸ್ಗೆ ತಪ್ಪಾದ ಶಾಸನಗಳಾಗಿ ಸಂಯೋಜಿಸಲಾಯಿತು". [೮೦] (ಅದೇ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ ಅನಾಕ್ಸಾಗೋರಸ್ಗೆ ನೀಡಿದ್ದಾನೆ. )
ಥೇಲ್ಸ್ ಸಾವಿನ ೨೦೦ ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಥೇಲ್ಸ್ನ ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಹೆಚ್ಚಿನ ತಾತ್ವಿಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗಳು ವೃತ್ತಿಪರ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ದಿ ಗ್ರೇಟ್ನ ಬೋಧಕ, ಬರೆದ ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ನಿಂದ ಬಂದವು. ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್, ತನ್ನ ಉಳಿದಿರುವ ಪುಸ್ತಕಗಳಿಂದ ನಿರ್ಣಯಿಸುವಾಗ ಥೇಲ್ಸ್ನ ಯಾವುದೇ ಕೃತಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಎಂದು ತೋರುತ್ತದೆ, ಆದರೂ ಅವನು ಬಹುಶಃ ಥೇಲ್ಸ್ನ ಇತರ ಲೇಖಕರ ಕೃತಿಗಳಾದ ಹೆರೊಡೋಟಸ್, ಹೆಕಟೇಯಸ್, ಪ್ಲೇಟೋ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದನು. ಈಗ ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿದೆ. ಥೇಲ್ಸ್ನ ಕೆಲಸವನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುವುದು ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ನ ಸ್ಪಷ್ಟ ಗುರಿಯಾಗಿತ್ತು ಏಕೆಂದರೆ ಅದು ಸ್ವತಃ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿರಲಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ನೈಸರ್ಗಿಕ ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಅವನ ಸ್ವಂತ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಮುನ್ನುಡಿಯಾಗಿ. [೮೧] ಜಾಫ್ರಿ ಕಿರ್ಕ್ ಮತ್ತು ಜಾನ್ ರಾವೆನ್, ಪ್ರಿ-ಸಾಕ್ರಟಿಕ್ಸ್ನ ತುಣುಕುಗಳ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಸಂಕಲನಕಾರರು, ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ನ "ತೀರ್ಪುಗಳು ಅನೇಕವೇಳೆ ತನ್ನ ಭೌತಿಕ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳಲ್ಲಿ ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದ ಸತ್ಯದ ಕಡೆಗೆ ಮುಗ್ಗರಿಸುವ ಪ್ರಗತಿಯ ಹಿಂದಿನ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ವಿರೂಪಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ" ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತಾರೆ. [೮೨] ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಮೌಖಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯವೂ ಇತ್ತು. ಮೌಖಿಕ ಮತ್ತು ಲಿಖಿತ ಎರಡನ್ನೂ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪ್ರದೇಶದ ಎಲ್ಲಾ ವಿದ್ಯಾವಂತ ಪುರುಷರು ಓದುತ್ತಾರೆ ಅಥವಾ ತಿಳಿದಿದ್ದಾರೆ.
ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ನ ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರವು ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಮುದ್ರೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಇದು ವಸ್ತು ಮತ್ತು ರೂಪದ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿತು. ಇದನ್ನು ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೈಲೋಮಾರ್ಫಿಸಂ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಒಮ್ಮೆ ಬಹಳ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿದ್ದರೂ, ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತರ್ಕವಾದಿ ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ವಿಜ್ಞಾನವು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿಲ್ಲ. ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಆಧುನಿಕ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಆಸಕ್ತಿಯಿರುವ ವಿವರಗಳಿಗೆ ಸಾಲ ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ. ವಸ್ತು ಮತ್ತು ರೂಪದ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಥೇಲ್ಸ್ನಷ್ಟು ಮುಂಚೆಯೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅದು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದರೆ, ಥೇಲ್ಸ್ ಅದನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದನೇ ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿಲ್ಲ.
