ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ಭಾರತೀಯ ನ್ಯಾಯ ಸಂಹಿತಾ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ಭಾರತೀಯ ನ್ಯಾಯ ಸಂಹಿತೆ
ಭಾರತದ ಸಂಸತ್ತು
ಅಪರಾಧಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಅಪರಾಧಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ನಿಬಂಧನೆಗಳನ್ನು ಕ್ರೋಢೀಕರಿಸಲು ಮತ್ತು ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಲು ಕಾಯಿದೆ ಅದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕೆ ಪ್ರಾಸಂಗಿಕವಾದ ವಿಷಯಗಳು.
ಉಲ್ಲೇಖAct No. 45 of 2023
ಭೌಗೋಳಿಕ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಭಾರತ
ಮಂಡನೆಲೋಕಸಭೆ
ಅಂಗೀಕೃತವಾದ ದಿನ20 December 2023
ಮಂಡನೆರಾಜ್ಯಸಭೆ
ಅಂಗೀಕೃತವಾದ ದಿನ21 December 2023
ಒಪ್ಪಿತವಾದ ದಿನ25 December 2023
ಮಸೂದೆ ಜಾರಿಯಾದದ್ದು1 July 2024
ಮಸೂದೆಯ ಇತಿಹಾಸ
ಮೂಲ ಉಲ್ಲೇಖಮೂಲ
ಶಾಸನದ ಉಲ್ಲೇಖBill No. 173 of 2023
ಶಾಸನ ಪ್ರಕಟವಾದ ದಿನಾಂಕ12 December 2023
ಮಂಡನೆಗೃಹ ಸಚಿವರು, ಅಮಿತ್ ಶಾ
ಮಸೂದೆಯ ಮಡನೆ ರಾಜ್ಯಸಭೆThe Bharatiya Nyaya (Second) Sanhita Bill, 2023
ಶಾಸನ ಪ್ರಕಟಗೊಂಡ ದಿನಾಂಕ20 December 2023
ಮಂಡನೆಗೃಹ ಸಚಿವ, ಅಮಿತ್ ಶಾ
ರದ್ದುಮಾಡಿದ ಸಂಸತ್ತು
ಭಾರತೀಯ ದಂಡ ಸಂಹಿತೆ
ಸಂಬಂಧಿತ ಶಾಸನ
ಭಾರತೀಯ ನಾಗರೀಕ ಸುರಕ್ಷಾ ಸಂಹಿತಾ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಸಾಕ್ಷಿ ಅಧಿನಿಯಮ, 2023
ಸಾರಾಂಶ
ಮಸೂದೆಯು ಸಂಪೂರ್ಣ ಭಾರತೀಯ ದಂಡ ಸಂಹಿತೆಯನ್ನು ಬದಲಿಸಲು ಮತ್ತು ಹೊಸ ಮಾದರಿಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾದ ಅಪರಾಧಗಳಿಗೆ ದಂಡ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷೆಗಳಿಗೆ ಹೊಸ ವಿಧಾನವನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತದೆ.
ಸ್ಥಿತಿ: ಜಾರಿಗೆ ಬಂದಿದೆ

ಭಾರತೀಯ ನ್ಯಾಯ ಸಂಹಿತೆಯು (ಬಿ. ಎನ್. ಎಸ್.) ಭಾರತ ಗಣರಾಜ್ಯದ ಅಧಿಕೃತ ಅಪರಾಧ ಸಂಹಿತೆಯಾಗಿದೆ.

ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಭಾರತದ ಅವಧಿಯ ಭಾರತೀಯ ದಂಡ ಸಂಹಿತೆ ಬದಲಿಸಲು ೨೦೨೩ರ ಡಿಸೆಂಬರ್ನಲ್ಲಿ ಸಂಸತ್ತು ಅಂಗೀಕರಿಸಿದ ನಂತರ ಇದು ೨೦೨೪ರ ಜುಲೈ ೧ರಂದು ಜಾರಿಗೆ ಬಂದಿತು.

