ದೆಹಲಿ ಸುಲ್ತಾನರು

Delhi Sultanate
Delhi Sultanate
1206–1526
	Delhi Sultanate reached its zenith under the Turko-Indian Tughlaq dynasty.
Capital	ಲಾಹೋರ್ (1206-1210); ಬದಾಯುನ್ (1210-1214); ದೆಹಲಿ (1214-1327); ದೌಲತಾಬಾದ್ (1327-1334); ದೆಹಲಿ (1334-1506); ಆಗ್ರಾ (1506-1526)
Common languages	ಪಾರಸೀಯ (official), ಹಿಂದವಿ (1451-1526)
Religion	Sunni Islam
Government	ಸುಲ್ತಾನತೆ
Sultan
• 1206–1210	Qutb al-Din Aibak (first)
• 1517–1526	Ibrahim Lodi (last)
Historical era	Middle Ages
• Independence	12 June 1206
• Battle of Amroha	20 December 1305
• Battle of Panipat	21 April 1526
Preceded by	Succeeded by
	ಘುರಿದ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ
	ಗಹದವಲಾ
	ಚಂದೇಲಾ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ
	ಪರಮಾರಾ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ
	ದೇವ ರಾಜಮನೆತನ
	ಸೀನಾ (ಯಾದವ) ರಾಜವಂಶ
	ಕಾಕತೀಯ ರಾಜವಂಶ
	ಮುಸುನೂರಿ ನಾಯಕರು
	ವಘೇಲಾ ರಾಜವಂಶ
	ಯಜ್ಞವಾಲಾ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ
Mughal Empire
Today part of	; ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ; India; ಪಾಕಿಸ್ತಾನ

ದೆಹಲಿಯ ಅಥವಾ ದಿಲ್ಲಿ ಸುಲ್ತಾನತೆ ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ಸುಲ್ತಾನತೆ (ಮುಸಲ್ಮಾನ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ) ಆಗಿತ್ತು, ಇದು ಭಾರತ ಉಪಖಂಡದ ದೊಡ್ಡ ಭಾಗಗಳನ್ನು ೩೨೦ ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ (೧೨೦೬-೧೫೨೬) ವಿಸ್ತರಿಸಿತು. ಐದು ರಾಜವಂಶಗಳಾದ ದಿಲ್ಲಿ ಸುಲ್ತಾನತೆಯ ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ: ಗುಲಾಮ (ಮಾಮ್ಲುಕ್) ರಾಜವಂಶ (೧೨೦೬-೯೦), ಖಲಜಿ ರಾಜವಂಶ (೧೨೯೦-೧೩೨೦), ತುಘಲಕ್ ರಾಜವಂಶ (೧೩೨೦-೧೪೧೪), ಸಯ್ಯಿದ್ ರಾಜವಂಶ (೧೪೧೪- ೫೧), ಮತ್ತು ಲೋದಿ ರಾಜವಂಶ (೧೪೫೧-೧೫೨೬). ಮಂಗೋಲ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಆಕ್ರಮಣವನ್ನು ಹಿಮ್ಮೆಟ್ಟಿಸಲು ಕೆಲವು ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿರುವ ಸುಲ್ತಾನರು, ಮತ್ತು ೧೨೩೬ ರಿಂದ ೧೨೪೦ ರವರೆಗೆ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮಾಡಿದ ಇಸ್ಲಾಮಿ ಇತಿಹಾಸದ ಕೆಲವು ಸ್ತ್ರೀ ಆಡಳಿತಗಾರರು ಆಳಿದ್ದಾರೆ .

ಹಿನ್ನಲೆ

ಕುತುಬ್ ಅಲ್-ದಿನ್ ಐಬಕ್, ಮುಹಮ್ಮದ್ ಘೋರಿಯ ಮಾಜಿ ತುರುಕ ಮಾಮ್ಲುಕ್ ಗುಲಾಮ, ದೆಹಲಿಯ ಮೊದಲ ಸುಲ್ತಾನನಾಗಿದ್ದ ಮತ್ತು ಅವನ ಮಾಮ್ಲುಕ್ ರಾಜವಂಶವು ಉತ್ತರ ಭಾರತದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿತು . ನಂತರ, ಖಲ್ಜಿ ರಾಜವಂಶವು ಮಧ್ಯ ಭಾರತದ ಬಹುಭಾಗವನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು, ಆದರೆ ಎರಡೂ ಭಾರತೀಯ ಉಪಖಂಡವನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ವಿಫಲವಾದವು .