ಬಿ. ಸ್ನೆಲ್ನಂತಹ ಕೆಲವು ಇತಿಹಾಸಕಾರರು, ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ ಮೌಖಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಹಿಪ್ಪಿಯಸ್ನ ಪೂರ್ವ-ಪ್ಲೇಟೋನಿಕ್ ಲಿಖಿತ ದಾಖಲೆಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದ್ದರು. ಇದು ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ಸ್ಥಾನವಾಗಿದೆ. ವಿದ್ವಾಂಸರ ಒಮ್ಮತವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಡಿಕ್ಸ್ ಕ್ರಿ.ಪೂ."ಐದನೇ ಶತಮಾನದಷ್ಟು ಮುಂಚೆಯೇ ಅವನ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಪ್ರದಾಯವು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಕೇಳಿದ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ. ಈಗಾಗಲೇ ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಆರಂಭಿಕ ಅಯೋನಿಯನ್ನರು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಹೆಸರುಗಳಾಗಿದ್ದರು ಎಂದು ತೋರುತ್ತದೆ, ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಪ್ರದಾಯವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಥವಾ ಕಡಿಮೆ ಸಮರ್ಥನೀಯತೆಯೊಂದಿಗೆ ವಿವಿಧ ಆಲೋಚನೆಗಳು ಅಥವಾ ಸಾಧನೆಗಳನ್ನು ಲಗತ್ತಿಸಿದೆ" [೮೩] ಕ್ರಿಸ್ತಪೂರ್ವ ಆರನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಅನಾಕ್ಸಿಮಾಂಡರ್ ಮತ್ತು ಕ್ಸೆನೋಫೇನ್ಸ್ ಅವರು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದವು ಎಂದು ದೃಢಪಡಿಸಿದ ಕೃತಿಗಳು ಕ್ರಿಸ್ತಪೂರ್ವ ನಾಲ್ಕನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಈಗಾಗಲೇ ಕಣ್ಮರೆಯಾಗಿವೆ ಎಂದು ಅವರು ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ನ ವಯಸ್ಸಿನವರೆಗೆ ಸಾಕ್ರಟಿಕ್ ಪೂರ್ವದ ವಸ್ತುಗಳು ಉಳಿದುಕೊಂಡಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳು ಬಹುತೇಕ ಶೂನ್ಯವಾಗಿದೆ (ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ನ ಸಾಧ್ಯತೆಯೂ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಥಿಯೋಫ್ರಾಸ್ಟಸ್ ಮತ್ತು ಯುಡೆಮಸ್ ಮತ್ತು ಅವರ ನಂತರ ಅನುಸರಿಸುವವರಿಗೆ ಇನ್ನೂ ಕಡಿಮೆ ಸಾಧ್ಯತೆ).
ಡಯೋಜೆನೆಸ್ ಲಾರ್ಟಿಯಸ್
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಥೇಲ್ಸ್ನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವೃತ್ತಿಜೀವನದ ವಿವರಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮುಖ್ಯ ದ್ವಿತೀಯ ಮೂಲವೆಂದರೆ ಡಯೋಜೆನೆಸ್ ಲಾರ್ಟಿಯಸ್. " ಪ್ರಖ್ಯಾತ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿಗಳ ಜೀವನ ". ಹೆಸರೇ ಸೂಚಿಸುವಂತೆ ಇದು ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆಯ ಕೃತಿಯಾಗಿದೆ. ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಡಯೋಜೆನಿಸ್ ಹೆಚ್ಚು ತತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಲ್ಲ. ಆ ಕೃತಿಯ ಮುನ್ನುಡಿಯಲ್ಲಿ, ಆರಂಭಿಕ ದಾರ್ಶನಿಕರನ್ನು "ಅಯೋನಿಯನ್" ಮತ್ತು "ಇಟಾಲಿಯನ್" ಎಂದು ವಿಭಜಿಸಲು ಅವನು ಕಾರಣನಾಗಿದ್ದಾನೆ. ಆದರೆ ಅವನು ಶಿಕ್ಷಣತಜ್ಞರನ್ನು ಅಯೋನಿಯನ್ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಗಣನೀಯ ಅವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ವಿರೋಧಾಭಾಸಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ "ಐಯೋನಿಯನ್ ಸ್ಕೂಲ್" ನ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿರುವ ದೀರ್ಘ ವಿಭಾಗ. ಥೇಲ್ಸ್ಗೆ ಕಾರಣವಾದ ಎರಡು ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಡಯೋಜೆನೆಸ್ ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತಾನೆ. ಆದರೆ ಥೇಲ್ಸ್ನ ಮರಣದ ನಂತರ ಸುಮಾರು ಎಂಟು ಶತಮಾನಗಳ ನಂತರ ಡಯೋಜೆನೆಸ್ ಬರೆದನು ಮತ್ತು ಅವನ ಮೂಲಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ "ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹವಲ್ಲದ ಅಥವಾ ಕಟ್ಟುಕಥೆಯಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ." [೮೪] ಆದ್ದರಿಂದ ಥೇಲ್ಸ್ನ ಖಾತೆಗಳಲ್ಲಿ ದಂತಕಥೆಯಿಂದ ಸತ್ಯವನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುವ ಕಾಳಜಿ.
ಡಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ವರ್ನರ್ ಜೇಗರ್ ಅವರಂತಹ ಕೆಲವು ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಪೂರ್ವ-ಸಾಕ್ರಟಿಕ್ ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಚಿತ್ರದ ತಡವಾದ ಮೂಲವನ್ನು ನೋಡಲು ಮತ್ತು ಇಡೀ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಒಂದು ರಚನೆಯಾಗಿ ವೀಕ್ಷಿಸಲು ಕಾರಣವಾದ ಮೂಲ ಮೂಲಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುವ ಕೊರತೆಯ ಬಳಕೆಯಿಂದಾಗಿ ನಂತರದ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ, "ಆರಂಭಿಕ ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಇತಿಹಾಸದ ಸಂಪೂರ್ಣ ಚಿತ್ರಣವು ಪ್ಲೇಟೋನಿಂದ ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ನ ತಕ್ಷಣದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳವರೆಗೆ ಎರಡು ಅಥವಾ ಮೂರು ತಲೆಮಾರುಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿತು". [೮೫]
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ↑ Aristotle, Metaphysics Alpha, 983b18.
- ↑ Michael Fowler, Early Greek Science: Thales to Plato, University of Virginia [Retrieved 16 June 2016]
- ↑ Singer, C. (2008). A Short History of Science to the 19th century. Streeter Press. p. 35.
- ↑ Needham, C. W. (1978). Cerebral Logic: Solving the Problem of Mind and Brain. Loose Leaf. p. 75. ISBN 978-0-398-03754-3.
- ↑ Aristotle. "Book I 983b". Aristotle, Metaphysics. Perseus Project.
- ↑ ೬.೦ ೬.೧ Herodotus, 1.74.2, and A. D. Godley's footnote 1; Pliny, 2.9 (12) and Bostock's footnote 2.
- ↑ Diogenes Laërtius. "Lives of Eminent Philosophers".
- ↑ ೮.೦ ೮.೧ Cohen, Mark S.; Curd, Patricia; Reeve, C. D. C. (2011). Readings in Ancient Greek Philosophy (Fourth Edition): From Thales to Aristotle. Indianapolis, Indiana: Hackett Publishing. p. 10. ISBN 978-1603846073.
- ↑ ೯.೦ ೯.೧ Freely, John (2012). The Flame of Miletus: The Birth of Science in Ancient Greece (And How It Changed the World). London: I. B. Tauris & Co. Ltd. p. 7. ISBN 978-1-78076-051-3. Retrieved 1 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2017.
- ↑ Kirk, G. S.; Raven, J. E. (1957). "Chapter II: Thales of Miletus". The Presocratic Philosophers. Cambridge University Press. pp. 74–98.
- ↑ Tim Whitmarsh (2016). Battling the Gods: Atheism in the Ancient World. p. 56. ISBN 978-0571279326.
- ↑ Woodhouse, S.C (1910). "English-Greek Dictionary". The University of Chicago Library. Routledge. p. 1027.
- ↑ Liddell, Henry George; Scott, Robert (1869). A Greek-English Lexicon (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). University of Michigan. p. 688.
- ↑ ೧೪.೦ ೧೪.೧ Lawson, Russell M. (2004). Science in the Ancient World: An Encyclopedia. Santa Barbara, California; Denver, Colorado; and Oxford, England: ABC CLIO. pp. 234–235. ISBN 978-1-85109-534-6.
- ↑ ೧೫.೦ ೧೫.೧ ೧೫.೨ ೧೫.೩ Nietzsche, Friedrich (2001). The Pre-Platonic Philosophers. p. 23. ISBN 978-0252025594.
