ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ಬಿಪೋದ್ತಾರಿಣಿ ದೇವಿ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ಬಿಪೋದ್ತಾರಿಣಿ ಮಾ

ಬಿಪೋದ್ತಾರಿಣಿ, ಬಿಪತ್ತಾರಿಣಿ (ಬೈಪತ್ತಾರಿಣಿ) ಹಾಗೂ ಬಿಪಾಡ್ತಾರಿಣಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಹಿಂದೂ ದೇವತೆಯಾಗಿದ್ದು, ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ, ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ, ಜಾರ್ಖಂಡ್, ಒರಿಸ್ಸಾ, ಅಸ್ಸಾಂ ಮತ್ತು ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[] ಸಂಕಟ್ಟಾರಾಣಿ ದೇವಿಯೊಂದಿಗೆ ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿರುವ ಮತ್ತು ದುರ್ಗಾ ದೇವಿಯ ೧೦೮ ಅವತಾರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಬಿಪೋದ್ತಾರಿಣಿ ದೇವಿಯನ್ನು ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸಲು ಹಾಗೂ ಸಹಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[] ದೇವಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಾರ್ಷಿಕ ಹಬ್ಬವಾದ ಬಿಪೋದ್ತಾರಿಣಿ ವ್ರತದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಹಿಂದೂ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಪ್ರಕಾರ ಆಷಾಢ ಮಾಸದ ಶುಕ್ಲ ಪಕ್ಷದ (ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಚಂದ್ರ) ಮಂಗಳವಾರ ಅಥವಾ ಶನಿವಾರದ ನಡುವೆ ದ್ವೀತ್ಯ (ರಥಯಾತ್ರೆ) ದಿಂದ ದಶಮಿ (ಉಲ್ಟಾ ರಥ ಯಾತ್ರೆ ಅಥವಾ ಬಹುದಾ ಜಾತ್ರೆ) ನಡುವೆ ಅಥವಾ ಹಿಂದೂ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಪ್ರಕಾರ ಶುಕ್ಲ ಪಕ್ಷದ (ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಚಂದ್ರ) ೨ ನೇ ದಿನದಿಂದ ೧೦ ನೇ ದಿನದ ನಡುವೆ ಮಹಿಳೆಯರು ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ.[][]

ದಂತಕಥೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ದಾಸವಾಳದ ಹೂವು, ಬಿಪೋದ್ತಾರಿಣಿ ದೇವಿಯ ದಂತಕಥೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಮಹಿಳೆಯರು ಮಾಡುವ ವ್ರತವಾದ ಬಿಪೋದ್ತಾರಿಣಿಯ ಪೂಜೆ (ಧಾರ್ಮಿಕ ಪೂಜೆ) ದೇವಿಯ ದಂತಕಥೆಯನ್ನು ಹೇಳುವ ಮೊದಲು ಅನುಸರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ದಂತಕಥೆಯು ವಿಷ್ಣುಪುರ ಅಥವಾ ಬಿಷ್ಣುಪುರದಲ್ಲಿ (ಈಗಿನ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿದೆ). ಇದು ಕ್ರಿ.ಶ ೭ ನೇ ಶತಮಾನದಿಂದ ೧೯ ನೇ ಶತಮಾನದವರೆಗೆ ಬಗ್ಡಿ ಜಾತಿಗೆ (ಬರ್ಗಾ ಕ್ಷತ್ರಿಯ) ಸೇರಿದ ಮಲ್ಲ ರಾಜರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಮಲ್ಲಭೂಮ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಸ್ಥಾನವಾಗಿದೆ. ರಾಣಿಗೆ ಮೋಚಿ ಜಾತಿಗೆ ಸೇರಿದ ಒಬ್ಬ ಸ್ನೇಹಿತೆ ಗೋಮಾಂಸ ತಿನ್ನುತ್ತಿದ್ದಳು. ಇದನ್ನು ತಿಳಿದ ರಾಣಿಯು ಗಾಬರಿಗೊಂಡಳು. ಕುತೂಹಲದಿಂದ ರಾಣಿಯು ಮಾಂಸವನ್ನು ನೋಡಲು ಬಯಸಿದಳು. ಒಂದು ದಿನ, ರಾಣಿ ತನ್ನ ಸ್ನೇಹಿತೆಗೆ ಅದನ್ನು ತೋರಿಸಲು ಕೇಳಿದಳು. ಧರ್ಮನಿಷ್ಠ ಹಿಂದೂ ರಾಜನ ಕೋಪಕ್ಕೆ ಹೆದರಿ ಹುಡುಗಿ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ನಿರಾಕರಿಸಿದಳು. ಆದರೆ, ನಂತರ ಅವಳು ರಾಣಿಯ ಕೋರಿಕೆಯನ್ನು ಪಾಲಿಸಿದಳು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ರಾಣಿಗೆ ದ್ರೋಹ ಬಗೆದಳು ಮತ್ತು ಕೋಪಗೊಂಡ ರಾಜನು ಅವಳನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಧಾವಿಸಿದನು. ರಾಣಿ ಮಾಂಸವನ್ನು ತನ್ನ ಬಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಚ್ಚಿಟ್ಟು ಸಹಾಯಕ್ಕಾಗಿ ದುರ್ಗಾ ದೇವಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸಿದಳು. ತರುವಾಯ ರಾಜನು ಅವಳ ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಹರಿದು ಬಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಅಡಗಿರುವುದನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದಾಗ, ಅಲ್ಲಿ ಅವನಿಗೆ ಸಿಕ್ಕಿದ್ದು ಕೆಂಪು ಜಾಬಾ ಹೂವು (ದಾಸವಾಳ). ಇಂದಿಗೂ ದೇವಿಯ ಪೂಜೆಯು ಮಹಿಳೆಯರ ವಿಧಿಗಳ ಭಾಗವಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬದ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ದೇವಿಯ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪಕ್ಕಾಗಿ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಅನಾರೋಗ್ಯದಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿರುವ ಕುಟುಂಬ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ದುರ್ಗಾ ದೇವಿಯ ಇತರ ಅವತಾರಗಳಂತೆ, ಬಿಪೋದ್ತಾರಿಣಿ ದೇವಿಯನ್ನು ಸಹ "ಗುಣಪಡಿಸುವ ದೇವತೆ" ಎಂದು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[] ವಾರ್ಷಿಕ ಬಿಪೋದ್ತಾರಿಣಿ ಪೂಜೆ ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಹೆಚ್ಚಿನ ದೇವಾಲಯಗಳ ಧಾರ್ಮಿಕ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್‌ನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಘಟನೆಯಾಗಿದೆ.[][]