ಸುಲ್ತಾನತೆಯು ತುಘಲಕ್ ರಾಜವಂಶದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಭೌಗೋಳಿಕ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಉತ್ತುಂಗವನ್ನು ತಲುಪಿ, ಭಾರತೀಯ ಉಪಖಂಡದ ಬಹುತೇಕ ಭಾಗವನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡರು. ಹಿಂದೂ ಪುನರಾವರ್ತನೆಯ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಇದು ಕುಸಿದ ನಂತರ, ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಂತಹ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಸ್ಥಾಪನೆಯಾದವು , ಮತ್ತು ಹೊಸ ಮುಸಲ್ಮಾನ ಸುಲ್ತಾನರು ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಬಂಗಾಳ ಸುಲ್ತಾನರು ಮುರಿದುಹೋಗುವಿಕೆ.

ದೆಹಲಿ ಸುಲ್ತಾನರ ರಾಜರು

೧) ಗುಲಾಮ ವಂಶ (೧೨೦೬-೧೨೯೦)

ಕುತುಬುದ್ದೀನ್ ಐಬಾಕ್ (೧೨೦೬-೧೨೧೦)

ಆರಂಶಹಾ (೧೨೧೦-೧೨೧೧)

ಇಲ್ತುತ್ ಮಿಶ್ ಅಥವಾ ಆಲ್ತಮಾಶ್ (೧೨೧೧-೧೨೩೬)

ರುಕುನುದ್ದೀನ್ ಫಿರೋಜ ಶಹ್ (೧೨೩೬)

ರಜಿಯಾ ಬೇಗಂ (೧೨೩೬-೧೨೪೦)

ಮಯಿಜುದ್ದೀನ್ ಬಹರಂ ಶಹಾ (೧೨೪೦-೧೨೪೨)

ಅಲ್ಲಾಉದ್ದೀನ್ ಮಾಸುದ್ ಶಹಾ (೧೨೪೨-೧೨೪೬)

ನಾಸೀರುದ್ದೀನ್ ಮಹಮ್ಮದ್ ಶಹಾ (೧೨೪೬-೧೨೬೬)

ಸುಲ್ತಾನ್ ಘಿಯಾಸುದ್ದೀನ್ ಬಲ್ಬನ್ (೧೨೬೬-೧೨೮೬)

ಕೈಕುಬಾದ್ (೧೨೮೭-೧೨೯೦)

೨) ಖಿಲ್ಜಿ ವಂಶ (೧೨೯೦-೧೩೨೦)

ಜಲಾಲುದ್ದೀನ್ ಫಿರೋಜ್ ಖಿಲ್ಜಿ (೧೨೯೯-೧೨೯೬)

ಅಲ್ಲಾಉದ್ದೀನ್ ಖಿಲ್ಜಿ (೧೨೯೬-೧೩೧೬)

ಸುಲ್ತಾನ್ ಸಿಹಾಬುದ್ದೀನ್ ಉಮರ್ (೧೪೧೬)

ಸುಲ್ತಾನ್ ಖುತುಬುದ್ದೀನ್ ಮುಬಾರಕ್ ಶಹಾ (೧೩೧೬-೧೩೨೦)

ಸುಲ್ತಾನ್ ನಾಸೀರುದ್ದೀನ್ ಖುಷ್ರು ಶಹಾ (೧೩೨೦)

೩) ತುಘಲಕ್ ವಂಶ (೧೩೨೦-೧೪೧೩)

ಘಿಯಸುದ್ದೀನ್ ತುಘಲಕ್ (೧೩೨೦-೧೩೨೫)

ಮಹಮದ್ ಬಿನ್ ತುಘಲಕ್ (೧೩೨೫-೧೩೫೧)

ಫಿರೋಜ್ ಶಾಹ ತುಘಲಕ್ (೧೩೫೧-೧೩೮೮)

ಎರಡನೆಯ ಘಿಯಸುದ್ದೀನ್ ತುಘಲಕ್ (೧೩೮೮)

ನಾಸಿರುದ್ದೀನ್ ಮಹಮ್ಮದ್

ಸಿಕಂದರ್ ಶಾಹ

ಎರಡನೆಯ ಮಹಮ್ಮದ್ (೧೪೧೩)

೪) ಸಯ್ಯದ್ ವಂಶ (೧೪೧೪-೧೪೫೧)

ಖಿಜ್ರಾಖನ್ (೧೪೧೫-೧೪೨೧)

ಮುಬಾರಕ್ ಶಾಹ (೧೪೨೧-೧೪೩೩)

ಮಹಮ್ಮದ್ ಶಾಹ (೧೪೩೪-೧೪೪೫)