- ↑ Plant, I. M. (2004). Women Writers of Ancient Greece and Rome: An Anthology. Norman: University of Oklahoma Press. pp. 29–32.
- ↑ Yust, Walter (1952). Encyclopaedia Britannica: A New Survey of Universal Knowledge (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Encyclopaedia Britannica. p. 13.
Greek physical philosopher, son of Examyus and Cleobuline, is said to have been of Phoenician extraction, but was more probably a native Milesian of noble birth. Thales was certainly a Greek and not a Phoenician.
- ↑ Plutarch (1952). "Solon". In Robert Maynard Hutchins (ed.). Lives. Great Books of the Western World. Vol. 14. Chicago: William Benton. p. 66.
- ↑ Russo, Lucio (2013). The Forgotten Revolution: How Science Was Born in 300 BC and Why it Had to Be Reborn. Translated by Levy, Silvio. p. 33. ISBN 978-3642189043.
- ↑ Hamlyn, David W. (2002). Being a Philosopher: The History of a Practice (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Routledge. p. 7. ISBN 978-1-134-97101-5.
Similar travels, to Egypt, for example, are attributed to Thales, who began it all. They are not impossible; Miletus did have a colony in North Africa at Naucratis (one, incidentally, of at least forty-five). But visits to Egypt were a commonplace attribution to various philosophers by later authorities, especially when they wanted to explain mathematical knowledge.
- ↑ Diogenes Laërtius, 1.43, 44.
- ↑ Aristotle. "Book I 983b". Aristotle, Metaphysics. Perseus Project.
- ↑ Kirk, G. S.; Raven, J. E. (1957). "Chapter II: Thales of Miletus". The Presocratic Philosophers. Cambridge University Press. pp. 74–98.
- ↑ Aristotle,Politics 1259a
- ↑ Diogenes Laërtius 1.25
- ↑ Bill Thayer. "75". Herodotus. Retrieved 19 ಜನವರಿ 2019.
{{cite book}}
:|work=
ignored (help) - ↑ Dicks, D. R. (ನವೆಂಬರ್ 1959). "Thales". The Classical Quarterly. 9 (2): 294–309. doi:10.1017/S0009838800041586.
- ↑ Kirk, G. S.; Raven, J. E. (1957). "Chapter II: Thales of Miletus". The Presocratic Philosophers. Cambridge University Press. pp. 74–98.
- ↑ Plutarch, De Pythiae oraculis, https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A2008.01.0247%3Asection%3D18 18.
- ↑ Herodotus: Histories 1,74,2 (online)
- ↑ Alden A. Mosshammer: Thales' Eclipse.
- ↑ Otta Wenskus (2016). "Die angebliche Vorhersage einer Sonnenfinsternis durch Thales von Milet. Warum sich diese Legende so hartnäckig hält und warum es wichtig ist, ihr nicht zu glauben" (PDF) (in ಜರ್ಮನ್). pp. 2–17.
- ↑ Diogenes Laërtius 1.22
- ↑ Frederic Harrison (1892). The new calendar of great men: biographies of the 558 worthies of all ages. London and New York: MacMillan & Co. p. 92. Archived from the original on 11 ಜೂನ್ 2021. Retrieved 25 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2022.
Thales is said to have taught geometry to the priests of Thebes; [...] in this direction the line form him to Democritus is unbroken.
{{cite book}}
:|work=
ignored (help) - ↑ Krech III, Shepard, ed. (2003). "Earthquakes". Encyclopedia of World Environmental History. Vol. 1: A–G. Routledge. pp. 358–364.
- ↑ Patricia F. O'Grady (2 ಮಾರ್ಚ್ 2017). Thales of Miletus: The Beginnings of Western Science and Philosophy. Taylor & Francis. p. 102. ISBN 978-1-351-89536-1.
- ↑ Farrington, B., 1944 Greek Science.
- ↑ Patricia O'Grady, http://www.iep.utm.edu/thales/#H7 Thales of Miletus, Internet Encyclopedia of Philosophy Retrieved 1 July 2016
- ↑ "physics". The American Heritage Dictionary of the English Language (4th ed.). Houghton Mifflin Company. 2000. Archived from the original on 22 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2006. Retrieved 18 ಜೂನ್ 2018.
