ಬಾಂಬರ್ ಬೈನಿ

ಯಜ್ಞ ಸ್ಥಳದ ವಿಹಂಗಮ ನೋಟ

ಬಾಂಬರ್ ಬೈನಿ ದೇವಿಯ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಅವತಾರವಾಗಿದೆ. (ಅಮ್ಮ ದೇವತೆ) ಅಂಬಾ ಎಂದು ನಿಕಟವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾಳೆ. ಆಕೆಯ ಹೆಸರಿನ ಅರ್ಥ "ಸಿಂಹದ ಮೇಲೆ ಸವಾರಿ ಮಾಡುವ ಶಕ್ತಿಯುತ ದೇವತೆ". ಲೌಂಡಿ ಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿರುವ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ವಾಸಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಬಾಂಬರ್ ಬೈನಿಯು ಅಂಬಾದೊಂದಿಗೆ ನಿಕಟವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ದೇವಿಯ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಅವತಾರವಾಗಿದೆ: ಅವಳ ಹೆಸರಿನ ಅರ್ಥ "ಸಿಂಹದ ಮೇಲೆ ಸವಾರಿ ಮಾಡುವ ಶಕ್ತಿಯ ಶಕ್ತಿ ದೇವತೆ" ಮತ್ತು ಅವಳು ಲಾಂಡಿ ಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿರುವ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ವಾಸಿಸುತ್ತಾಳೆ.

ಶ್ರೀ ದೇವಿ ಬಾಂಬರ್ ಬೈನಿ ಜಿ ಅವರ ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯವು ಲೌಂಡಿ ಪಟ್ಟಣದ ಹೃದಯಭಾಗದಿಂದ ಸುಮಾರು ೧ ಕಿ. ಮೀ. ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಬೆಟ್ಟದ ತುದಿಯಲ್ಲಿದೆ. ಲೌಂಡಿಯು ಭಾರತ ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ ಛತ್ತರ್ಪುರ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಬೆಟ್ಟದ ತುದಿಗೆ ಸುಮಾರು ೪೫೦ ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳನ್ನು ಹತ್ತಿ ಭಕ್ತರು ಮತ್ತು ಸಂದರ್ಶಕರು ದೇವಾಲಯವನ್ನು ತಲುಪುತ್ತಾರೆ. ವರ್ಷವಿಡೀ ಸಾವಿರಾರು ಭಕ್ತರು ಈ ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ಪೂಜಾ ಸ್ಥಳವು ೧೭-೧೮ ಶತಮಾನದಿಂದ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರಬಹುದು ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ದೇವಾಲಯದ ಮುಂದೆ ಬೆಟ್ಟದ ಕೆಳಗೆ ಒಂದು ಸುಂದರವಾದ ಕೊಳವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಇದು ಬುಂದೇಲ್ಖಂಡದ ಪ್ರಮುಖ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ.

ಬಾಂಬರ್ ಬೈನಿ ದೇವಾಲಯವು ಸ್ಥಳೀಯ ಪ್ರದೇಶದ ಪ್ರಮುಖ ಯಾತ್ರಾ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಸಾವಿರಾರು ಪ್ರವಾಸಿಗರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಏಪ್ರಿಲ್ ಮತ್ತು ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ನವರಾತ್ರಿ ಮೇಳದಂದು ಹಿಂದೂಗಳ ವಾರ್ಷಿಕ ಉಪವಾಸದ ದಿನಗಳಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ಸಾರಿಗೆ

ಖಜುರಾಹೋ ಹತ್ತಿರದ ನಾಗರಿಕ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣವಾಗಿದೆ. ಮಹೋಬಾ, ಖಜುರಾಹೋ ಮತ್ತು ಹರ್ಪಾಲ್ಪುರ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣಗಳು ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿವೆ. ಇದು ಭಾರತದ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಪಟ್ಟಣಗಳು ಮತ್ತು ನಗರಗಳಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಕಲ್ಪಿಸುತ್ತದೆ.

