ಭೈರವಿ(ದೇವತೆ)

ತ್ರಿಪುರ ಭೈರವಿ
Goddess of Kundalini
Member of The Ten Mahavidyas
An image of Goddess Bhairavi, Lithograph Print, circa 1880s of Bengal
ಸಂಲಗ್ನತೆ	ಪಾರ್ವತಿ, ಮಹಾವಿದ್ಯ , ಆದಿಶಕ್ತಿ, ಶಿವಶಕ್ತಿ and ಮಹಾಕಾಳಿ
ನೆಲೆ	ಕೈಲಾಸ
ಮಂತ್ರ	Om Has'm Hasakar'm Has'm Bhai ,Ravi Namo Namah
ಸಂಗಾತಿ	ಭೈರವ
ವಾಹನ	ಸೂರ್ಯಕಾಂತಿ

ಭೈರವಿ ಮಹಾವಿದ್ಯಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಿಂದೂ ದೇವತೆ. ಅವಳು ಭೈರವನ ಪತ್ನಿ.

ಸಾಂಕೇತಿಕತೆ

ಭೈರವಿ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಅರ್ಥ "ಭಯೋತ್ಪಾದನೆ" ಅಥವಾ "ವಿಸ್ಮಯಕಾರಿ". ಅವಳು ಹತ್ತು ಮಹಾವಿದ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಐದನೆಯವಳು . ಅವಳನ್ನು ತ್ರಿಪುರಭೈರವಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. "ತ್ರಿ" ಎಂದರೆ ಮೂರು, "ಪುರ" ಎಂದರೆ ಕೋಟೆ, ನಗರ, ಪಟ್ಟಣ, ಇತ್ಯಾದಿ. ತ್ರಿಪುರವು ಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಮೂರು ವಿಭಿನ್ನ ಹಂತಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ, ಅಂದರೆ ಸಕ್ರಿಯ, ಕನಸು ಮತ್ತು ನಿದ್ರೆ. ಅವಳು ಎಲ್ಲಾ ತ್ರಿಕೋನಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿರುತ್ತಾಳೆ ಮತ್ತು ಒಮ್ಮೆ ಈ ತ್ರಿಕೋನಗಳನ್ನು ಮೀರಿದರೆ, ಬ್ರಹ್ಮನನ್ನು ಪಡೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬೇರೆ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಒಮ್ಮೆ ನಾವು ಅವಳ ಅನುಗ್ರಹವನ್ನು ಪಡೆದರೆ, ನಾವು ಶಿವ ಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಆದ್ದರಿಂದ ಅವಳನ್ನು ತ್ರಿಪುರಭೈರವಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ದೇವಿ ಮಹಾತ್ಮ್ಯದಲ್ಲಿನ ಅವಳ ಧ್ಯಾನ ಶ್ಲೋಕವು ಅವಳ ರೂಪವನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಅವಳು ಕಮಲದ ಮೇಲೆ ನಾಲ್ಕು ಕೈಗಳಿಂದ ಕುಳಿತಿದ್ದಾಳೆ, ಒಂದು ಪುಸ್ತಕ, ಒಂದು ರೋಸರಿ ಮಣಿ, ಒಂದು ಅಭಯ ಮುದ್ರಾ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ವರದಾ ಮುದ್ರಾ. ಅವಳು ಕೆಂಪು ವಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಧರಿಸುತ್ತಾಳೆ ಮತ್ತು ಕತ್ತರಿಸಿದ ತಲೆಗಳ ಹಾರವನ್ನು ಕುತ್ತಿಗೆಗೆ ಧರಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಅವಳು ಮೂರು ಕಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾಳೆ ಮತ್ತು ಅವಳ ತಲೆಯನ್ನು ಅರ್ಧಚಂದ್ರಾಕೃತಿಯಿಂದ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮತ್ತೊಂದು ರೂಪದಲ್ಲಿ ಅವಳು ಕತ್ತಿ ಮತ್ತು ರಕ್ತವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡು ಮತ್ತು ಅಭಯ ಮತ್ತು ವರದ ಮುದ್ರಾಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುವ ಇತರ ಎರಡು ಕೈಗಳನ್ನು ಹೊತ್ತಿದ್ದಾಳೆ. ತಾಂತ್ರಿಕ ಪೂಜೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಧಾನವಾಗಿರುವ ಶಿವನ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತಿರುವಂತೆ ಅವಳನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವಳನ್ನು ರಾಜರಾಜೇಶ್ವರಿಯನ್ನು ಹೋಲುವ ರಾಣಿಯಂತೆ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ತ್ರಿಪುರಭೈರವ ಮುಲಾಧಾರ ಚಕ್ರದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸಲು ಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಅವಳ ಮಂತ್ರವು ಮೂರು ಅಕ್ಷರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ ಮತ್ತು ಅವೆಲ್ಲವೂ ಮುಲಾಧಾರ ಚಕ್ರದ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ತಲೆಕೆಳಗಾದ ತ್ರಿಕೋನವನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ. ಅವಳು ಕಾಮರೂಪ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಮುಲಾಧಾರ ಚಕ್ರದಲ್ಲಿ ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತ, ಇದು ತಲೆಕೆಳಗಾದ ತ್ರಿಕೋನವನ್ನು ರೂಪಿಸುವ ಮೂರು ಚುಕ್ಕೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದ ಎಲ್ಲಾ ತ್ರಿಕೋನಗಳು ಹುಟ್ಟುತ್ತವೆ, ಅದು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಈ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಸೃಷ್ಟಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.   ಮುಲಾಧಾರ ಚಕ್ರದ ಒಳಗಿನ ತ್ರಿಕೋನವನ್ನು ಕಾಮರೂಪಾ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ತ್ರಿಕೋನದ ಮೂರು ಬಿಂದುಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರು ಬಿಜಾಕ್ಷರ (ಪವಿತ್ರ ಅಕ್ಷರಗಳು) ಮತ್ತು ಮೂರು ಬಿಜಾಕ್ಷರಗಳು ತ್ರಿಕೋನದ ಬದಿಗಳಿಂದ ಪರಸ್ಪರ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿವೆ ಮತ್ತು ಈ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಬದಿಗಳು ಇಚ್ಛಾ ಶಕ್ತಿ, ಜ್ಞಾನ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯಾ ಶಕ್ತಿ ಅಥವಾ ದೈವಿಕ ಇಚ್ಛೆ, ದೈವಿಕ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ದೈವಿಕ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ . ತ್ರಿಪುರ ಸುಂದರಿ ಮತ್ತು ತ್ರಿಪುರ ಭೈರವಿ ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದ್ದರೂ ವಿಭಿನ್ನ. ತ್ರಿಪುರ ಭೈರವಿ ತ್ರಿಪುರ ಸುಂದರಿ ಆದರೆ ಸುಪ್ತ ಶಕ್ತಿಯೆಂದು ವಾಸ್ತವೀಕರಣ ಈ ಸುಪ್ತ ಶಕ್ತಿಯೆಂದು ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮೇಲಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಡೆಗೆ ಈ ಶಕ್ತಿ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ ಯಾರು ಎಂದು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ ಚಕ್ರ 'ತನಕ ರು ಸಹಸ್ರಾರ ಚಕ್ರ .

ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ

ಭೈರವಿ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಆಗುತ್ತಿರುವ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಮಹಾವಿದ್ಯಗಳು ವಿಶ್ವದ ಆದಿಪರಸಕ್ತಿಯ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ, ತ್ರಿಪುರ ಸುಂದರಿ ಸೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ, ಭುವನೇಶ್ವರಿ ಸೃಷ್ಟಿಯಾದ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಸುಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕಮಲಾ ಸಮೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ವಿಕಾಸವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. ಇತರ ಮಹಾವಿದ್ಯಾಗಳು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ವಿವಿಧ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತವೆ. ಸೃಷ್ಟಿ ಮತ್ತು ವಿನಾಶದ ಈ ನಿರಂತರ ಚಕ್ರದಲ್ಲಿ, ಭೈರವಿ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕತೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತಾಳೆ, ಅವಳು ಮಾನವಕುಲದಿಂದ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಮಾರ್ಪಾಡುಗಳನ್ನು, ಮಾನವರ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ಮತ್ತು ವಿವರವಾದ ಅಧ್ಯಯನಗಳನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುತ್ತಾಳೆ.  

ದಂತಕಥೆಗಳು

ತಂತ್ರದ ಕುಂಡಲಿನಿಯಲ್ಲಿರುವ ಸ್ತ್ರೀ ಪ್ರವೀಣನಿಗೂ ಭೈರವಿ ಶೀರ್ಷಿಕೆ. ಯೋಗಿನಿ ತಂತ್ರದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಅಥವಾ ಆಕಾಂಕ್ಷಿ. ಭೈರವಿ ಎಂದರೆ ಯಶಸ್ವಿಯಾದವಳರು. ಆದ್ದರಿಂದ ಭೈರವಿ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದವರು ಸಾವಿನ ಭಯವನ್ನು ಮೀರಿದವರು ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ಅದ್ಭುತವಾಗಿದೆ. ಅವರು ಮಂಗಲ್ ಅನ್ನು ಆಳುತ್ತಾರೆ . ಭೈರವಿ , ಪುರಾಣ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಭೈರವನ ಪತ್ನಿ. ಅವಳನ್ನು ಶುಭಂಕರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಇದರರ್ಥ ಅವಳು ತನ್ನ ಮಕ್ಕಳಾಗಿರುವ ತನ್ನ ಭಕ್ತರಿಗೆ ಶುಭ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಮಾಡುವವಳು, ಅಂದರೆ ಅವಳು ಒಳ್ಳೆಯ ತಾಯಿ. ಅಪ್ರಸ್ತುತ ಮತ್ತು ಕ್ರೂರವಾದವರಿಗೆ ಅವಳು ಹಿಂಸೆ, ಶಿಕ್ಷೆ ಮತ್ತು ರಕ್ತಪಾತವನ್ನು ಸಹ ಇಷ್ಟಪಡುತ್ತಾಳೆ, ಇದರರ್ಥ ಅವಳು ಅವರಿಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಹಿಂಸಾಚಾರದ ತಾಯಿ. ಅವಳು ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಭಯಾನಕ ಎಂದು ನೋಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಅವಳ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸೌಮ್ಯ ತಾಯಿ