- ↑ "be". The American Heritage Dictionary of the English Language (4th ed.). Houghton Mifflin Company. 2000. Archived from the original on 6 ಫೆಬ್ರವರಿ 2007. Retrieved 18 ಜೂನ್ 2018.
- ↑ The initial g of the archaic Latin gives the root away as https://web.archive.org/web/20010610085448/http://www.bartleby.com/61/roots/IE143.html *genə-, "beget."
- ↑ Aristotle, Metaphysics 983b6
- ↑ Finkelberg, Aryeh (2017). Heraclitus and Thales' Conceptual Scheme: A Historical Study. Brill. p. 318, fn. 38. ISBN 9789004338210.
- ↑ Kirk, G. S.; Raven, J. E. (1957). "Chapter II: Thales of Miletus". The Presocratic Philosophers. Cambridge University Press. pp. 74–98.
- ↑ Shute, William George; Shirk, William W.; Porter, George F. (1960). Plane and Solid Geometry. American Book Company. pp. 25–27.
- ↑ Russo, Lucio (2013). The Forgotten Revolution: How Science Was Born in 300 BC and Why it Had to Be Reborn. Translated by Levy, Silvio. p. 33. ISBN 978-3642189043.
- ↑ ೪೭.೦ ೪೭.೧ Fletcher, Colin R. (ಡಿಸೆಂಬರ್ 1982). "Thales – our founder?". The Mathematical Gazette. 66 (438): 267. doi:10.2307/3615512. JSTOR 3615512.
- ↑ Fletcher, Colin R. (ಡಿಸೆಂಬರ್ 1982). "Thales – our founder?". The Mathematical Gazette. 66 (438): 267. doi:10.2307/3615512. JSTOR 3615512.
- ↑ Plutarch, Moralia, The Dinner of the Seven Wise Men, 147A
- ↑ J J O'Connor and E F Robertson
- ↑ Dicks, D. R. (ನವೆಂಬರ್ 1959). "Thales". The Classical Quarterly. 9 (2): 294–309. doi:10.1017/S0009838800041586.
- ↑ Aristotle. Metaphysics. 983 b6 8–11.
- ↑ Diogenes Laërtius. Lives of the Eminent Philosophers. Book 1, paragraph 27.
- ↑ Aristotle. De Anima. p. 411a7.
- ↑ Kirk, G. S.; Raven, J. E. (1957). "Chapter II: Thales of Miletus". The Presocratic Philosophers. Cambridge University Press. pp. 74–98.
- ↑ ೫೬.೦ ೫೬.೧ ೫೬.೨ Cooke, Roger L. (2005). The History of Mathematics: A Brief Course. John Wiley & Sons, Inc.
- ↑ Dicks, D. R. (ನವೆಂಬರ್ 1959). "Thales". The Classical Quarterly. 9 (2): 294–309. doi:10.1017/S0009838800041586.
- ↑ Zhmud, Leonid (2006). The Origin of the History of Science in Classical Antiquity. Die Deutsche Bibliothek.
- ↑ Dicks, D. R. (ನವೆಂಬರ್ 1959). "Thales". The Classical Quarterly. 9 (2): 294–309. doi:10.1017/S0009838800041586.
- ↑ Dicks, D. R. (ನವೆಂಬರ್ 1959). "Thales". The Classical Quarterly. 9 (2): 294–309. doi:10.1017/S0009838800041586.
- ↑ Dicks, D. R. (ನವೆಂಬರ್ 1959). "Thales". The Classical Quarterly. 9 (2): 294–309. doi:10.1017/S0009838800041586.
- ↑ Dicks, D. R. (ನವೆಂಬರ್ 1959). "Thales". The Classical Quarterly. 9 (2): 294–309. doi:10.1017/S0009838800041586.
- ↑ Dicks, D. R. (ನವೆಂಬರ್ 1959). "Thales". The Classical Quarterly. 9 (2): 294–309. doi:10.1017/S0009838800041586.
- ↑ Gesch, J. L. (1925). D. Math. Und Naturwiss. im Altertum. Munich. p. 50.
{{cite book}}
: CS1 maint: location missing publisher (link) - ↑ Burnet, John (1892). Early Greek Philosophy. A. and C. Black. p. 29.
