ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ಸದಸ್ಯ:Pravallika.b/ನನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಪುಟ/Henri Fayol

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ

ಹೆನ್ರಿ ಫಯೋಲ್(೧೮೪೧ - ೧೯೨೫) :[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಹೆನ್ರಿ ಫಯೋಲ್ ಅವರು ಫ್ರೆಂಚ್ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಇಂಜಿನಿಯರ್, ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ, ಲೇಖಕ ಮತ್ತು ಗಣಿಗಳ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿದ್ದರು. ಇವರು ವ್ಯವಹಾರ ಆಡಳಿತದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಿದ್ದಾಂತವನ್ನು
ಹೆನ್ರಿ ಫ಼ಯೊಲ್
ಅಭಿವೃದ್ದಿ ಪಡಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಫಯೋಲ್ ಅವರಿಗೆ ಸರಿಸಮರಾಗಿ ಫೆಡೆರಿಕ್ ವಿನ್ಸ್ಲೋ ಟೇಲರ್ರವರು ಸಮಕಾಲಿನರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಟೇಲರ್ ಆಧುನಿಕ ನಿರ್ವಹಣೆ ವಿಧಾನಗಳ ಸಂಸ್ಥಾಪಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ.

ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ:[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

 ಫಯೋಲ್ ರವರು ೨೯ ಜುಲೈ ೧೮೪೧ ರಂದು ಇಸ್ತಾಂಬುಲ್ ಉಪನಗರದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಫಯೋಲ್ ರವರ ತಂದೆ ಎಂಜಿನಿಯರ್ ಆಗಿದರು ಮತ್ತು ಮಿಲಿಟರಿ ಹಾಗು ಗಲಟ ಬ್ರಿಡ್ಜ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಸೂಪರಿಂಟೆಂಡೆಂಟಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು, ಅದು ಗೋಲ್ಡನ್ ಹಾರ್ನ್ ಆಗಿ ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಳಿತು. ಫಯೋಲ್ ಅವರು ಕುಟುಂಬ ೧೮೪೭ ರಲ್ಲಿ ಫ್ರಾನ್ಸ್ಗೆ ಮರಳಿತು, ೧೮೬೦ ರಲ್ಲಿ ಸೇಂಟ್ ಎಟಿಯೆನ್ನಲ್ಲಿನ ಮೈಕಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿಯ " ಎಕೋಲೆ ನ್ಯಾಶನಲೆ ಸುಪಿಯೆರೆರ್ ಡೆಸ್ ಮೈನ್ಸ್" ನಿಂದ ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು.೧೮೬೦ ರಲ್ಲಿ ಹತೋಂಬತನೆ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಫಯೋಲ್ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಎಂಜಿನಿಯರ್ ಎಂದು ಕಾಮೆಂಟರಿನಲ್ಲಿ " ಕಾಂಪಗ್ನಿಡೆ ಕಾಮೆಂಟರಿ ಫೋರ್ಚಂಬಾಲ್ವ್ ಡೆಜಿಝೆವಿಲ್ಲೆ" ಎಂಬ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯ ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿದರು. [೧]
  ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಭೂಗತ ಬೆಂಕಿಯ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು, ಅವುಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ತಡೆಗಟ್ಟುವುದು, ಅವುಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಹೋರಾಡುವುದು, ಸುಡುವ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಮರುಹಕ್ಕು ಮಾಡುವುದು ಹೇಗೆ ಮತ್ತು ಬೇಸಿನ್ ರಚನೆಯ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದು. ೧೯೮೮ ರಲ್ಲಿ ಅವರು ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ ಬಡ್ತಿಯಾಗಿದರು. 

ಅವರು ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಗಣಿಗಳಲ್ಲಿನ ಕೆಲಸದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದರು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ನೌಕರರ ತಂಡಗಳಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತಾರೆ, ಮತ್ತು ಕಾರ್ಮಿಕರ ವಿಭಾಗವನ್ನು ಬದಲಿಸುತ್ತಾರೆ. ನಂತರ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಗಣಿಗಳನ್ನು ಅವರ ಕರ್ತವ್ಯಗಳಿಗೆ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು.ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಬೋರ್ಡ್ ಕಬ್ಬಿಣ ಮತ್ತು ಉಕ್ಕಿನ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಮತ್ತು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಗಣಿಗಳನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿತು. ಹೊಸ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ ಇದನ್ನು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಲು ಅವರು ಹೆನ್ರಿ ಫಾಯೊಲ್ನನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡರು. ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದ ನಂತರ, ಫಾಯೋಲ್ ಮಂಡಳಿಯನ್ನು ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಮಂಡಿಸಿದರು. ಮಂಡಳಿಯು ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿತು. ೧೯೧೮ ರಲ್ಲಿ ನಿವೃತ್ತರಾದಾಗ, ಕಂಪನಿಯು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಬಲವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಯುರೋಪ್ನಲ್ಲಿ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಸಂಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ. ಫ್ರಯೋಲ್ ಅವರು ಸ್ವಂತ ನಿರ್ವಹಣಾ ಅನುಭವದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಅವರು ಆಡಳಿತದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು. ೧೯೧೬ರಲ್ಲಿ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್ ವಿನ್ಸ್ಲೋ ಟೇಲರ್ ತನ್ನ ಪ್ರಿನ್ಸಿಪಲ್ಸ್ ಆಫ್ ಸೈಂಟಿಫಿಕ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ "ಅಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಷನ್ ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್ ಎಟ್ ಜೆನೆರೇಲ್" ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಫ್ರಯೋಲ್ ಅವರ ಅನುಭದ ಪರಿಯಾಗಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದಾರೆ.