ಹಿನ್ನೆಲೆ ಮತ್ತು ಟೈಮ್‌ಲೈನ್[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  • 11 ಆಗಸ್ಟ್ 2023 ರಂದು, ಗೃಹ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವ ಅಮಿತ್ ಶಾ ಅವರು ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ನ್ಯಾಯ ಸಂಹಿತಾ ಮಸೂದೆ, 2023 ಅನ್ನು ಮಂಡಿಸಿದರು.
  • 12 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2023 ರಂದು, ಭಾರತೀಯ ನ್ಯಾಯ ಸಂಹಿತಾ ಮಸೂದೆ, 2023 ಅನ್ನು ಹಿಂಪಡೆಯಲಾಯಿತು.
  • 12 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2023 ರಂದು, ಭಾರತೀಯ ನ್ಯಾಯ (ಎರಡನೇ) ಸಂಹಿತಾ ಮಸೂದೆ, 2023 ಅನ್ನು ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸಲಾಯಿತು.[೧]
  • 20 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2023 ರಂದು, ಭಾರತೀಯ ನ್ಯಾಯ (ಎರಡನೇ) ಸಂಹಿತಾ ಮಸೂದೆ, 2023 ಅನ್ನು ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಅಂಗೀಕರಿಸಲಾಯಿತು..[೨]
  • 21 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2023 ರಂದು, ಭಾರತೀಯ ನ್ಯಾಯ (ಎರಡನೇ) ಸಂಹಿತಾ ಮಸೂದೆ, 2023 ಅನ್ನು ರಾಜ್ಯಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಅಂಗೀಕರಿಸಲಾಯಿತು..
  • 25 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2023 ರಂದು, ಭಾರತೀಯ ನ್ಯಾಯ (ಎರಡನೇ) ಸಂಹಿತಾ ಮಸೂದೆ, 2023 ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳ ಒಪ್ಪಿಗೆಯನ್ನು ಪಡೆಯಿತು.[೩]

ಬದಲಾವಣೆಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಭಾರತೀಯ ನ್ಯಾಯ ಸಂಹಿತಾದಲ್ಲಿ, 20 ಹೊಸ ಅಪರಾಧಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಲಾದ IPC ಯಲ್ಲಿನ 19 ನಿಬಂಧನೆಗಳನ್ನು ಕೈಬಿಡಲಾಗಿದೆ. 33 ಅಪರಾಧಗಳಿಗೆ ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಗಿದ್ದು, 83 ಅಪರಾಧಗಳಿಗೆ ದಂಡವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ. 23 ಅಪರಾಧಗಳಿಗೆ ಕಡ್ಡಾಯ ಕನಿಷ್ಠ ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆರು ಅಪರಾಧಗಳಿಗೆ ಸಮುದಾಯ ಸೇವೆಯ ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಗಿದೆ. [೪]