ಅಸನ್ಸೋಲ್‌ನಲ್ಲಿ, ಬಿಪೋದ್ತಾರಿಣಿ ದೇವಿ ಪೂಜೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ದಂಡಿ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ಮಹತ್ವದ ಆಚರಣೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ಅಸನ್ಸೋಲ್‌ನ ಮಹಿಶಿಲ್ಲಾ ಕಾಲೋನಿಯಲ್ಲಿ ಬಿಪೋದ್ತಾರಿಣಿ ದೇವಿಯನ್ನು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬಿಪೋದ್ತಾರಿಣಿ ದೇವಿಯ ಸಮಾರಂಭ ಅಥವಾ ಪೂಜೆಯನ್ನು ಮೊದಲು ೨೦ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಫಣಿ ಭೂಷಣ್ ಗೋಸ್ವಾಮಿ ಮತ್ತು ಅವರ ಪತ್ನಿ ಸಾಬಿತ್ರಿ ಗೋಸ್ವಾಮಿ ಮಾಡಿದರು. ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ದುರ್ಗಾಪುರ, ಅಸನ್ಸೋಲ್, ಬುರ್ದ್ವಾನ್ ಮತ್ತು ಬಿರ್ಭುಮ್ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಜನರು ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅಸ್ಸಾಂ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ ಎರಡರಲ್ಲೂ ಬಿಪೋದ್ತಾರಿಣಿ ದೇವಿಯನ್ನು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸವಾಲಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತರು ದೇವಿಯ ಆಶೀರ್ವಾದವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ದೇವಿಯು ರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗದರ್ಶನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾಳೆ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಅಸ್ಸಾಂನಲ್ಲಿ, ಬಿಪೋದ್ತಾರಿಣಿ ದೇವಿಯನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಬಂಗಾಳಿ ಸಮುದಾಯವು ಪೂಜಿಸುತ್ತದೆ.[]

ಈ ಆಚರಣೆಯು ನಾಲ್ಕು ದಿನಗಳವರೆಗೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಮೊದಲ ದಿನ ದೇವಿಯ ಆರಾಧನೆ ("ಪೂಜೆ"), ನಂತರ ಎರಡು ರಾತ್ರಿಗಳ ಆಚರಣೆಗಳು, ಇದರಲ್ಲಿ ಬೋಲ್ಪುರ್ (ಶಾಂತಿನಿಕೇತನ) ಮತ್ತು ಬಿರ್ಭುಮ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕಲಾವಿದರಿಂದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಬಂಗಾಳಿ ಜಾನಪದ ಹಾಡುಗಳು, ಭಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ಕೀರ್ತನೆಗಳ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು ಸೇರಿವೆ. ನಾಲ್ಕನೇ ದಿನದಂದು ದೇವಿಯನ್ನು ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿಸುವ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ವಿಸರ್ಜನೆಯನ್ನು ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಬಿಪೋದ್ತಾರಿಣಿ ದೇವಿಯು ಪೂಜೆಯ ದಿನದಂದು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಹಿಳೆಯರು ಆಚರಿಸುವ ಉಪವಾಸದಂತಹ ಅನೇಕ ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಮಣಿಕಟ್ಟಿನ ಮೇಲೆ ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣದ "ಟಾಗಾ" ಕಟ್ಟುವುದು ಸಹ ಗಮನಾರ್ಹ ಪದ್ಧತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಟಾಗಾ ಎಂಬುದು ಪೂಜೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಆಚರಣೆಗಳ ಮೂಲಕ ಪವಿತ್ರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾದ ಒಂದು ರೀತಿಯ ದಾರವಾಗಿದೆ.[][೧೦]