ಕೆಲಸ:[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

೧೯೪೯ರ "ಅಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಷನ್ ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್ ಎಟ್ ಜೆನೆರೇಲ್" ಎಂಬ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಭಾಷಾಂತರದ ಜನರಲ್ ಮತ್ತು ಕೈಗಾರಿಕಾ ಆಡಳಿತದ ೧೯೪೯ರ ಪ್ರಕಟಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಫಿಯೋಲ್ನ ಕೆಲಸವು ಹೆಚ್ಚು ಜನಪ್ರಿಯವಾಯಿತು. ಈ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ಫಾಯೋಲ್ ತನ್ನ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನು ಮಂಡಿಸಿದರು, ಇದನ್ನು ಫಯೋಲಿಸಿಸಂ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಮೊದಲು ಫಿಯೋಲ್ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಬಗ್ಗೆ ೧೮೭೦ ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಲೇಖನಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತದ ಕೆಲವು ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಪತ್ರಿಕೆಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ.

ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್:[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸಂಪಾದಿಸಿ ಹೆನ್ರಿ ಫಾಯೋಲ್ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ಕಲ್ಲಿದ್ದಲಿನ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ತಾಪನ (೧೮೭೯), ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಹಾಸಿಗೆಗಳು (೧೮೮೭) ರಚನೆ, ಕಾಮೆಂಟರಿಗಳ ಅವಕ್ಷೇಪಣೆ ಮತ್ತು ಸಸ್ಯ ಪಳೆಯುಳಿಕೆಗಳು (೧೮೯೦) ನಂತಹ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯ ವಿಷಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಲೇಖನಗಳನ್ನು ಫಿಯೋಲ್ ಬರೆದರು, ಅವರ ಮೊದಲ ಲೇಖನಗಳನ್ನು ಫ್ರೆಂಚ್ ಬುಲೆಟಿನ್ ಡೆ ಲಾ ಸೊಸೈಟೆ ಡಿ ಎಲ್'ಸ್ಸ್ಟ್ರಿ ಮಿನೆರೇಲ್ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು 1880 ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಕಾಂಪ್ಟೆಸ್ ರೆಂಡಸ್ ಡೆ ಎಲ್'ಅಕಾಡೆಮಿ ಡೆಸ್ ಸೈನ್ಸಸ್ನಲ್ಲಿ ಫ್ರೆಂಚ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್ ವಿಚಾರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು.

ಫಿಯೋಲಿಸಮ್ ಮುಖ್ಯ ಲೇಖನ:[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಫಯೋಲಿಸಮ್ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಮೊದಲ ಸಮಗ್ರ ಹೇಳಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಫೆಯೊಲ್ನ ಕೆಲಸವು ಒಂದು. ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಹದಿನಾಲ್ಕು ತತ್ತ್ವಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಐದು ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯಗಳಿವೆ ಎಂದು ಅವರು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದರು.

ನಿರ್ವಹಣೆ ಕಾರ್ಯಗಳು:[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ನಿರ್ವಹಣೆ ಕಾರ್ಯಗಳು ಬದಲಾಯಿಸಿ ಅವರ ಮೂಲ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ, ಆಡಳಿತ ಉದ್ಯಮ ಮತ್ತು ಜೆನೆರೇಲ್; ಪ್ರಚೋದನೆ, ಸಂಘಟನೆ, ಆಜ್ಞೆ, ಸಹಕಾರ, ನಿಯಂತ್ರಣ, ಐದು ಪ್ರಮುಖ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ: ಯೋಜನೆ, ಸಂಘಟಿಸುವುದು, ಕಮಾಂಡ್, ಸಹಕಾರ, ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದು .ಫ್ರೆಂಚ್ ಕಾಂಟ್ರೊಲರ್ನಿಂದ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಬಳಸಬೇಕು, ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕನು ಅಗತ್ಯವಾದ ಹೊಂದಾಣಿಕೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಪಡೆಯಬೇಕು ಮತ್ತು ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಬೇಕು. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಕಮಾಂಡಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಸಹಕಾರ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಕಾರ್ಯವಾಗಿ ಸಂಯೋಜಿಸಿದ್ದಾರೆ.

=ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್ ನ ಶಿಷ್ಟತೆಗಳು:=[೨] ಕೆಲಸದ ವಿಭಾಗ, ಅಧಿಕಾರ ಮತ್ತು ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಶಿಸ್ತು ಆಜ್ಞೆಯ ಏಕತೆ ದಿಕ್ಕಿನ ಏಕತೆ ಅಧೀನ ಸಂಭಾವನೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಣ ಮತ್ತು ವಿಕೇಂದ್ರೀಕರಣ ಸ್ಕೇಲರ್ ಸರಪಳಿ ಆದೇಶ ಇಕ್ವಿಟಿ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಅಧಿಕಾರಾವಧಿಯ ಸ್ಥಿರತೆ ಇನಿಶಿಯೇಟಿವ್ ಎಸ್ಪ್ರಿಟ್ ಡೆ ಕಾರ್ಪ್ಸ್

   ಈ ಎಲ್ಲಾ ಶಿಷ್ಟತೆಗಳಂದಾಗಿ ಹೆನ್ರಿ ಫ್ರಯೋಲ್ ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಪಿತಮಹ ಎಂದು ಪ್ರಸಿದ್ದರಾಗಿದಾರೆ.

ಉಲ್ಲೇಖ:[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  1. https://en.wikipedia.org/wiki/Henri_Fayol
  2. https://www.toolshero.com/management/14-principles-of-management/