  • ದೇಹದ ವಿರುದ್ಧದ ಅಪರಾಧಗಳುಃ ಕೊಲೆ, ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಗೆ ಪ್ರಚೋದನೆ, ಹಲ್ಲೆ ಮತ್ತು ತೀವ್ರ ಗಾಯವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವ ಬಗ್ಗೆ ಭಾರತೀಯ ನ್ಯಾಯ ಸಂಹಿತಾಯು ಐಪಿಸಿಯ ನಿಬಂಧನೆಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಇದು ಸಂಘಟಿತ ಅಪರಾಧ, ಭಯೋತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಗುಂಪಿನಿಂದ ಕೊಲೆ ಅಥವಾ ತೀವ್ರ ಗಾಯದಂತಹ ಹೊಸ ಅಪರಾಧಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸುತ್ತದೆ.
  • ಮಹಿಳೆಯರ ವಿರುದ್ಧದ ಲೈಂಗಿಕ ಅಪರಾಧಗಳುಃ ಅತ್ಯಾಚಾರ, ಲೈಂಗಿಕ ಕಿರುಕುಳ, ಹಿಂಬಾಲಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯ ನಮ್ರತೆಯನ್ನು ಅವಮಾನಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ ಭಾರತೀಯ ನ್ಯಾಯ ಸಂಹಿತಾ, ಐ. ಪಿ. ಸಿ. ಯ ನಿಬಂಧನೆಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಇದು ಸಾಮೂಹಿಕ ಅತ್ಯಾಚಾರದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬಲಿಪಶುವನ್ನು ಮೇಜರ್ ಎಂದು ವರ್ಗೀಕರಿಸುವ ಮಿತಿಯನ್ನು 16 ರಿಂದ 18 ವರ್ಷಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.
  • ಆಸ್ತಿ ವಿರುದ್ಧದ ಅಪರಾಧಗಳುಃ ಕಳ್ಳತನ, ದರೋಡೆ, ದರೋಡೆ ಮತ್ತು ವಂಚನೆಗಳ ಮೇಲೆ ಭಾರತೀಯ ನ್ಯಾಯ ಸಂಹಿತೆಯು ಐ. ಪಿ. ಸಿ. ಯ ನಿಬಂಧನೆಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಇದು ಸೈಬರ್ ಅಪರಾಧ ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸು ವಂಚನೆಯಂತಹ ಹೊಸ ಅಪರಾಧಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸುತ್ತದೆ.
  • ರಾಜ್ಯದ ವಿರುದ್ಧದ ಅಪರಾಧಗಳುಃ ಭಾರತೀಯ ನ್ಯಾಯ ಸಂಹಿತಾ ದೇಶದ್ರೋಹವನ್ನು ಅಪರಾಧವೆಂದು ತೆಗೆದುಹಾಕುತ್ತದೆ. ಬದಲಿಗೆ, ಭಾರತದ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವ, ಏಕತೆ ಮತ್ತು ಸಮಗ್ರತೆಗೆ ಅಪಾಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡುವ ಕೃತ್ಯಗಳಿಗೆ ಹೊಸ ಅಪರಾಧವಿದೆ.
  • ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ವಿರುದ್ಧದ ಅಪರಾಧಗಳುಃ ಭಾರತೀಯ ನ್ಯಾಯ ಸಂಹಿತಾ ಪರಿಸರ ಮಾಲಿನ್ಯ ಮತ್ತು ಮಾನವ ಕಳ್ಳಸಾಗಣೆಯಂತಹ ಹೊಸ ಅಪರಾಧಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸುತ್ತದೆ.  

ರಚನೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಭಾರತೀಯ ನ್ಯಾಯ ಸಂಹಿತೆಯಲ್ಲಿ 20 ಅಧ್ಯಾಯಗಳು ಮತ್ತು 358 ವಿಭಾಗಗಳಿವೆ. ಇದರ ರಚನೆಯು ಐಪಿಸಿಯಂತೆಯೇ ಇದೆ. ಸಂಹಿತೆಯ ರೂಪರೇಖೆ ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿದೆಃ [೫][೬]

ಭಾರತೀಯ ನ್ಯಾಯ ಸಂಹಿತಾ, 2023
ಅಧ್ಯಾಯಗಳು ಷರತ್ತುಗಳು ಅಪರಾಧಗಳ ವರ್ಗೀಕರಣ
ಅಧ್ಯಾಯ 1 1ರಿಂದ 3ರವರೆಗಿನ ಷರತ್ತುಗಳು ಪೂರ್ವಭಾವಿ
ಅಧ್ಯಾಯ 2 4ರಿಂದ 13ರವರೆಗಿನ ವಿಧಿಗಳು ಶಿಕ್ಷೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ
ಅಧ್ಯಾಯ 3 14ರಿಂದ 44ರವರೆಗಿನ ವಿಧಿಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯ ವಿನಾಯಿತಿಗಳು

ಖಾಸಗಿ ರಕ್ಷಣಾ ಹಕ್ಕು (ವಿಭಾಗಗಳು 34 ರಿಂದ 44)