ಅಸನ್ಸೋಲ್‌ನ ಮಹಿಸಿಲ್ಲಾ ಕಾಲೋನಿಯ ಪ್ರಮೋದ ವಿಲ್ಲಾದಲ್ಲಿ ಜನರು ಬಿಪೋದ್ತಾರಿಣಿ ದೇವಿಗೆ ಪೂಜೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಅಸನ್ಸೋಲ್‌ನಲ್ಲಿನ ಪೂಜೆಯು ದಂಡಿಯ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ಸಹ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಮಾಡುವಾಗ ಭಕ್ತರು ಮೊದಲು ಪವಿತ್ರ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಬೇಕು. ಪಾಪವನ್ನು ಶುದ್ಧೀಕರಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಶುದ್ಧೀಕರಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ನಂತರ, ಪವಿತ್ರ ಸ್ನಾನದ ಸ್ಥಳದಿಂದ ಪೂಜಾ ಸ್ಥಳದವರೆಗೆ, ಭಕ್ತರು ದೇವಿಯ ಮುಂದೆ ತಮ್ಮ ಪೂರ್ಣ ದೇಹವನ್ನು ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಮಲಗಿಸಿ ತಮ್ಮ ತೋಳುಗಳನ್ನು ಮೇಲಕ್ಕೆ ಇರಿಸಿ ಮತ್ತು ನಡೆಯದೆ ಪೂರ್ಣ ದೂರವನ್ನು ಕ್ರಮಿಸುವ ಮೂಲಕ ದೇವಿಗೆ ಪದೇ ಪದೇ ನಮಸ್ಕರಿಸುತ್ತಾರೆ.[೧೧][೧೨]

ಪ್ರಮುಖ ದೇವಾಲಯಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  1. "দেবী দুর্গার ১০৮ রূপের মধ্যে দেবী বিপত্তারিণীর রূপের মাহাত্ম্য রয়েছে।". ABP Ananda (in Bengali). 14 June 2024. Retrieved 15 January 2025.
  2. "See Durga's 51 avatars under a single roof". Indian Express. Oct 4, 2008.
  3. Chakrabarti, S. B. (2002). A Town in the Rural Milieu Baruipur, West Bengal. Anthropological Survey of India, Ministry of Tourism and Culture, Dept. of Culture. p. 16. ISBN 978-81-85579-73-3.
  4. Östör, Ákos (2004). The Play of the Gods: Locality, Ideology, Structure, and Time in the Festivals of a Bengali Town. Orient Blackswan. p. 43. ISBN 81-8028-013-6.
  5. Roy, Sarat Chandra (1993). Man in India, Volume 73. A.K. Bose. p. 334.
  6. Chaudhuri, Buddhadeb (1981). The Bakreshwar Temple: a study on continuity and change. Inter-India Publications. p. 42.
  7. "Sarbamangala Mandir". Bardhaman district website.
  8. অপালা, শ্রীমতী (26 June 2020). "বিপত্তারিণী পুজোয় এই মন্ত্র জপ করলে বিপদ থেকে মুক্তি মেলে ও মনস্কামনা পূরণ হয়". Anandabazar Patrika (in Bengali). Retrieved 15 January 2025.
  9. "Bipodtarini Pujo: বিপদ থেকে রক্ষা করেন দেবী বিপত্তারিণী! জানুন এই পুজোর দিনক্ষণ, ব্রতর নিয়ম". Aaj Tak (in Bengali). 2 July 2022. Retrieved 15 January 2025.
  10. গোস্বামী, শ্রমণা (27 June 2023). "সব বিপদ থেকে রক্ষা পেতে আজ বিপত্তারিণী পুজোয় কী করবেন অবশ্যই জেনে নিন". Ei Samay (in Bengali). Retrieved 15 January 2025.
  11. Talukdar, Jaita (2008). A Sociological Study of the Culture of Fasting and Dieting of Women in Urban India. A project submitted in University of Cincinnati - Division of Research and advanced studies by Jayeeta Talukdar. p. 90.
  12. Mitra, Anamika (8 July 2024). "এবছরের প্রথম বিপত্তারিণী পুজো, জেনে নিন মায়ের পুজোয় মানতে হবে কোন নিয়ম". Hindustan Times (in Bengali). Retrieved 11 January 2025.