ಮೂಲಗಳು

ಈ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಆರಾಧನೆಯ ಮೂಲದ ಬಗ್ಗೆ ಅತ್ಯಂತ ನಿರಂತರವಾದ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಸ್ಥಳೀಯ ಅರ್ಚಕರು ಅನುಭವಿಸಿದ ಕನಸಿನೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಆ ದೇವಿಯು ಕನಸಿನಲ್ಲಿ ಅರ್ಚಕನ ಬಳಿಗೆ ಬಂದು ಬೆಟ್ಟದ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ತಾನು ಎಲ್ಲಿದ್ದೇನೆ ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಸಿದಳು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮರುದಿನ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಲೌಂಡಿಯ ಅರ್ಚಕರು ಮತ್ತು ಇತರ ಕೆಲವು ಹಿರಿಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತ ನಾಗರಿಕರು ತಮ್ಮ ಪ್ರಾಣವನ್ನು ಪಣಕ್ಕಿಟ್ಟು ಬೆಟ್ಟವನ್ನು ಏರಿದಾಗ, ದೊಡ್ಡ ಗುಹೆಯನ್ನು ಆವರಿಸಿರುವ ದೊಡ್ಡ ಬಂಡೆಯ ಮೇಲಿನ ಸಣ್ಣ ರಂಧ್ರದಲ್ಲಿ ದೇವಿಯ ಶಾಸನವು ಕಂಡುಬಂದಿತು.

ಆ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಟ್ಟವು ಸಿಂಹಗಳು, ಹುಲಿಗಳು ಮುಂತಾದ ಕಾಡು ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಂದ ತುಂಬಿತ್ತು. ಆದ್ದರಿಂದ ಸ್ಥಳೀಯರು ದೇವಿಯನ್ನು 'ಬಬ್ಬರ್ ವಾಹಿನಿ' ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಅಂದರೆ, ಸಿಂಹದ ಮೇಲೆ ಸವಾರಿ ಮಾಡುವುದು. ನಂತರ ಕಾಲಾನಂತರದಲ್ಲಿ 'ಬಾಂಬರ್ ಬೈನಿ' ಆಯಿತು. ನಂತರ ಪಟ್ಟಣದ ಜನರು ಬಂಡೆಯ ಮೇಲೆ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ನಂತರ ಉದ್ದನೆಯ ಮೆಟ್ಟಿಲು ಬಂತು. ದೇವಾಲಯದ ಸುಧಾರಣೆಗಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮತ್ತು ಪ್ರವೇಶವು ಇಂದಿಗೂ ಮುಂದುವರೆದಿದೆ.

ಪ್ರತಿಮಾಶಾಸ್ತ್ರ

ಬಾಂಬರ್ ಬೈನಿಯನ್ನು ದೊಡ್ಡ ಬಂಡೆಯ ಮೇಲೆ ಒಂದು ರಂಧ್ರದಲ್ಲಿ ಚಿಕ್ಕ ದೇವತೆಯಾಗಿ ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ. ಅವಳು ಅಲಂಕಾರಿಕವಾಗಿ ಉಡುಪು ಧರಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸೀರೆ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತ ಆಭರಣಗಳನ್ನು ಧರಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಬಂಡೆಯ ರಂಧ್ರದಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಬೆಳಕು ಇಲ್ಲದ ಕಾರಣ ಮೂಲ ಶಾಸನದ ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದು ಕಷ್ಟ.

ಮುಂದೆ ಓದಿ

• Lala Ramcharan Lal(1880–1942),February 2000.Ram Ram Bhaj Lev (Bundeli Lok Bhajan), Published by- Brij Bhushan Khare, Neeraj Prakashan, Chhatarpur.
• David Kinsley',Hindu Goddesses: Vision of the Divine Feminine in the Hindu Religious Traditions, (ISBN 81-208-0379-5)