ಅಧ್ಯಾಯ 4 45ರಿಂದ 62ರವರೆಗಿನ ಷರತ್ತುಗಳು ಪ್ರಚೋದನೆ, ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಪಿತೂರಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಯತ್ನ
ಅಧ್ಯಾಯ 5 63ರಿಂದ 97ರವರೆಗಿನ ವಿಧಿಗಳು ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ವಿರುದ್ಧದ ಅಪರಾಧಗಳು
  • ಲೈಂಗಿಕ ಅಪರಾಧಗಳ (63 ರಿಂದ 72)
  • ಮಹಿಳೆಯರ ವಿರುದ್ಧ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಫೋರ್ಸ್ ಮತ್ತು ಆಕ್ರಮಣ (73-78)
  • ವಿವಾಹಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅಪರಾಧಗಳ (79 ರಿಂದ 85)
  • ಗರ್ಭಪಾತ, ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಕಾರಣಗಳ ಬಗ್ಗೆ (86 ರಿಂದ 97)
ಅಧ್ಯಾಯ 6 98ರಿಂದ 144ರವರೆಗಿನ ವಿಧಿಗಳು ಮಾನವ ದೇಹದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಅಪರಾಧಗಳ ಬಗ್ಗೆ
  • ಜೀವಮಾನದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಅಪರಾಧಗಳ (98 ರಿಂದ 111)
  • ಗಾಯದ (112 ರಿಂದ 125)
  • ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಫೋರ್ಸ್ ಮತ್ತು ಆಕ್ರಮಣ (126-134)
  • ಅಪಹರಣ, ಅಪಹರಣ, ಗುಲಾಮಗಿರಿ ಮತ್ತು ಬಲವಂತದ ಕಾರ್ಮಿಕ ಪದ್ಧತಿ (135-144)
ಅಧ್ಯಾಯ 7 145ರಿಂದ 156ರವರೆಗಿನ ವಿಧಿಗಳು ರಾಜ್ಯದ ವಿರುದ್ಧದ ಅಪರಾಧಗಳು
ಅಧ್ಯಾಯ 8 157ರಿಂದ 166ರವರೆಗಿನ ವಿಧಿಗಳು ಸೇನೆ, ನೌಕಾಪಡೆ ಮತ್ತು ವಾಯುಪಡೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅಪರಾಧಗಳ
ಅಧ್ಯಾಯ 9 167ರಿಂದ 175ರವರೆಗಿನ ವಿಧಿಗಳು ಚುನಾವಣೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅಪರಾಧಗಳ
ಅಧ್ಯಾಯ 10 176ರಿಂದ 186ರವರೆಗಿನ ವಿಧಿಗಳು ನಾಣ್ಯಗಳು, ಬ್ಯಾಂಕ್ ನೋಟುಗಳು, ಕರೆನ್ಸಿ ನೋಟುಗಳು ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಿ ಅಂಚೆಚೀಟಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅಪರಾಧಗಳ
ಅಧ್ಯಾಯ 11 ಷರತ್ತುಗಳು 187 ರಿಂದ 195 ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಶಾಂತಿಯ ವಿರುದ್ಧದ ಅಪರಾಧಗಳು
ಅಧ್ಯಾಯ 12 196ರಿಂದ 203ರವರೆಗಿನ ವಿಧಿಗಳು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೇವಕರ ಅಥವಾ ಅವರಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅಪರಾಧಗಳ
ಅಧ್ಯಾಯ 13 204ರಿಂದ 224ರವರೆಗಿನ ವಿಧಿಗಳು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೇವಕರ ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ಅಧಿಕಾರದ ತಿರಸ್ಕಾರ
ಅಧ್ಯಾಯ 14 225ರಿಂದ 267ರವರೆಗಿನ ವಿಧಿಗಳು ಸುಳ್ಳು ಸಾಕ್ಷ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ನ್ಯಾಯದ ವಿರುದ್ಧದ ಅಪರಾಧಗಳು.
ಅಧ್ಯಾಯ 15 268ರಿಂದ 295ರವರೆಗಿನ ವಿಧಿಗಳು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆರೋಗ್ಯ, ಸುರಕ್ಷತೆ, ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆ, ಸಭ್ಯತೆ ಮತ್ತು ನೈತಿಕತೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಅಪರಾಧಗಳ ಬಗ್ಗೆ