ಅಲ್ಲಉದ್ಧಿನ್ ಅಲಂ ಶಾಹ (೧೪೪೫-೧೪೫೧)

೫) ಲೋದಿ ವಂಶ (೧೪೫೨-೧೫೨೬)

ಬಹಲುಲ್ ಲೋದಿ (೧೪೫೧-೧೪೮೯)

ಸಿಕಂದರ್ ಶಾಹ ಲೋದಿ (೧೪೮೯-೧೫೧೭)

ಇಬ್ರಾಹಿಂ ಲೋದಿ (1517-1526)

ವಾಸ್ತುಶೈಲಿ

ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಇಂಡೋ-ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ವಾಸ್ತುಶೈಲಿಯ ಆರಂಭಿಕ ರೂಪಗಳು, ಭಾರತದ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ದರಗಳು, ಮತ್ತು ಹಿಂದಿ-ಉರ್ದು ಭಾಷೆಯ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವಿಕೆಗೆ ಸೇರಿದ್ದವು.

೧೩ ನೇ ಮತ್ತು ೧೪ ನೇ ಶತಮಾನಗಳಲ್ಲಿ ಮಂಗೋಲ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಭಾರತದ ವಿನಾಶಕಾರಿ ಆಕ್ರಮಣಗಳನ್ನು ಹಿಮ್ಮೆಟ್ಟಿಸಲು ದೆಹಲಿ ಸುಲ್ತಾನರು ಸಹ ಕಾರಣರಾದರು. ೧೫೨೬ ರಲ್ಲಿ, ಸುಲ್ತಾನವನ್ನು ಮುಘಲ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಯಶಸ್ವಿಯಾಯಿತು.ಆದಾಗ್ಯೂ, ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ದೆಹಲಿ ಸುಲ್ತಾನರು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ವಿನಾಶ ಮತ್ತು ದೇವಾಲಯಗಳ ಅಪವಿತ್ರತೆಗೆ ಕಾರಣರಾದರು.

ಉಪಸಂಹಾರ

↑ Jamal Malik (2008). Islam in South Asia: A Short History. Brill Publishers. p. 104.
↑ "Arabic and Persian Epigraphical Studies - Archaeological Survey of India". Asi.nic.in. Archived from the original on 2019-01-10. Retrieved 2017-12-04.
↑ Alam, Muzaffar (1998). "The pursuit of Persian: Language in Mughal Politics". Modern Asian Studies. 32 (2). Cambridge University Press: 317–349. doi:10.1017/s0026749x98002947. Hindavi was recognized as a semi-official language by the Sor Sultans (1540-55) and their chancellery rescripts bore transcriptions in the Devanagari script of the Persian contents. The practice is said to have been introduced by the Lodis (1451-1526).
↑ Jackson, Peter (16 October 2003). The Delhi Sultanate: A Political and Military History. Cambridge University Press. p. 28. ISBN 978-0-521-54329-3.

ಗ್ರಂಥಸೂಚಿ

Elliot, H. M. (Henry Miers), Sir; John Dowson. "15. Táríkh-i Fíroz Sháhí, of Ziauddin Barani". The History of India, as Told by Its Own Historians. The Muhammadan Period (Vol 3.). London: Trübner & Co.{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
Srivastava, Ashirvadi Lal (1929). The Sultanate Of Delhi 711-1526 A D. Shiva Lal Agarwala & Company.
Khan, Mohd. Adul Wali (1974). Gold and Silver Coins of Sultans of Delhi. Government of Andhra Pradesh.
Peter Jackson (2003). The Delhi Sultanate: A Political and Military History. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-54329-3. {{cite book}}: Invalid |ref=harv (help)

[malik-1] Jamal Malik (2008). Islam in South Asia: A Short History. Brill Publishers. p. 104.

[asi.nic.in-2] "Arabic and Persian Epigraphical Studies - Archaeological Survey of India". Asi.nic.in. Archived from the original on 2019-01-10. Retrieved 2017-12-04.

[3] Alam, Muzaffar (1998). "The pursuit of Persian: Language in Mughal Politics". Modern Asian Studies. 32 (2). Cambridge University Press: 317–349. doi:10.1017/s0026749x98002947. Hindavi was recognized as a semi-official language by the Sor Sultans (1540-55) and their chancellery rescripts bore transcriptions in the Devanagari script of the Persian contents. The practice is said to have been introduced by the Lodis (1451-1526).

[Jackson2003-4] Jackson, Peter (16 October 2003). The Delhi Sultanate: A Political and Military History. Cambridge University Press. p. 28. ISBN 978-0-521-54329-3.

[೧]

[೨]

[೩]

[೪]