- ↑ G. S. Kirk (1 ಜುಲೈ 1960). Popper on science and presocratics. Vol. LXIX. Oxford University Press. p. 330. doi:10.1093/mind/LXIX.275.318. ISSN 0026-4423. JSTOR 2251995. OCLC 4649661606. Archived from the original on 25 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2022. Retrieved 25 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2022.
{{cite book}}
:|work=
ignored (help)CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ Nicholas J. Molinari, Acheloios, Thales, and the Origin of Philosophy: A Response to the Neo-Marxians.
- ↑ Turner, Catholic Encyclopedia.
- ↑ Wisdom of the West
- ↑ § 3
- ↑ Feldman, Abraham (ಅಕ್ಟೋಬರ್ 1945). "Thoughts on Thales". The Classical Journal. 41 (1): 4–6. ISSN 0009-8353. JSTOR 3292119.
- ↑ Feldman, Abraham (ಅಕ್ಟೋಬರ್ 1945). "Thoughts on Thales". The Classical Journal. 41 (1): 4–6. ISSN 0009-8353. JSTOR 3292119.Feldman, Abraham (October 1945).
- ↑ Feldman, Abraham (ಅಕ್ಟೋಬರ್ 1945). "Thoughts on Thales". The Classical Journal. 41 (1): 4–6. ISSN 0009-8353. JSTOR 3292119.Feldman, Abraham (October 1945).
- ↑ Feldman, Abraham (ಅಕ್ಟೋಬರ್ 1945). "Thoughts on Thales". The Classical Journal. 41 (1): 4–6. ISSN 0009-8353. JSTOR 3292119.Feldman, Abraham (October 1945).
- ↑ The Vienna Lecture
- ↑ Dicks, D. R. (ನವೆಂಬರ್ 1959). "Thales". The Classical Quarterly. 9 (2): 294–309. doi:10.1017/S0009838800041586.Dicks, D. R. (November 1959).
- ↑ Dicks, D. R. (ನವೆಂಬರ್ 1959). "Thales". The Classical Quarterly. 9 (2): 294–309. doi:10.1017/S0009838800041586.Dicks, D. R. (November 1959).
- ↑ Dicks, D. R. (ನವೆಂಬರ್ 1959). "Thales". The Classical Quarterly. 9 (2): 294–309. doi:10.1017/S0009838800041586.Dicks, D. R. (November 1959).
- ↑ Dicks, D. R. (ನವೆಂಬರ್ 1959). "Thales". The Classical Quarterly. 9 (2): 294–309. doi:10.1017/S0009838800041586.Dicks, D. R. (November 1959).
- ↑ Dicks, D. R. (ನವೆಂಬರ್ 1959). "Thales". The Classical Quarterly. 9 (2): 294–309. doi:10.1017/S0009838800041586.Dicks, D. R. (November 1959).
- ↑ See Aristotle, Metaphysics Alpha, 983b 1–27.
- ↑ Kirk, G. S.; Raven, J. E. (1957). "Chapter II: Thales of Miletus". The Presocratic Philosophers. Cambridge University Press. pp. 74–98.Kirk, G. S.; Raven, J. E. (1957).
- ↑ Dicks, D. R. (ನವೆಂಬರ್ 1959). "Thales". The Classical Quarterly. 9 (2): 294–309. doi:10.1017/S0009838800041586.Dicks, D. R. (November 1959).
- ↑ See McKirahan, Richard D., Jr. (1994). Philosophy Before Socrates. Indianapolis: Hackett. p. 5. ISBN 978-0-87220-176-7.
{{cite book}}
: CS1 maint: multiple names: authors list (link) - ↑ Jaeger, Werner (1948). Aristotle (2nd ed.). p. 454.
- Pages using the JsonConfig extension
- CS1 ಇಂಗ್ಲಿಷ್-language sources (en)
- CS1 errors: periodical ignored
- CS1 ಜರ್ಮನ್-language sources (de)
- CS1: long volume value
- CS1 maint: location missing publisher
- CS1 maint: bot: original URL status unknown
- CS1 maint: multiple names: authors list
- Use dmy dates from May 2022
- Short description is different from Wikidata
- Infobox philosopher maintenance
- Articles with hCards
- Articles containing Greek-language text
- Articles containing Ancient Greek (to 1453)-language text
- Pages with unreviewed translations
- ವಿಕಿ ಇ-ಲರ್ನಿಂಗ್ನಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಸಿದ ಲೇಖನ