ಅಧ್ಯಾಯ 16 296ರಿಂದ 300ರವರೆಗಿನ ವಿಧಿಗಳು ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅಪರಾಧಗಳ ಬಗ್ಗೆ
ಅಧ್ಯಾಯ 17 301ರಿಂದ 332ರವರೆಗಿನ ವಿಧಿಗಳು ಆಸ್ತಿ ವಿರುದ್ಧದ ಅಪರಾಧಗಳು
  • ಕಳ್ಳತನ (301 ರಿಂದ 305)
  • ಸುಲಿಗೆ (306)
  • ದರೋಡೆ ಮತ್ತು ದರೋಡೆ (307-311)
  • ಆಸ್ತಿಯ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ದುರುಪಯೋಗ (313 ಮತ್ತು 313)
  • ನಂಬಿಕೆಯ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯ (314)
  • ಕಳುವಾದ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ (315)
  • ವಂಚನೆ (316 ಮತ್ತು 317)
  • ಮೂಲಭೂತ ಕಾರ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಆಸ್ತಿಯ ವಿಲೇವಾರಿ (1818 ರಿಂದ 321)
  • ಕಿಡಿಗೇಡಿತನದ (322-326)
  • ಅಪರಾಧದ ಅತಿಕ್ರಮಣ (326 ರಿಂದ 332)
ಅಧ್ಯಾಯ 18 333ರಿಂದ 348ರವರೆಗಿನ ವಿಧಿಗಳು ದಾಖಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಆಸ್ತಿ ಗುರುತುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅಪರಾಧಗಳ
  • ದಾಖಲೆಗಳ (333 ರಿಂದ 343)
  • ಆಸ್ತಿ ಗುರುತುಗಳು (344 ರಿಂದ 348)
ಅಧ್ಯಾಯ 19 349ರಿಂದ 356ರವರೆಗಿನ ವಿಧಿಗಳು ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಬೆದರಿಕೆ, ಅವಮಾನ, ಕಿರಿಕಿರಿ, ಮಾನನಷ್ಟ, ಇತ್ಯಾದಿ
  • ಬೆದರಿಕೆ, ಅವಮಾನ ಮತ್ತು ಕಿರಿಕಿರಿ (349 to 353)
  • ಮಾನನಷ್ಟದ (354)
  • ಅಸಹಾಯಕ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಮತ್ತು ಪೂರೈಸಲು ಒಪ್ಪಂದದ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯ (355)
  • ರದ್ದು ಮತ್ತು ಉಳಿತಾಯಗಳು (356)

ಇದನ್ನೂ ನೋಡಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  1. "The Bharatiya Nyaya (Second) Sanhita, 2023". PRS Legislative Research (in ಅಮೆರಿಕನ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2023-12-13.
  2. "LS passes Bharatiya Nyaya Sanhita Bill; Amit Shah says it focuses on justice rather than punishment". The New Indian Express. Archived from the original on 20 December 2023. Retrieved 2023-12-20.
  3. Desk, DH Web. "Bills to replace criminal codes enacted into law as President Murmu gives nod". Deccan Herald (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2023-12-25.
  4. News Desk, India (21 December 2023). "Explained: Bharatiya Nyaya Sanhita, the new IPC, and the concerns around it". Financial Express (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2023-12-31.
  5. The Bharatiya Nyaya Sanhita, 2023, PSR India, 10 August 2023
  6. The Bharatiya Nyaya Sanhita, 2023

ಬಾಹ್ಯ ಸಂಪರ್ಕ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]